” فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ ” تا ” فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ “

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#احمد_قوی
#یادداشت_67
#استکبار
#جلسه_234

از ” فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ ” تا ” فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ ”

استکبار با سبک مغز کردن مردم و فربه سازی وهم و جهلشان آن ها را به پیروی از خود می کشاند تا جایی که ” يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ ۖ وَبِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ ” .

از طرفی خدای متعال انبیا را فرستاده تا با ” يَضَعُ عَنهُم إِصرَهُم وَالأَغلالَ الَّتي كانَت عَلَيهِم ” به ” یثیروا لهم دفائن العقول ” برسند. لذا دعوت توحیدی انبیا بر پایه ی توسعه ی عقلانیت بناگذاشته شده است.
لذا ممکن است این تصور پیش آید که عقلانی بودن دعوت انبیا که محتوای آن هم دعوت به عقلانیت است با پدیده ی اطاعت میانه ای نداشته باشد.

از طرفی میبینیم که در موارد متعدد قرآن کریم اطاعت از انبیا را در کنار اصل توحید قرار داده و به عنوان مثال محتوای اساسی دعوت چند نفر از انبیا عبارت بوده است از “فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ ” .

در این جا این نکته می تواند محل پرسش قرار بگیرد که وجه جمع این دعوت به اطاعت از انبیا و عقلانیت موجود در دعوت های توحیدی چیست؟ چگونه دعوت های توحیدی هم عاقلانه هستند و هم عنصر ولایت پذیری در آن ها پررنگ است؟

در پاسخ شاید بتوان گفت اطاعتی که در دستگاه استکبار وجود دارد و منجر به ضلالت مردم می شود برخاسته از استخفاف عقل و توسعه ی وهم و جهل است فلذا در فرآن کریم در ادامه ی همین آیه می فرماید که ” إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ ” این اطاعت طاغوت منجر به فسق آن ها می گردد یا به عبارت دیگر این اطاعت خبر از فسق این قوم می دهد!

اما در مقابل اطاعتی که در دعوت انبیا وجود دارد از طرفی مبتنی بر تقوای الهی است. یعنی در طول توحید محسوب می شود و این به معنای عدم استکبار است. و از سویی دیگر مبتنی بر ویژگی ها و صلاحیت هایی است که رسولان الهی دارا می باشند.

بر همین اساس در سوره ی مبارکه ی شعرا در چند مورد پیامبران الهی قبل از این که مردم را دعوت به اطاعت از خود کنند این گونه فرموده اند ” إِنِّي لَكُمْ رَسُولٌ أَمِينٌ ” . یعنی این دو ویژگی رسالت و امانت باعث می شود که اطاعت مردم از انبیا توجیه پذیر باشد.

رسالت ضامن این نکته است که نبی حامل حقیقت مهم و متعالی است و بحث وهم و جهل در کار نیست. و امانت ضامن این مطلب است که پیامبر الهی در دعوت خود راستگو و قابل اعتماد است. بنابراین می توان گفت که اطاعت در دستگاه توحیدی مشروط به دو ویژگی علم به حقایق و عدل در بیان حقایق است که این دو باعث می شود این اطاعت یک اطاعت عاقلانه محسوب گشته و باعث توسعه عقلانیت گردد. والله العالم.
☘️