شرح حدیث جنود عقل و جهل
#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسانشناختی
#میرزا_علی_کرانی
#یادداشت_3
#جلسه_103
در مصنفات امام خمینی (ره) در کتاب شریف شرح حدیث جنود عقل و جهل، بحثی پیرامون فطرت مطرح شده است که ارتباط وثیقی با مباحث ما دارد، دو لایه ی اولیه ی فطرت انسان را توضیح میدهند که بنیادی ترین لایه ی فطرت بشری عشق به کمال مطلق است و لایه ی دوم که به تبع لایه ی اول در فطرت بوجود می اید نفرت از نقص است. که کمال مطلق را فقط در خداوند متعال میشود یافت و نقص را در غیر خدا.
و این همان جهت گیری معرفتی و عملی طبیعی انسان است.
متن کتاب :
حق ـ تبارک و تعالی ـ با عنایت و رحمت خود، به ید قدرت خود، که طینت آدم اوّل را مخمّر فرمود[3]، دو فطرت و جبلّت به آن مرحمت نمود: یکی اصلی، و دیگر تبعی، که این دو فطرت، بُراق سیر و رفرف عروج او است به سوی مقصد و مقصود اصلی. و آن دو فطرت، اصل و پایۀ جمیع فطریاتی است که در انسان مخمَّر است و دیگر فطریات، شاخه ها و اوراق آن است.
یکی از آن دو فطرت ـ که سِمَت اصلیّت دارد ـ فطرت عشق به کمال مطلق و خیر و سعادت مطلقه است که در کانون جمیع سلسلۀ بشر، از سعید و شقی و عالم و جاهل و عالی [و] دانی، مُخمَّر و مطبوع است. و اگر در تمام سلسلۀ بشر، انسان تفحّص و گردش کند و جمیع طوایف متشتّته و اقوام متفرقه در عالم را تفتیش کند، یک نفر را نیابد که به حسب اصل جبلّت و فطرت، متوجه به کمال و عاشق خیر و سعادت نباشد.
و مقصود از فطریات، اموری است که بدین مثابه باشد و از این جهت، احکام فطرت از ابدهِ بدیهیات و از اوضح واضحات خواهد بود و اگر چیزی چنین نشد از فطریات نخواهد بود.
و دیگری از آن دو فطرت، که سِمَت فرعیّت و تابعیّت دارد، فطرت تنفُّر از نقص و انزجار از شر و شقاوت است که این مُخمَّر بالعرض است، و به تبعِ آن فطرت عشق به کمال، تنفُّر از نقص نیز مطبوع و مُخمَّر در انسان است.
شرح حدیث جنود عقل و جهل / مقصد اول / فصل اول