اجتهادپذیری اسلام از نظر استاد شهید

#مشخصات_اسلام
#یادداشت
#احمد_قوی
#یادداشت_80
#جلسه_340

اگر چه مطالبی که مرحوم استاد شهید در مورد اجتهادپذیری اسلام فرمودند درست و قابل قبول است اما می توان این نکته را به وضوح مشاهده کرد که مباحث کاملا در سطح اجمالیپ و کلیات بیان شده و اصلا جواب گوی پیچیدگی های اجتهاد ورزی در لایه ی اجتماع و تمدن نیست. شاید دلیل این امر هم عدم ابتلای واقعی و عینی فقه ما با مسائل پیچیده جامعه بوده باشد.
در مقابل فقه اهل سنت که به دلیل ابتلا به پیچیدگی های حکومت داری و ساخت حاکمیتی که پیدا کرده عملا نتوانسته در مسیر مستقیم اجتهاد ورزی ثابت قدم بماند و به افراط و تفریط های فراوانی (از قبیل عقل گرایی یا حدیث گرایی افراطی و در ادامه بستن باب اجتهاد و تقلید از مذاهب اربعه و همچنین نهضت احیای اجتهاد و سلفی گری و فقه مقاصدی و…) در امر اجتهاد گرفتار شده. بنابراین اگر چه نقدهای پیشا حکومت داری ما به فقه اهل سنت درست است ولی این واقعیت نیز غیر قابل انکار است که این نقد ها به یک معنا نقد ما قبل از ورود به میدان است در حالی که آن ها با مسائل و پیچیدگی های بسیار دشواری روبه رو بوده اند.
چیزی که خود ما هم امروزه به آن مبتلا شده و به وضوح دریافته ایم که حکومت داری و جامعه پردازی بر مبنای یک اجتهاد بدون افراط و تفریط فوق العاده دشوار است. و صرفا با بیان نکاتی کلی از قبیل بازگرداندن فروع به اصول یا قرار دادن عقل در منابع حجیت نمی توان اجتهاد مصابی به حمل شایع ارائه کرد.
☘️