فقه بی عقل

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#فقه
#اجتهاد
#عقل
#محمد_هادی_جوهری
#یادداشت_118
#جلسه_341

🔰فقه بی عقل🔰

از گذشته در فقه منابع فقه را چهار چیز برشمرده اند. قران ، سنت و عقل و اجماع. اما توجه به عقل و اجماع هیچ گاه مانند یک منبع نموده است.
در کلام عقل را به عنوان یکی از منابع اجتهاد اثبات می کنند و حتی در اصول فقه خیلی از قواعد را با کمک از عقل و قواعد عقلایی اثبات می کنند اما وقتی به سراغ فقه می رویم، دیگری اثری از جایگاه عقل در آن نیست.
عقل را محدود به دایره کلیات کرده و از آن طرف فقه را محل جزئیات نموده و به همین سبب نقطه اتصال آن دو را قطع می کنند. و تمام ارتباط عقل و تفقه با واسطه اثبات قواعد اصولی می شود. اما در صورتی که قرار بود عقل یک منبع باشد برای کشف احکام.
فلذا این سوال مطرح هست که جایگاه عقل در فقه چیست ؟ آیا عقل فقط یک منبع تزئینی می باشد. و در نهایت این سنت و قران است که پاسخگو مسائل است ؟ و یا عقل توانایی حضور فعال تر در صحنه تفقه و اجتهاد را دارد؟
اجتهادپذیری و فقه پویا شریعت اسلام را، به عقل نسبت می دهند، آیا این مقدار از حضور عقل در صحنه تفقه توانایی پویایی فقه و اجتهادپذیری آن را دارد؟!
مسئله جایگاه عقل در فقه و اجتهاد از مهم ترین مسائل المدخل اصول فقه می باشد که کمتر مورد توجه اصولیان و متکلمین قرار گرفته است.