دین حداکثری و تفاوت آن با بحث «تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ» و «ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ» بودن قرآن
#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_253
#جلسه_337
? دین حداکثری و تفاوت آن با بحث «تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ» و «ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ» بودن قرآن
دین حداکثری که گفته می شود فوری سؤالاتی مثل اینکه یعنی حتی گزاره های فیزیک و شیمی را هم باید دین بگوید؟ مطرح می شود؛ این دسته از سؤالات چه تصوری از جمله دین حداکثری دارد؟ آیا در دین حداکثری ادعا می شود که همه گزاره های همه دانش ها و همه چیز را باید دین بیاند کند؟
واقع این است که دین حداکثری در مقابل کسانی که قائل به این شدند که دین صرفاً دستوراتی شخصی برای تنظیم حیات فردی آن هم در بعد عبادات است؛ از اینجا فهمیده می شود که وقتی گفته می شود دین حداکثری مراد چیست. مراد از دین حداکثری این است که دین برای تنظیم حیات انسان در همه ابعاد گسترده آن است.
مراد از دین در اینجا لایه شریعت دین است، یعنی شریعت اسلامی نسبت به حکم هیچ مسئله ای از جهت واجب یا مستحب یا حرام یا مکروه یا مباح بودن، سکوت نکرده است و نسبت به همه پدیده های مستحدث نیز عناصری در خود تعبیه کرده است که متخصص شریعت اسلامی (فقیه) می تواند حکم آن پدیده را بر اساس قواعدی مشخص به دست آورد.
شهید مطهری از این نکته به عنوان «همه جانبگی دین» یاد می کنند و آن را یکی از مشخصات اسلام در لایه ایدئولوژی می داند؛ و می فرمایند:
«منابع چهارگانه اسلام كافی است كه علمای امت، نظر اسلام را درباره هر موضوعی كشف نمايند. علمای اسلام هيچ موضوعی را به عنوان اينكه بلا تكليف است تلقی نمیكنند.»
مجموعه آثار شهيد مطهري (وحى و نبوت)، ج2، ص: 241 [بحث مشخصات اسلام]
لذا باید حواسمان باشد که بحث دین حداکثری را با مباحث مربوط به دو آیه ذیل خلط نکنیم:
«ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ» (آیه 38 سوره مبارکه انعام)
وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى هؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً وَ بُشْرى لِلْمُسْلِمِينَ (آیه 89 سوره مبارکه نحل)
