#تقریر جلسه361-14000921
#یادداشت
#حسین_علیمردانی
#مشخصات_اسلام
#جلسه_361
#تقریر
جلسه361-14000921
?14. [ضدیت با ضد عقل]
اینجا چند نکته مطرح شد:
1. عقل. باید معلوم شود که منظور از عقل اسلامی چیست. این نارسایی ها ضربه های بدی می زند.
2. ضد عقل چیست؟ آیا یک چیز است یا چند چیز است؟ آیا ضد عقل می تواند یک رویه و فرهنگ یا تمدن باشد؟ اگر جایگاه عقل معلوم باشد، همان کسی که عقل را معرفی میکند در باب ضدیت با عقل هم اندیشه دارد و امکان دارد ایده های نو مطرح کند.
3. ضدیت با ضد عقل یک مشخصه برای اسلام است.
➖الان اتفاقی که افتاده است این است که به اسم عقل دارد با عقل مبارزه می شود. الان اگر بخواهیم حرف دینی بزنیم، عقلانی حساب نمی شود! این کدام عقل است که در مناسباتش نمی تواند عقل دینی را بفهمد؟
این مانند تعریف علم است. اگر علم را طوری تعریف بکنید که همه ی دانایی های واقعی و مؤثر و سرنوشت ساز شما از دایره ی علم خارج شوند و عنوان ارزش به خود بگیرند، خیلی خطرناک است. اینکه اعتبار علم را از بخش خوبی از دانایی ها بردارید، قطعا قتل عام به راه انداخته اید.
➖رابطه ی عقل و دین. اینکه عقل در فضای دینی تا کجاها می تواند امکان استفاده داشته باشد.
ما باید از این فضاها استفاده بکنیم. تردید نداشته باشید که حتما آنچه که دین است و معارف الهی محسوب می شود، با هر چیز ی که کمال است، نسبت دارد. اگر بحث از عقل، باعث ضدیت با دین می شود، یا فهم دینی من ناقص است که این به من ربط دارد. یا اینکه برداشتمان از دین درست است که در اینصورت برداشتمان از عقل نادرست بوده است.
ما می ترسیم که از عقل استقبال بکنیم. اما اگر پایگاه دینی از عقل استقبال نکند، کماکان عقل ضربه زننده است و خطرآفرین است. مثل اینکه اگر از تفریحات سالم استقبال نکنید، تفریح اساسا معنای بدی پیدا می کند. کما اینکه اگر از اقتصاد سالم و پاک استقبال نکنید، اقتصاد به گندابی تبدیل می شود. کما اینکه اگر از سیاست سالم جامعه ی متدین استقبال نکند، سیاست به گند کشیده میشود و … . این را به معنای استقبال زمینی دین از این امور در نظر بگیرید.
کلام جدید
بعضی ها کلام جدید را به معنای مباحث فلسفه ی دین گرفته اند. این خیلی شایع است.
بعضی ها به معنایی که مد نظر شهید مطهری است گرفته اند، به معنای بحث های جدید که مطرح شده است.
یک سری بحث هایی که در مسیحیت مطرح بوده یا یک سری بحث های دیگر را عنوان کلام جدید می دهند.
➖دوگانه ی عقل معاش و عقل معاد. نسبت ایندو با هم چیست. خود این یک اشتراک لفظی از عقل درست کرده است که ما باید این معانی را از هم تفکیک بکنیم.
➖شاخصه ی جامعه ی عاقل چیست؟ تفکر است یا قیام لله است. این اگر روشن شود، آنموقع بحث پیشرفت اجتماعی و جامعه ی پیشرفته خیلی متفاوت می شود. عملا با این معیار غربی ها اصلا ورودی به وادی تفکر نداشته اند.
جامعه ی عاقل. این همان فرهنگ نظری پشتیبان است. عاقل بودن جامعه یک بحث فرهنگی است. هویت عقلانی داشتن جامعه واقعا شدنی است. در نگاه ما هم شخص انسان و هم جامعه می تواند بسیار عاقل باشد و بسیار هم عاشق پیشه و اهل شیدایی و شیفتگی و هیجان.
یکی از عللی که چاقوی نظام سلطه روی شیعه و انقلاب اسلامی کند است و خوب عمل نمی کند این است که الان فکر شیعی که انقلاب را دارد مدیریت می کند، عقل و عشق را با هم جمع کرده است. مثلا به مدیریت جنگ که می رسد می بینید که چه عاشقانه وارد صحنه می شود. از طرف دیگر هم می بینید که هیجان و عشق دارد ولی بی کله نیست! اینکه بعضی جاها تعادل ندارد، پذیرفته است و عیبی ندارد.
2️⃣
