اسلام حداکثری برائتی احتیاطی امضایی تاسیسی

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_خط_مشی_اجتماعی
#سیدمرتضی_شرافت
#یادداشت_15
#جلسه_138
#اسلام_حداکثری #برائتی_احتیاطی #امضایی_تاسیسی

1. آنچه در دست انسان است اگر چه براى اوست ولى داده و بخشوده خداست پس بايد در راهى بكار رود كه خدا معين كرده است و در واقع :
درراه طبيعى و اصلى اش در راهى كه براى آن آفريده شده است صرف آن و بهره جوئى از آن در هر جهت ديگر منحرف كردن آن است از جهت طبيعى اش.

2. در میان اندیشمندان نگاه افراطی نسبت به بهره مندی از نعمت های مادی کمتر دیده می شود. اما نگاه هایی نسبت به نفی دنیا و ممنوعیت بهره های مادی دیده می شود. مثلا نگاهی که عالم ماده را سراسر ظلمت و تاریکی می داند و هیچ بهره ای از حقیقت برای آن قائل نیست، برای سلوک قائل به ریاضت های حداکثری و چشم پوشی و فرار از بهره های مادی دنیا می شود. به خلاف اندیشه ای نظیر صدرا که برای عالم ماده هم بهره ای از وجود قائل است، که به معنای امکان استفاده از نعمت های مادی برای سلوک است.

3. بعد از پذیرش استفاده متعادل از نعمت های مادی، دو رویکرد کلی می توان در رابطه با انسان و بهره مندی از نعمت ها داشت:
الف. هر مخلوقی هدفی دارد و تنها در همان هدف باید استفاده شوند و صرف آن در غیر آن هدف یعنی فساد و انحراف
ب. هر نوع استفاده از نعمات خدا مجاز است مگر نهی ای وارد شده باشد.

4. این دو رویکرد، اثرات متعددی دارند و جریانات متفاوتی به راه می اندازند. اثرات آنها را می توان در جای جای فقه مشاهده کرد:
الف. «احتیاطی و برائتی». رویکرد اول نزدیک به جریان احتیاطی هاست. و رویکرد دوم نزدیک به جریان برائتی ها
—یعنی می توان گفت انقلابیون و اسلام گراها، نسبت به غرب احتیاطی عمل می کنند.
—روشنفکران و غربگراها اصالة البرائه جاری می کنند.

ب. «امضایی و عقلایی» بودن معاملات در اسلام در مقابل «اسلام حداکثری».
—اگر بگوییم معاملات در اسلام عقلایی و امضایی است، راه برای ورود پیشرفت های غرب باز می شود.
—و اگر بگوییم همه احکام را باید از اسلام بگیریم، ادبیاتی مثل «علوم انسانی ذاتا مسموم» تولید می شود.