حکمت_شورا

#یادداشت_مشخصات_اسلام
#محمد_صحرایی
#جلسه_349
#یادداشت_100
#تأملی_در_دو_آیه
#حکمت_شورا
وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ ﴿ آیه۳۸سوره شوری﴾
فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ ۖ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ ۖ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ ۖ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ (159 آل عمران)

چند نکته از توجه در مضمون دو آیه ی شریفه قابل برداشت است.
در آیه، قبل و بعد از عبارتِ “و أمرهم شوری بینهم …” مساله اجابت تکلیف حق و سپس اعمال عبادی همچون صلوة و انفاق آمده است.
این سیاق نتیجه میدهد که در مساله شورا لزوما طریقیت به واقع مهم نیست بلکه فارق از نتیجه ی مشاوره، بعنوان یک وظیفه ی شرعی و الهی در کنار اقامه ی صلوه و انفاق ذکر شده است.
نکته دیگر اینکه شورا بین دو عمل اقامه ی صلوة و انفاق که هر دو حیثیت اجتماعی و اصلاح دیگران دارند آمده است بنابر این در شوری با دیگران هم حیث رشد و اصلاح أمر دیگران مد نظر است.
در آیه دوم عبارت فاعف عنهم واستغفر لهم و شاورهم فی الأمر، توسط “فاءِ” تفریع، متفرع بر لو کنت فظّا غلیظ القلب شده است
که نتیجه ی این تفریع این است که حیثیت اساسی توجه به شورا در آیه ی شریفه حفظ مردم و پراکنده نشدن مردم از پیرامون رسول است.
بنابراین دعوت به شورا لزوما از باب طریقیت به واقع نیست.