اولین آگاهی برای خود سازی

بسم الله الرحمن الرحیم

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#مرتضی_قربانی
#یادداشت_26
#جلسه_216

🔶اولین آگاهی برای خود سازی

همان طور که هر سیستم و نظامی از قواعدی برخوردار است، تکوین و نظام عالم هم دارای قواعد و قوانینی است.
در ادبیات فلسفی و تاریخی به این قوانین، سنت نیز گفته می شود. یکی از سنت‌های تکوین تدریج و استمرار است. یعنی عالم به صورت تدریجی دگرگون می‌شود به عبارت دیگر عالم در حال حرکت است و این حرکت و دگرگونی به صورت دفعی نیست. سیستم خلقت به گونه‌یست که نمی‌توان یک دفعه‌ای دانه‌ای را به میوه تبدیل کرد بلکه دانه در گذر فرآیندی به میوه تبدیل می‌شود که این فرآیند به صورت تدریجی حاصل می‌شود. یا مثلا نوزاد یک دفعه شروع به راه رفتن و سخنرانی نمی‌کند او به تدریج و استمرار راه می‌رود و سخن می‌گوید. یا نطفه با تدریج در بستری مناسب به انسان تبدیل می‌شود.
فرآیند خودسازی و رشد جامع نیز از این قاعده مستثنی نیست. به عبارت دیگر انسان باید بداند که تعلیم و تربیت و تهذیب، دارای فرآیندی تدریجی و مستمرند تا به نتیجه برسند. انسان برای رسیدن به قوت و کمال در تمام شئون خود باید با در نظر گرفتن سنت تدریج برنامه ریزی کند. انسان اگر از دوران کودکی به صورت تدریجی مهارت‌ها و آموزش‌هایی را کسب نکند مجبور است در سنین بالا برای آنها وقت بگذارد؛ زیرا هیچ چیزی نیست مگر آنکه به تدریج بدست می‌آید. پس نباید از خود و دیگران توقع رشد یک شبه داشت زیرا این خواسته خلاف سنت تکوین است.
منظور ما از اولین آگاهی برای خودسازی فهم این نکته است که بشر باید بداند انسان شدن سیر تدریجی در بستر خود دارد لذا باید با برنامه ریزی و استمرار و حوصله به خودسازی و رشد جامع بپردازد. شایان ذکر است که با تامل در دستورات دینی چه دستورات روزانه و چه دستورات دیگرش پی به سنت تدریج برای رسیدن به اوج کمال برده می‌شود.

چند نمونه از قانون تدریج در عالم:
۱. انسان برای رشد ماهیچه‌ها و عضلانی شدن بدن نیاز به زمان دارد.
۲. انسان برای تقویت حافظه‌ی خود نیاز به تمرین و استمرار دارد.
۳. انسان برای کسب مهارت تند خوانی نیاز به تمرین و استمرار دارد.
۴. انسان برای ایجاد روحیه شجاعت و ایثار نیاز به تمرین و تدریج دارد.
و…
به صورت کلی می‌‌توان گفت که هیچ فضیلتی در انسان به اوج خود نمی‌رسد مگر با تمرین و تدریج، بنابراین ضرورت دارد برای رسیدن به اوج کمال برنامه ریزی داشت.
یکی از فوائد علم به سنت تدریج مغنتم شمردن فرصت‌ و اوقات است. زیرا تنها با حراست از آنات است که می‌توان به رشد رسید. یکی دیگر از فوائد چنین فهمی جلوگیری از یاس و عجله است زیرا شخص دیگر می‌داند که یک شبه نمی‌توان به ثمر رسید و باید صبوری کند و نباید از خود توقع زیادی داشته باشد.