مکتب فقهی امام خمینی (ره)

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#معیار_ارزیابی_ادعای_توحید
#عقیل_رضانسب
#یادداشت_98
#جلسه_192

💠 مکتب فقهی امام خمینی (ره)

☑️ #معرف_یادداشت: در بحث #پیام_قطعنامه که بخش بیانات حضرت #امام_خمینی در مورد #حج به عنوان یکی از نمونه های #کارآمدی مورد بررسی قرار گرفت؛ بحث بسیار مهمی شکل گرفت که این متن حضرت امام یک متن فقهی است یا یک متن اخلاقی؟ این بحث در فهم فقه و مکتب فقهی که حضرت امام ارائه فرمودند بسیار کلیدی و اساسی است، در این یادداشت به این بحث می پردازیم و سعی می کنیم نشان بدهیم که این متن امام دقیقاً یک متن فقهی است نه اینکه ایشان مشغول بیان یک مسئله اخلاقی باشند که حجی که این خصوصیات را نداشته باشد باطن حج را ندارد.

🔺 برای توضیح #مکتب_فقهی_حضرت_امام_خمینی دو مطلب زیر از جناب #استاد_سیدعلی_موسوی را حتما ببینید (هر چند که بیشتر دوستان دیدند ولی دیدن داریم تا دیدن!)
1️⃣ تدریس کتاب ولایت فقیه (کتاب البیع بحث ولایت فقیه) بخش اول تا قبل از ورود به بحث روایات (11 جلسه اول) کلش 33 جلسه است که از اینجا می توانید دانلود کنید https://b2n.ir/611583 (تجمیع شده 11 جلسه پارسال و 22 جلسه ابتدایی دوره فقه حکومتی امسال)
2️⃣ بحث فقه ارائه شده در دوره #مدرسه_معرفتی_امام_خمینی

🔺حاصل استفاده ای که از محضر جناب استاد موسوی می شود این است که حضرت امام ابزارهای مختلفی برای کار ویژه فقهی خودشان طراحی کرده اند مثل خطابات قانونیه،و ضع لفظ برای روح معنا، بحث مصلحت و عقل، زمان و مکان و … که البته اکثر این ها را در حال حاضر به دلیل اینکه شاگردان ایشان خوب نگرفتند و امتداد ندادند، برخی ها هم که گرفتند و امتداد دادند بیشتر به سمت #فقه_سکولار امتداد داده اند.
🔺 ورودی ویژه ای که می شود برای مکتب فقهی حضرت امام در نظر گرفت بحث #مصلحت است؛ بحث مصلحت با بحث #فقه_مقاصدی تفاوت جدی دارد، و مبتنی بر دسترسی به مصالح و مفاسد نفس الامریه است.
🔺 یک ورودی در فقه شیعه تا الان این بوده است که فقه شیعه رفته رفته به سمت #فقه_قاعده_ای کمال پیدا کرده است که در مرحوم #صاحب_جواهر و #شیخ_انصاری به بلوغ خودش رسیده است؛ منتها این نحوه فقه قاعده ای فقهی است که از از #پایین_به_بالا یعنی از کف صحنه فقه حرکت می کند و قاعده سازی می کند و بعد آن قاعده ها را بر کل کار فقهی خود حاکم می کند (همه برادران نمونه های واضح این سبک کار را در کتاب #مکاسب تجربه کرده اند)
🔺 مکتب فقهی حضرت امام نیز فقه قاعده ای است، تفاوت جدی و مهمی دارد آن هم اینکه از پایین به بالا نیست بلکه از #بالا_به_پایین است، به این معنا که اندیشه نظام مند امام از اندیشه های عرفانی فلسفی ایشان می آید و در فقه سرریز می شود؛ اندیشه های بنادین فلسفی عرفانی می آید تبدیل به یک اندیشه اجتماعی می شود، این اندیشه اجتماعی در لایه پایین تر به یک اندیشه سیاسی اقتصادی تبدیل می شود که در #حکومت_اسلامی تجلی پیدا می کند.
🔺 در دوره مدرسه معرفتی امام خمینی ره جناب استاد موسوی (حفظه الله) این تفاوت مکتب فقهی حضرت امام را بر سه بحث از حضرت امام تطبیق داده اند که بسیار جذاب است. 1. پیام برائت از مشرکین 2. پیام قطعنامه 598 3. منشور روحانیت و بعد از این با مورد کاوی کتاب ولایت فقیه امام این بحث خودشان را تکمیل می کنند. (راجع ان شئت)

💢 به نظر مشکل اساسی در این باشد که ما به این متون حضرت امام مواجهه فقهی نداشته ایم، یعنی زحمت ویژه ای که ایشان کشیده اند و سبک جدیدی از کار فقهی را بنا گذاشته اند (که واقعا اوج آن در بخش اول کتاب ولایت فقیه است که متأسفانه هیچ یک از شاگردان ایشان که بعدا کتاب ولایت فقیه نوشتند این قسمت را انگار نفهمیدند و یک سری منبر تلقی کرده اند) به صورت فنی با آن مواجهه نداشته ایم.
🔺 در مکتب فقهی حضرت امام امثال این متون متن های بسیاری ویژه ای هستند و باید به عنوان یک متنی فقهی مورد تعامل قرار بگیرند.

🔘 بعد التحریر!
🔺 اگر از این بحث فاصله نگرفتیم و بعدا بهانه ای پیش آمد می شود از زاویه ای با عنوان #فقه_راهبردی نیز این سبک کار فقهی حضرت امام را مورد مداقه قرار داد. خصوصا این پیام حج از این جهت خیلی ویژه است.