نسبت فقه، شریعت و زندگی
#یادداشت
#مقام_مردم
#سید_مصطفی_مدرس
#یادداشت_90
#جلسه_289
🔰نسبت فقه، شریعت و زندگی
شریعت به معنای لایه احکام دین نظر به تمامی زیست و حیات انسانی دارد چرا که اگر نظر نداشته باشد نقض غرض خواهد بود. از آن رو که غایت هدایت و سعادت انسان است و زندگی انسان در هویت انسانی انسان مندمج است.
اما آیا فقه هم موضوعش زندگی بوده است؟
موضوع فقه نوعا اینگونه بیان می شده است:
“فعل المكلف ثبوتا أو سلبا من حيث إنه مكلف”
در انظار عمدتا مکلف فردی مد نظر بوده است یعنی رویکرد اجتماعی یا نبوده یا اگر هم بوده منحصر به احکام در مقام روابط اجتماعی بوده است.
اما فقه یک دانش دست ساخت انسانی است اگر منبع فقه قرآن و سنت است اما به هر حال محصول اراده تاریخی فقهاست. از این رو نیز میتوان گفت امعان شایسته و بایسته ای فقه به انسان در متن زیست او که ابعاد اجتماعی تاریخی تمدنی دارد نداشته اند.
این البته شاید از نظرگاه دیگری قابل اصطیاد باشد و آن هم بررسی رابطه #فرهنگ و #اجتهاد هست.
شهید مطهری طرح بحثی دارند که اجتهاد فقیه دهاتی بوی دهات میدهد و اجتهاد شهری بوی شهر!!!
بسته به اینکه جهان فکری فرهنگی یک فقیه اتساع پیدا کرده باشد، اجتهاد فقیه هم در همین حد افق آفرین و راه گشا و گشوده نسبت به گستره و وسعت حیات انسانی خواهد بود.