توحید از دیدگاه خط مشی اجتماعی

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_خط_مشی_اجتماعی
#سید_ابراهیم_رضوی
#یادداشت_3
#جلسه_123

در این جلسه به شهید صدر نسبت داده شد ایشان در منطقه الفراغ، به عقل اختیار جعل و طراحی در شریعت داده شده است
استاد محترم نیز در فرمایش خود در نسبت دین و برنامه ریزی، سه قسم بیان کردند: ۱. دین در برنامه ریزی محذوف است ۲. عقل شریک دین است ۳. دین حاکم برنامه ریزی بشر است. سپس نظریه شهید صدر را ذیل نظریه قسم دوم بیان کردند.
درحالیکه به نظر میرسد نظریه منطقه الفراغ ناظر به بحث حکم حکومتی و حیطه آن است.
شهید صدر نظرشان این است که حاکم شرع بخاطر مصالح و مفاسد موقت و تطبیق عناوین دیگر بر بعضی مصادیق، می تواند در منطقه الفراغ، حکم به لزوم فعل یا ترک دهد.
این کلام به معنا نیست که عقل شریک دین است بلکه عقل در اینجا در چارچوب دین مشغول تشخیص عناوین مهمتر و جعل حکم حکومتی است. همانطور که هر مکلفی در تشخیص مصداق از عقلش بهره می گیرد. اما فرق عقل مکلف و حاکم این است که تشخیص های مصداقی مکلف برای خودش حجت است ولی حاکم می تواند بر اساس تشخیص مصداقی خودش، حکم کلی برای کل جامعه جعل کند

ثانیا اگر نظریه منطقه الفراغ، موجب شراکت عقل با دین شود، نظریه حضرت امام ره به طریق اولی موجب آن می شود چرا که اگر شهید صدر، فقط در احکام غیر الزامی، به حاکم اختیار می دهد، حضرت امام در تمام احکام این اجازه را به حاکم میدهد. طبق نظریه ولایت فقیه امام، حاکم حتی در احکام واجب و حرام هم میتواند حکم حکومتی دیگری جعل کند،
در مجموع به نظر می رسد حضرت امام و شهید صدر و بسیاری دیگر از فقها، قائل به شراکت عقل در دین نیستند