معرفت عقلی و معرفت دینی
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#حامد_خواجه
#یادداشت_121
#جلسه_338
در پس زمینه ذهنی ما، بین معرفت عقلی و معرفت دینی یک مرزبندی محکم وجود دارد که باید این تفکیک معرفت عقلی از معرفت دینی را کنار بگذاریم. نباید عقل را محصور در معرفت و علم بشری بپنداریم و فقط نقل را در خدمت تامین معرفت دینی بدانیم. این تفکیک، پنداری اشتباه است.
هندسه معرفت دینی مان را باید ویرایش کنیم؛ نباید عقل را از دینشناسی مان بیرون کنیم و فقط به نقل بسنده کنیم. عقل و نقل در ذیل ساحت وحی باید باهمدیگر به دینشناسی بپردازند و هر دوی عقل و نقل به همراه یکدیگر منبع شناخت دین باشند.
هنگامی که سخن از عقل می گوییم، منظور تنها عقل تجریدی و محض نیست که در فلسفه و کلام برهان می آورد، بلکه مراد اعم از عقل تجریدی و نیمه تجریدی و حتی عقل تجربی است.
عقل نیمه تجریدی که در ریاضیات است و عقل تجربی که در علوم تجربی و انسانی آشکار می شود.
بله عقل تجربی هم می تواند معرفت دینی رقم بزند و علم دینی تولید کند؛ مخصوصا با بیانی که استاد امروز از علوم انسانی ارائه کردند:
که برای مسئله های زندگی خود، در پارادایم دین و آنچه از دین فهمیدید راه حل می آورید و هنگامی که وارد صحنه عمل شدید، صحنه این راه حل را ارزیابی می کند.
در علوم انسانی و به صورت کلی با آوردن دانایی ها به ساحت تجربه، هویت جدید و متفاوت انسانی پیدا می شود که با کره گیری از این هویت متفاوت می توان علم پدید آورد.
ما وقتی در پارادایم دینی باشیم و عقل تجربی را هم در هندسه معرفت دینی مان جا داده باشیم، می توانیم از این علم به عنوان علم دینی یاد کنیم. و شاید خود دین ؟!!
🌺