چند نکته درباره ی مقاله ی « همزیستی اتحاد و افتراق »
۱. مقاله به بررسی موضوع مهمی در وضعیت فرهنگی ایران امروز پرداخته است. وجود فرهنگ های مختلف و متنوع در ایران امروز و چگونگی مواجهه با این تفاوت ها و روش همگرایی آن ها برای رسیدن به یک کل یکپارچه، مسئله ای بسیار حیاتی برای جامعه امروز ایران است. جا دارد برای این موضوع ساعت ها مطالعه و پژوهش صورت گیرد تا بررسی شود از میان روش های مختلف:
-تقویت یک فرهنگ واحد و « مقابله » با سایر فرهنگ ها
-تقویت یک فرهنگ واحد و « مدارا» با سایر فرهنگ ها
– به رسمیت شناختن همه فرهنگ ها
– تعیین یک فرهنگ پایه و به رسمیت شناختن خرده فرهنگ ها در دل این فرهنگ پایه
باید کدامیک را برگزید و دلیل این انتخاب چیست؟
لذا در درجه اول از نویسنده ی مقاله برای این دغدغه ارزشمند و انتخاب گرانقدر تشکر میکنم. هرچند که باید بسیار بیش از این به بررسی می پرداختند.
2- راه حلی که ایشان ارائه میدهد انتخاب یک هویت و فرهنگ ملی با عنوان فرهنگ ایرانی_توحیدی و به رسمیت شناختن خرده فرهنگ های مستقل در بر اساس طیف فرهنگی اصیل موجود در کشور و دادن استقلال نسبی به هر کدام از آنها در منطقه مورد نفوذ خود برای وضع قوانین و اداره امور است.
ایشان مدعی است که هویت ایرانی _ توحیدی هویت اصیل و بومی و انتخاب دیرینه مردم ایران است.
با این تقریر به نظر میرسد منظور ایشان از توحیدی تقریبا همان هویت اسلامی است. مخصوصا که در خصوص سایر ادیان می گوید که «تقریبا» با هویت توحیدی همراه هستند.
3- در مجموع با لحاظ تسامحاتی میتوان پاسخ ایشان به این مسئله را پاسخ مطلوبی دانست. هرچند که جای بررسی و کار فراوان وجود دارد و خود ایشان هم اذعان به ابتدایی بودن فعالیت شان دارد. لکن به نظر میرسد انتخاب یک فرهنگ پایه و دادن استقلال نسبی به خرده فرهنگ ها ذیل این فرهنگ پایه ( یعنی روش چهارم) بهترین روش در مواجهه با این مسئله است تا هم فرهنگ واحد اسلامی ایرانی و هویت واحد کشور حفظ شود و هم فرهنگ های محلی و خرد بتوانند شخصیت خودشان را حفظ کنند و هضم نشوند. البته در اصل پیشنهاد ایرانی – توحیدی می توان خدشه هایی کرد. لکن اصل انتخاب یک فرهنگ ملی و استقلال نسبی فرهنگ های خرد پیشنهاد مطلوبی است.
.