انسان موجودی مدنی بالطبع

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#انسان
#مدنی_بالطبع
#اجتماعی
#محمد_هادی_جوهری
#یادداشت_121
#جلسه_345

🔰انسان موجودی مدنی بالطبع🔰

در باب اجتماعی و مدنی بودن انسان معمولا دو نظریه مطرح می باشد. عده ای انسان را مانند زنبور عسل و مورچه، مدنی بالفطره می دانند. فلذا مدنیت و اجتماعی بودن انسان را جزی از ذات و فطرت او می دانند. و معقدند اساسا انسان از ابتدای خلقتش اجتماعی آفریده شده است.
اما در مقابل عده ای دیگر معتقدند که انسان بالطبع اجتماعی است، یعنی اساسا انسان فردگرا می باشد. و طبیعت و جبر اجتماعی و محیطی او را مجبور به انتخاب زندگی اجتماعی کرده است. علوم اجتماعی مدرن نیز بر همین نظر معقتد هست. و می گوید از آن جایی که انسان فرد گرا و منفعت طلب هست و از طرف دیگر چون انسان گرگ انسا هست. فلذا انسان ها به سبب جبر طبیعت و اجتماع، اجتماعی و مدنی شده اند و الا در هر لحظه که احساس کنند می توانند بدون حضور دیگر همان منافع را کسب کنند، دیگر اجتماعی زندگی نمی کنند و حتی تا سر حد از بین بردن یک دیگر پیش خواهند رفت.
اما در این میان علامه طباطبایی نظری متفاوت دارد. ایشان هم مانند اندیشمندان غرب معتقد هست که انسان بالفطره اجتماعی نمی باشد . بالطبع اجتماعی و مدنی هست. اما مسئله این است که در نگاه علامه انسان دیگر گرگ انسان نیست. و این طبع و طبیعت و جبر چیزی جز فطرت انسان نیست. یعنی درست است که انسان بالطبع اجتماعی شده است اما این طبع ریشه در یک سری نیاز های حقیقی و فطری دارد که سبب این مدنیت شده است. فلذا انسان برای تکامل خویش به مدنیت احتیاج دارد.
برای مطالعه بیشتر در این باب می توان به تفسیر الیمزان در ذیل تفسیر آیه 200 آل عمران و 213 سوره بقره مراجعه کرد.