منطق ولاء اسلامی
در منطق ولاء اسلامی حاکمیت وظیفه تحقق استقلال را در جامعه خویش دارد. اما مرزهای استقلال به گونه ای نیست که آزادی فردی آحاد مردم را مورد خدشه قرار دهد. استقلال به عنوان ارزش متعالی تاجایی اصالت دارد که دست درازی به اندیشه و قلب مردم نکند. فلذا به هیچ عنوان نه حق تفتیش عقائد مردم را دارد و نه حق دارد با تحمیل یا فریب تفکر و اندیشه را از مردم سلب کند. و در افق بالاتر در حاکمیت اسلامی ، دعوت به آزاد اندیشی از سوی حاکمان به عنوان راهبرد اصلاح اجتماعی رقم می خورد.
دعوت به آزاد اندیشی در حاکمیت اسلامی به منظور ارتقا هم فهمی در نوع تحقق ولایت است. اساسا ولایت با وجود آن که باید خود فیاض اندیشه ها در جامعه باشد و در افق بالاتری قرار داشته باشد اما برای اعمال ولایت طریق جز هم فهمی با آحاد جامعه ندارد. و ارتقا این فهم جز از راه آزادی اندیشه محقق نخواهد شد. آزادی اندیشه با این تصویر هم منش تربیتی ولایت اسلامی است و هم منش راهبری آحاد جامعه است. و استقلال حقیقی زمانی محقق خواهد شد که دستاورد اندیشه توده مردم باشد. و همه مردم با تمام سلایق خود وارد مساله اندیشیدن درباره سرنوشت خود و جامعه باشند
