معنای هدایت

#یادداشت
#حسین_علیمردانی
#مشخصات_اسلام
#جلسه_307

🔰معنای هدایت
هدایت، در اصل همان دلالت و راهنمایی است،

➖برخی قیودی را نیز در معنای آن ذکر کرده اند که قهرا دایرهء معنا را محدود می کند، از جمله: «الهداية دلالة بلطف… هدایت، دلالت و راهنمایی همراه با لطف و مهربانی است).

➖برخی، هر نشان دادن راه را هدایت نمی دانند، بلکه آن دلالتی را که راه خیر و نعمت را نشان دهد هدایت گویند. از این رو آیهء فاهدوهم إلى صراط الجحيم (صافات،۳۲/۷۳ ) را حمل بر استهزاء و تحکم می کنند.

🔺ملاصدرا(ره)

الهداية لغة، الإرشاد بلطف و لهذا يستعمل في الخير لا في الشی، و قوله تعالی «فاهدوهم إلى الجحيم» يحتمل أن يكون على سبيل التحكم.

الهدي في الأصل، مصدر على وزن فعل كالسري و البكاء، و معناه الدلالة.و قيل، بل الدلالة الموصلة إلي المطلوب. و الكلام من الجانبين مذكور، و الإنتقاض

🔺هدایتی را هدایت گویند که انسان را به مقصود برساند.
زمخشری در کشاف : «هو الدلالة الموصلة إلى البغيه».

🔺مرحوم آقا مصطفی خمینی

أقول، و في كليهما نظر، اما في الأول، لخلو كتب اللغة عن قيد المزبور، و لا يوجد فيها الآ تفسير الهداية بالإرشاد و الدلالة و اما لزوم كونها مقرونا باللطف و مشعوفا بالتدلي و التطاول، فهو مسكوت عنه…و امتا في الثاني، فلان كتب اللغة مشحونة في تفسيرها بانه الإرشاد إلى السبيل و الطريق، و لا يستفاد منها كون حقيقة الهداية، هی الإرائة إلى الخيرات و الحسنات.نعم في الإستعمالات الشرعية و في الأساليب يكره ذلک، الا انه يبلغ بعد الى حد مهجورية المعنى الحقيقى و اکتسأ معنى الأخر.

ترجمه:هر دو نظریه ناصواب است،
اما اولی، به جهت اینکه کتابهای لغت از قید یاد شده ساکت اند.
اما دومی، بدین جهت که کتاب های لغت سرشار است از تفسیر هدایت به اینکه، ارشاد به راه است و از این استفاده نمی شود که حقیقت هدایت، رهنمونی به خوبی ها و خیرات است. آری در شرع بدین معنا بسیار استعمال شده است.

ثم أن المعروف تقسيم الهداية، إلى الهداية، ارائة الطريق و الهداية، بمعنى الايصال إلى المطلوب و لكنه ليس من قبيل المعنيين للفظ الواحد، بل هذا تقسيم للمعنى الواحد. و لذلك ينقسم الهداية إلى أكثر من هذا.

ترجمه:معروف تقسیم هدایت است به:
1- نشان دادن راه و
۲-رساندن به مطلوب.
البته این تقسیم برای یک معناست نه اینکه یک لفظ دارای دو معناست، لذا هدایت تقسیمات دیگری هم دارد.