مراحل درک گزاره دینی

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان‌شناختی
#سیدمرتضی_شرافت
#یادداشت_5
#جلسه_105

#سوال

➖یک نکته.
در مراحل درک گزاره دینی، قهمیدن در مرحله اول قرار گرفته است. در حالی که ظاهرا منظور تصور اولیه اجمالی است. وگرنه فهم تفصیلی و بیشتر در تک تک مراحل شکل می گیرد و افزایش می یابد. مثلا فهم از توحید افعالی در مرحله حس قلبی، بالاتر از فهم در مرحله ایمان است.

در این نوشته تلاش می کنم مباحث جلسه قبل را با فطرت تطبیق بدهم:
➖مراحل درک گزاره فطرت
1. فهم اولیه و اجمالی فطرت. به این معنا که فطرت به معنای یک نیروی درونی است که انسان را به سمت خوبی های الهی سوق می دهد.
(سوال: این میزان از فهم، در مرحله اول کفایت می کند؟ یا باید تفصیل بیشتری داشته باشیم؟)

2. پذیرفتن. اگر مرحله اول را مرتبه تصور بدانیم، اینجا تصدیق عقلی صورت می پذیرد که بله! ما فطرت داریم. به این دلیل و به آن استدلال.

3. ایمان. از اینجا به بعد دیگر مسئله سخت می شود. اینکه من به فطرت ایمان دارم به چه معناست؟ ظاهرا به این معنا باشد، که فطرت را در اعمال خود ضریب می دهم و دخیل می کنم.

4. بینش. دو احتمال:
اول- جهان را فطری می بینم. یعنی اگر فطرت در مرحله بینش من قرار بگیرد، دیگر جهان بینی من فطری می شود.
دوم- وقتی بخواهم در مورد انسان ها قضاوت کنم، فطرت را در شناخت انسان دخیل می کنم.

❓❓از این مرحله به بعد را تصور هم ندارم. یعنی در مرحله حس قلبی، ادراک شهودی و تحقق چه اتفاقی در وجود انسان در نسبت با فطرت می افتد. و این سوال اصلی این نوشته است.