تلاشی برای فهم چرخه پیشرفت فرهنگی- بخش دو (مفاد گفتمان جامع)
مفاد گفتمان جامع باید ارکان هویت شیعی را نشانه بگیرد.
از این حیث اخوت عمیقا در این تراز است. اخوت، مواسات و ولایت.
ولایت رکن اصلی هویت شیعی است. این گزاره را مجموعه اعتقادات و همچنین آیات و روایات متواتری به بیان های مختلف تبیین کرده اند. از آثار ولایت، توجه به انسان کامل به عنوان تعریف انسان و پیوند با او است.
پیوند اجتماعی با ولی، ذیل اخوت شکل می گیرد. از این منظر هرچه معنای عمیق تری از اخوت در ذهن و اندیشه جامعه شکل بگیرد، به اتصال عمیق تری با ولی دست می یابیم.
حق جویی، حق خواهی و حق طلبی رکن دیگر هویت شیعی است. ظلم ستیری و عدالتخواهی، روی دیگر این حق خواهی است. در نگاه قاهر و مسیطر توحیدی، آزاداندیشی یعنی حق خواهی. و آزاداندیشی می تواند تامین کننده این حق جویی و حق طلبی باشد.
جوهر اصلی در مکتب امام، رابطه دین و دنیاست. اساسا اسلام حقیقی به دنبال سلوک در دل دنیا و رسیدن به آخرت از دنیاست. شاید لا رهبانیة فی الاسلام و رهبانیة امتی الجهاد توجه به همین معنا باشد. نه نفی دنیا و نه توجه صرف به دنیا مورد تایید اسلام نیست. بلکه اسلام به دنبال ساخت دنیا و آباد کردن آخرت انسان است. به همین معنا دنیا مزرعه آخرت است. این نگاه علاوه بر توجه به آخرت، دنیا را نیز ارزشمندتر می کند. و بعدی معنوی و در مرتبه ای بالاتر به دنیا می دهد. زندگی گرایی یک نگاه پایه در اندیشه اسلامی است.
گذشته از آن که در زندگی گرایی می توان رئوس سبک زندگی اسلامی را جستجو کرد.
