توحید از دیدگاه انسانشناختی
#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسانشناختی
#حمیدرضاشب_بویی
#یادداشت_4
#جلسه_104
با مراجعه اندکی به مباحث امام خمینی در موضوع فطرت به تعریف و اضلاع فطرت از دیدگاه ایشان رسیدم که سعی شد این مطالب با فهرست بندی متفاوت و خلاصه شده ارائه گردد:
شرح چهل حديث (اربعين حديث)(موسوعة الإمام الخميني 46 )، متن، صص: 200-203
• تعریف فطرت:
o فطرت الله حالت و هيئتى است كه [خداوند]خلق را بر آن قرار داده، كه از لوازم وجود آنها و از چيزهايى است كه در اصل خلقتْ خميره آنها بر آن مخمّر شده است. و فطرتهاى الهى، از الطافى است كه خداى تعالى از بين جميع مخلوقات، بنى الانسان را به آن اختصاص داده و ديگر موجودات يا اصلًا داراى اينگونه فطرتهايى كه ذكر مى شود نيستند، يا ناقصاند و حظّ كمى از آن دارند.
o جميع معارف حقه از امورى است كه حق- تعالى شأنه- بندگان را بر آن مفطور فرموده است
• تعریف به مصداق فطرت:
o در احادیث و روایات و حتی قرآن فطرت را به مصداق معرفی کرده اند یعنی تفسير به اشرف اجزاء شىء، من جمله
• توحید
• دین(شامل توحید و دیگر معارف)
• اسلام(صحيحه عبداللَّه بن سنان)
مَا تِلْكَ الْفِطْرَةُ؟ قَالَ: «هِيَ الإِسْلَامُ، فَطَرَهُمُ اللَّهُ حِينَ أَخَذَ مِيثَاقَهُمْ عَلَى التَّوْحِيد
• معرفت(حسنه زراره)
الْمَعْرِفَةَ بِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ خَالِقُه
• در مقابل «تهوّد» و «تنصّر» و «تمجّس»(در «كل مولود يولد على الفطرت»)
وقال صلى الله عليه و آله و سلم: «كُلُّ مَوْلُودٍ يُولَدُ عَلَى فَطْرَةٍ حَتَّى يَكُونَ أبَواهُ يُهَوِّدانِهِ ويُنَصّرانه ويُمَجّسَانه»؛ «هر زاده شده اى بر فطرت توحيد زاده است، پس والدين او، او را يهودى يا نصرانى يا مجوس گردانند». (عوالي اللآلي، ج 1، ص 35، حديث 18)
• اوصاف احکام فطرت
o در احکام فطرت احدی اختلاف نکرده زیرا که از لوازم وجود در اصل طینت و خلقت است
• فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْها يعنى، اختصاص به طايفهاى ندارد
o چیزی او را تغییر ندهد
• لا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّه(در اینجا امام تبدیل را تغییر گرفته اند)
o از امور معجبه آن است كه با اينكه در فطريات احدى اختلاف ندارد- از صدر عالم گرفته تا آخر آن- ولى نوعاً مردم غافلاند از اينكه با هم متفق اند؛ و خود گمان اختلاف مى نمايند. مگر آنكه به آنها تنبه داده شود، آن وقت مى فهمند موافق بودند
• وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ
o احكام فطرت از جميع احكام بديهيه بديهى تر است
• اگر توحيد يا ساير معارف از احكام فطرت يا لوازم آن باشد، بايد از اجلاى بديهيات و اظهر ضروريات باشد، وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُون.
• احکام و لوازم فطرت(نقل از آیت الله شاه آبادی رضوان الله علیه)
1. فطرت بر اصل وجود مبدأ
2. فطرت بر توحید
3. فطرت بر استجماع جمیع کمالات ذات مقدس
4. فطرت بر یوم معاد و روز رستاخیز
5. فطرت بر نبوت
6. فطرت بر وجود ملائکه و روحانيين و انزال كتب و اعلام طرق هدايت