اجتهاد در فضای عمومی حوزه
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#حامد_خواجه
#یادداشت_124
#جلسه_340
بسم الله الرحمن الرحیم
اجتهاد در فضای عمومی حوزه به توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی گفته می‌شود و تلقی عمومی که وجود دارد این است که اجتهاد در دانش فقه است و در واقع بالا‌ترین درجه علمی دانش فقه، اجتهاد است و اما نسبت آن با دیگر علوم هم این است که بعضی از علوم مقدمه این اجتهاد هستند. اما مشکل اصلی در این است، فقه را برنامه جامع بشری نمی‌بینند و تنها در همان مسائلی زندگی می‌کنند که مسئله‌ی ۱۰۰ یا ۲۰۰ سال پیش بشر بوده است و به اینکه مسئله امروز بشر چیست، کاری ندارند.
در اجتهاد مرسوم امروزی تکامل طبیعی علوم و افکار بشری را مدنظر ندارند و در همان گذشته‌ها زندگی می‌کنند و هرچند در زبان ادعای پایان‌ناپذری منابع اسلامی را دارند، ولی در عمل عکس آن رفتار می‌کنند، حال این به کنار که بعضا در زبان هم می‌گویند اسلام حرفی در فلان زمینه ندارد.
اما وقتی به معنایی که شهید بزرگوار از اجتهاد و اجتهادپذیری اسلام ارائه می‌کنند، نگاه کنیم؛ در می‌یابیم که با این نگاه اصلا امکان ندارد که بگوییم اسلام برنامه‌ای و دستوری برای فلان چیز و با فلان بخش از زندگی بشر ندارد.
اگر اسلام اصول و کلیات ثابتی دارد که فرازمانی است، و اجتهاد یعنی تطبیق و تفریع این کلیات بر جزئيات زمان‌مند و مکان‌مند؛ پس برای هر مسئله و مشکل بشری، راه‌حل و راه‌کار دارد.
ناتوانی ما اولا در احصاء این کلیات و دوما در تطبیق آن، ربطی به دین ندارد، نباید ناتوانی خود را به پای سخن نداشتن دین بگذاریم.
