لازم‌الاتّباع بودن «امرالله» و مشورتي بودن «امرالناس»
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#سید_ابراهیم_رضوی
#یادداشت_15
#جلسه_350
💠 لازم‌الاتّباع بودن «امرالله» و مشورتي بودن «امرالناس»💠
🔸آیت الله جوادی آملی در ذیل آیۀ 36-36 سورۀ احزاب، می فرمایند: قضاي الهي دو قسم است يك قضاي تكويني است كه تخلّف‌پذير نيست ﴿إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئاً أَن يَقُولَ لَهُ كُن فَيَكُونُ﴾ [10] آن قضاي تكويني است كه «لا مردَّ له» [11] اما قضاي تشريعي اين قضاي تشريعي يك وقت مربوط به احكام فقهي است نظير نماز و روزه و امثال ذلك يك وقت مسائل سياسي و اجتماعي و اداره جامعه است در اين بخش از آيات كه فرمود: ﴿إِذَا قَضَي اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً﴾ كه مفرد آورد ظاهراً ناظر به اين است كه اگر به دستور خداي سبحان وجود مبارك پيغمبر(صلّي الله عليه و آله و سلّم) كه ولايت او ثابت شده است ﴿النَّبِيُّ أَوْلَي بِالْمُؤْمِنِينَ﴾ [12] دستوري دادند هيچ كس حق ندارد بگويد من مختارم مي‌خواهم عمل بكنم مي‌خواهم عمل نكنم ﴿إِذَا قَضَي اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً﴾ اين امر را خداي سبحان فرمود لازم‌الاتّباع است اين امر جزء امرالله نيست امرالله همان احكام الهي است امرالله نظير صوم و صلات ديگر جا براي مشورت و امثال ذلك نيست اما امرِ مردمي مسائل سياسي مسائل اجتماعي مسائل اقتصادي مسائل فرهنگي آن مسائل عمومي اينها جزء امرالناس است در سورهٴ مباركهٴ «شوري» فرمود احكام كه ديگر جا براي مشورت نيست احكام, امرالله است نه امرالناس اما وقتي مسائل مردمي شد كيفيت اداره كشور شد كيفيت اداره شهر شد مي‌شود امرالناس فرمود: ﴿وَأَمْرُهُمْ شُورَي بَيْنَهُمْ﴾ [13] نه «امر الله شوري بينهم» احكام خدا با مشورت مردم حل نمي‌شود احكام خدا به دستور خدا حل مي‌شود اما كيفيت اداره شهر كدام خيابان يك طرفه بشود كدام خيابان دو طرفه بشود كشور به طرف صنعتي برود يا كشور به طرف كشاورزي برود اينها جزء امور مردم است كه با مشورت بايد حل كنند پس ما يك امرالله داريم كه اين با مشورت نيست يك امرالناس داريم كه اين با مشورت است مي‌شود ﴿أَمْرُهُمْ شُورَي بَيْنَهُمْ﴾.
https://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/javadi/tafsir/91/920209/%3D%22%D8%A3%D9%8E%D9%85%D9%92%D8%B1%D9%8F%D9%87%D9%8F%D9%85%D9%92%20%D8%B4%D9%8F%D9%88%D8%B1%DB%8C%20%D8%A8%D9%8E%DB%8C%D9%92%D9%86%D9%8E%D9%87%D9%8F%D9%85%D9%92%22
🔸نتایج فرمایشات آیت الله جوادی:
1- عدم اختیار و آزادی انسان در برابر حکم خداوند
2- امور سیاسی، اجتماعی و حکمرانی، به مردم و عقول آنها واگذار شده است.
3- اموری که به مردم واگذار شده(امرالناس)، قابل مشورت است.
🔸سوالات:
1- آیا امرالناس یعنی امور سیاسی اجتماعی و حکمرانی؟
آیا این نظریه مقابل نظریه فقه نظامات اجتماعی است؟
2- آیا تصمیم هایی که در امور سیاسی اجتماعی با مشورت بدست می آید، اینها حکم الله نیستند؟
3- اگر کسی امور سیاسی اجتماعی را هم حکم الله بداند، در این صورت جایگاه مشورت چه می شود؟
این بحث، همان بحث نسبت ولایت و مردم، نسبت تبعیت مردم از ولی و مشورت ولی با مردم است که به نظر می رسد نظریه دادن در این مسأله، بسیار سخت و حساس است. این مسأله حل نشده و دارای ابهامات زیادی است.
