مقايسه شهيد مطهري و امام خامنه اي!

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_157
#جلسه_251

💠 مقايسه شهيد مطهري و امام خامنه اي!
❇️ بهره مندي بيشتر شهيد مطهري از جامعيت علمي و فراهم كردن امكان مقبوليت بيشتر حوزوي؛

☑️ #معرف_یادداشت: بعد از خواندن «كتاب روح توحيد نفي عبوديت غير خدا» سراغ بحث (مشخصات اسلام) از شهيد مطهري رفتيم كه بخشي از كتاب وحي و نبوت است؛ در ابتداي ورود به مشخصات اسلام توجهي در مقايسه اين دو كتاب صورت گرفت و همين عاملي شد براي مباحثات در مورد تفاوت شهيد مطهري با حضرت آقا؛ با توجه به اينكه مباحثاتي كه دوستان داشتند بيشتر به سمت وجوه برتري آقا بر شهيد مطهري رفت، در اين يادداشت به سمت عكس اين جهت نكته اي تقديم مي شود.

🔺 يكي از تفاوت هايي كه بين كتاب روح توحيد و مشخصات اسلام در #يادداشت_155 نوشته بودم اين بود كه جامعيت بيشتري نسبت به روح توحيد دارد و هم چنين تفاوت ديگر پر رنگ بودن رويكرد دانشي در كار شهيد مطهري است؛ حقيقت اين است كه هيچ تأليف دانشي قبل از انقلاب از سيد علي خامنه اي نداريم، و در نقطه عكس آثار دانشي زيادي از شهيد مطهري قبل از انقلاب منتشر شده است و حتي آثاري كه ايشان با دغدغه هاي اجتماعي هم نوشته اند، سويه و جهت دانشي دارد و نوشته هايي است كه از مملو از سرمايه هاي دانشي ما در طول اعصار گذشته است.
🔺 اين ريشه در اين دارد كه اساساً شهيد مطهري هم تحصيلات و هم تحقيقات حوزوي خيلي بيشتري نسبت به حضرت آقا داشته، از اين گذشته ايشان علاوه بر دانش منقول وقت خوبي در دانش معقول در خدمت امام خميني و بعد هم علامه طباطبايي داشتند، چيزي كه در بخش فلسفه اش كه رهبري به اين تمحض نبودند و در بخش عرفانش هم كه ايشان اصلا تحصيلاتي نداشتند.
🔺 شايد گفته شود كه سيد علي خامنه اي چون خميني مشهد بودند، از اوان جواني درگير فضاي مبارزه شدند و مدام در حال كارهاي اجتماعي هستند كه عواقبي چون زندان و تبعيد براي ايشان به همراه دارد؛ ولي شهيد مطهري در دانشگاه تهران هستند و اين يعني در متن جامعه علمي بودن؛ اين سخن هر چند سخن حقي است لكن باز هم اصل اين مسئله را كه جامعيت علمي شهيد مطهري و حوزويت ايشان بيشتر است را خدشه دار نمي كند؛ و همين دارايي هاي دانشي بود كه امكان حضور مقبول و مؤثر شهيد مطهري در فضاي آكادميك را پديد مي آورد.
🔺 حتي آثاري كه امروزه از رهبري منتشر مي شود، به جز يكي دو مورد كه از درس خارج فقه ايشان استخراج شده است، هيچ كدام سويه و جهت دانشي ندارد و بيشتر در فضاي انديشه اي و يا راهبري اجتماعي تعريف مي شود؛ شايد گفته شود كه ايشان رئيس جمهور و بعد هم رهبر شدند و فرصتي براي اين كارها نداشته اند، لكن با وجود حق بودن اين مطلب، در اصل اينكه آن جامعيت علمي وجود ندارد خدشه اي وارد نمي كند.
🔺 اين نبود جامعيت علمي و نداشتن آثار تأليفي حوزوي يا با مقبوليت حوزوي باعث شده است كه ايشان حتي بعد از رهبري هم نتوانند يك جريان علمي مؤثري در متن حوزه راه بيندازند و راهبري كنند؛ طوري كه حوزه را كه توقع اصلي خود ايشان از او پشتيباني تئوريك از حادثه اي به نام انقلاب اسلامي است، به پشتيباني تئوريك از انقلابي كه خودشان رهبرش هستند بكشانند. شايد گفته شود امام با آن جامعيت هم نتوانست، ولي اين قياس مع الفارق است چون امام پديد آورنده انقلاب بود و حوادث مقطع انقلاب و دوراني كه ايشان رهبر است كه مهم ترينش جنگ است، مانع از يك فضاي آسوده اي براي اين كار مي شده است؛ ولي رهبري با فرصت سي و خورده اي ساله و اوضاع تثبيت شده نظام اسلامي، و با آن ديد تمدني كه بايد براي تك تك ابعاد حيات اجتماعي نرم افزارهاي اسلامي توليد و اجرا شود كه دارند؛ خيلي امكان بيشتري براي راه اندازي يك جريان حوزوي براي پشتيباني تئوريك از انقلاب اسلامي را داشتند؛ كه به نظر مهم ترين عامل همين بروزات دانشي نداشتن ايشان بود كه مانع ايجاد يك مقبوليت حوزوي وسيع براي راه اندازي اين جريان مي شده است.
🔺 حقيقت اين است كه تنها كسي كه بعد از امام مي توانست با جامعيت علمي و با غورهاي دانشي كه داشت، بر فضاي دانشي حوزه تسلط پيدا كند و بتواند رهبري حوزه ها را به دست بگيرد، شهيد مطهري بود؛ و الا شاگردان ديگر امام نيز در اين قد و اندازه ظاهر نشده بودند؛ و با از دست دادن شهيد مطهري اين وزنه راهبردي و استراتژيك كه مي توانست آينده تمدن اسلامي را تحت تأثير خود قرار دهد، از دست رفت و بعد از او كسي نتوانست اين خلأ را پر كند.
.

💠 مقايسه شهيد مطهري و امام خامنه اي!
❇️ بهره مندي بيشتر شهيد مطهري از جامعيت علمي و فراهم كردن امكان مقبوليت بيشتر حوزوي؛

🔺 اگر شهيد مطهري و تلاش هاي او در تقرير روزآمد از انديشه اسلامي در عرصه هاي گوناگون نبود، معلوم نبود كه آن جوان هايي كه با قيام امام به صحنه آمده بودند بتوانند يك جريان مستمر اسلامي را تا امروزه امتداد بدهند؛ چيزي كه يك جريان اصيل اسلامي را در فضاي حزب اللهي نگه داشت و به پيش آورد و امكان رهبري و ارتقاي اين جريان را به سيد علي خامنه اي داد، آثار متنوع و جذاب و دقيق و فني شهيد مطهري بوده است؛ و الا در آن فضاي شبهه آلود اوايل انقلاب و به خصوص بعد از جنگ سرمايه اي براي حفظ جوانان انقلابي در دست نبود؛ و سر آن همه تأكيد امام و بعد آقا بر آثار شهيد مطهري را نيز بايد در همين نكته ببينيم.
🔺 اگر شهيد مطهري نبود و مسئله حجاب، نظام حقوقي زن در اسلام، عدل الهي، جامعه و تاريخ، آزادي معنوي، امدادهاي غيبي در زندگي بشر، نبرد حق و باطل، مسئله شناخت، نقدي بر ماركسيسم، خدمات متقابل اسلام و ايران، فلسفه تاريخ، جاذبه و دافعه علي، حماسه حسيني، اخلاق جنسي، مسئله ربا و بانك، نظام اقتصادي اسلامي، اسلام و نيازهاي زمان، فلسفه اخلاق، تعليم و تربيت در اسلام، انسان كامل، نهضت هاي اسلامي در صد سال اخير، آينده انقلاب اسلامي، قيام و انقلاب مهدي، احياي تفكر اسلامي و … را نمي نوشت؛ چه كسي بود كه در هر يك از اين عناوين كه جريان مقابلي داشت و عزم كرده بود كه از اين زاويه به انقلاب ضربه بزند، انقلاب مظلوم خميني را ياري مي كرد؟!
🔺 آيا همين امروز هم بدون داشتن و اتكا به مجموعه عظيمي كه شهيد مطهري پديد آورده و باعث امتداد هر يك از اين ها در فضاي علمي كشور شده است و محققان متعددي به بركت ورودهاي شهيد مطهري بعداً وارد اين فضا شدند؛ با طرح كلي انديشه اسلامي در قرآن، روح توحيد نفي عبوديت غير خدا، انسان 250 ساله، دو امام مجاهد، همرزمان حسين، پيشواي صادق، غنا و موسيقي، صلح امام حسن و … مي توان انقلاب را به پيش برد؟! نمي خواهم اين آثار ارزشمند و گرانبها كه اكثرا در حوزه تغيير نگاه به جايگاه توحيد و ولايت در انديشه اسلامي است، را كم بها جلوه بدهم؛ منتها با اين آثار هم نمي شود رهبر حوزه ها شد و هم نمي شود رهبر جريان فكري اسلامي در فضاي دانشي شد! و اين چيزي بود كه شهيد مطهري داشت.
🔺 اگر امروز رهبري اميدوار به توليد علوم انساني اسلامي هستند، اين اميد با امتدادي مسيري است كه شهيد مطهري شروع كرده است و نبايد طوري سخن گفته شود كه ارزش سرمايه بزرگي كه نه تنها تا اينجاي انقلاب توانستيم به او تكيه كنيم و جلو بياييم بلكه براي ادامه مسير نيز به روشنگري هاي او نياز داريم، كم جلوه كند. بله حرف شهيد مطهري حرف نهايي نيست ولي مسير شهيد مطهري مسير صحيحي است كه بايد امتداد پيدا كند تا بتوانيم ادعاي يك حيات تمدني را به يدك بكشيم و ان شاء الله در مسير هدف غايي انقلاب كه تمدن اسلامي است حركت كنيم.
.