آيا بر اساس فلسفه‌ي احكام، مي‌توانيم دست به ويرايش احكام بزنيم؟
#يادداشت
#روح_توحيد_نفي_عبوديت_غير_خدا
#معيار_ارزيابي_ادعاي_توحيد
#اميد_فشندي
#يادداشت_68
#جلسه_192
❓آيا بر اساس فلسفه‌ي احكام، مي‌توانيم دست به ويرايش احكام بزنيم؟
❓آيا اين ويرايش‌ها صرفا در لايه‌ي فلسفه و باور و نيت پشتيبان احكام است، يا ظاهر و اعمال جوارجي را هم دربرمي‌گيرد؟
❓آيا انجام تكليف (امتثال اوامر و نواهي) صرفا در گرو تحقق ظاهر عمل است، يا توجه به فلسفه‌ي حكم هم شرط است؟ آيا نيت، فقط قصد قرب به خداوند است يا توجه به غرض خداوند از تشريع اين حكم هم شرط است؟
❓ و سرانجام، آيا ويرايش احكام (روح و جسم آن) صرفا در يد شارع مقدس است؟ يا مجتهدان هم مي‌توانند با شرايطي، در اين لايه ورود كنند؟
🔸 حضرت امام البته روشن است كه احكام اسلام را اساسا قوانين يك حكومت مي‌داند، قوانيني كه ابزار حاكم است براي تدبير امور جامعه‌ي انساني، البته با لحاظ تمام ابعاد وجودي انسان:
الإسلام هو الحكومة بشؤونها، والأحكام قوانين الإسلام، و هي شأن من شؤونها، بل الأحكام مطلوبات بالعرض، وامور آلية لإجرائها وبسط العدالة. (كتاب البيع(موسوعة الإمام الخميني 15 الي 19)، ج2، ص672)
و اين نظر نظر انبياء عظام و اولياء كمّل عليهم السلام است. منتها آنها دو نظر دارند: يكي نظر به سعادت جامعه و نظام عائله و مدينه فاضله؛ و ديگر، نظر به سعادت شخص. و علاقه كامله به اين دو سعادت دارند. و قوانين الهيه كه به دست آنها تأسيس و انفاذ و كشف و اجرا ميشود، اين دو سعادت را كاملًا مراعات مينمايد. حتي در اجراي قصاص و حدود و تعزيرات و امثال آن، كه به نظر ميرسد با ملاحظه نظام مدينه فاضله تأسيس و تقنين شده است، هر دو سعادت منظور است؛ زيرا كه اين امور در اكثر براي تربيت جاني و رساندن او به سعادت دخالت كامل دارد. (آداب الصلوة ( آداب نماز ) موسوعة الإمام الخميني 48، متن، ص 289)
🔸 حضرت آقا هم بيان لطيفي در همين زمينه دارند كه البته با احتياط و فقط يك‌بار، در جمع خبرگان رهبري مطرح فرمودند:
از وظايف خبرگان، نوآوري در مسائل ديني و التيام بخشيدن به زخمهاي وارد شده از سوي دشمن: و همچنين #نوآوري؛ آنچه من تأكيد ميكنم، نوآوري است؛ منتها نوآوري منضبط، نوآوري آدمهاي باسواد، نه آدمهاي بيسواد يا نيمهسواد؛ نوآوري در مسائل دين. #دين_قابل_اتّساع است، چون براي همهي زمان‌ها است، چون براي همهي شرايط است. بنابراين دين خدا، #به‌وسيله‌ی_مجتهدِ داراي خبرهي استنباط و اجتهاد، در يك مواردي مي‌تواند اتّساع پيدا كند؛ #همچنان‌که_امام_بزرگوار نمونههايش را نشان دادند و بعضي عمل شد و بعضي لااقل در زمان خود ايشان گفته شد. (1395/03/06)
