جاودانگی انسان در قوس صعود یا نزول؟ (تفاوت ازلیت و ابدیت)
#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_228
#جلسه_313
? جاودانگی انسان در قوس صعود یا نزول؟ (تفاوت ازلیت و ابدیت)
عرفا مجموعة نظام هستي را به شكل دايره ترسيم مي‌كنند و آن را دايره وجوديه مي‌نامند؛ يك قوس اين دايره قوس نزول است كه با حركت حبي از حق تعالي شروع مي شود و ابتدا همة موجودات به نحو علمي در دو تعين اول و ثاني پديد مي‌آيند؛ و سپس همة موجودات در تعين‌هاي خلقي يكي پس از ديگري به وجود مي‌آيند و اين سير همينطور ادامه مي يابد تا به پايين ترين نقطه وجود كه فلاسفه آن را هيولاي اولي و عرفا آن را انسان مي دانند؛ مي رسد. اين قوس را #قوس_نزول مي گويند.
پايان قوس نزول، شروع #قوس_صعود است؛ در قوس صعود ابتدا وارد عالم مثال و در پي آن عالم عقل و پس از آن با تعين ثاني و در آخر به تعين اول مي‌رسيم. ولي عرفا با توجه به قاعده «لا تكرار في التجلي» اين دو مسير را عين هم نمي دانند و لذا حركت برگشت خطي نيست بلكه قوسي است.
انسان سرمدی است، یعنی هم به جهت عقبه و پشتوانه از خدا آمده است و هم به جهت امتداد و حرکت به خدا می رسد. هم من الله است و هم الی الله. هم در سیر نزولی خود یک حقیقت کشسان از عوالم حقی است تا عالم ماده که پایین ترین مرتبه عوالم خلقی است و هم در سیر صعودی خود همه این عوالم خلقی را طی می کند و به عوالم حقی وارد می شود.
سرمدیت یعنی ازلیت و ابدیت، ازلیت یعنی همان چیزی که در قوس نزول می گوییم که یک وجود کشسان از خدا تا عالم ماده هستیم، و ابدیت یعنی در قوس صعود آن مسیری ازلی را طی می کنیم تا به حق می رسیم؛
با این مقدمات وقتی از جاودانگی انسان سخن می گوییم، در واقع داریم در مورد ابدیت او حرف می زنیم نه ازلیت؛ وقتی به انسان می گوییم ای انسان تو جاودانه ای، داریم از مبدأ عالم ماده که فعلا در آن قرار دارد به سمت خدایی که بی نهایت است مسیر را به او نشان می دهیم و می گوییم هستی که هستی!
بله به خاطر شوائب عالم ماده یک فضای زمانی بر ذهن ما حاکم است و واقعاً هم تصور غیر زمانی برای ما که در عالم ماده هستیم بسیار سخت است؛ اما وقتی می گوییم تو جاودانه هستی منظورمان این است که وقتی در حرکت جوهری خود از عالم ماده هم خارج شدی و آنجا دیگر زمان نبود، باز هم مراتبی هست که باید طی کنی و این مراتب تا فنای فی الله هست و تو هم هستی و لذا تو ای انسان جاودانه ای.
در نتیجه باید در تقریر جاودانگی انسان بین ازلیت و ابدیت او تفاوت قائل شویم.
.
