توحید از دیدگاه خط‌مشی اجتماعی
#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_خط‌مشی_اجتماعی
#امید_فشندی
#یادداشت_17
#جلسه_123
در قرآن و روايات، طيفي از توصيفات (و در نتيجه، دسته‌بندي‌ها) در مورد انسان به‌كار رفته، مانند كفر و نفاق و شرک و ايمان و مراتب آن (تقوا، صلاح، صدق و اخلاص و ..) كه غالبا گزارشي از ساحت قلبي انسان است و توجيهي ندارد كه پايه‌ي دسته‌بندي‌هاي مردم در جامعه، و اساس قانون‌گذاري و قضاوت و حقوق انساني و شهروندي و روابط بین‌الملل قرار گيرد.
گو اينكه همين قرآن، با آن‌همه از كفر و ايمان و نفاق سخن گفتن، اما در عمل و عرصه‌ي جامعه، پيامبر را صرفا انذاردهنده‌اي معرفي مي‌كند كه نه وكيل مردم است و نه نگهبان و مسيطر (ديكتاتور) بر ايشان:
وَ مَا جَعَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا وَ مَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيل
أنعام/107
فَذَكِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَكِّر
لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِر
غاشیه/22و21
به‌گفته‌ی جناب مصطفی محقق داماد، تقسیم مردم به مؤمن و کافر، منشأ خون‌ریزی‌های مقدس‌نمایی در طول تاریخ بشر بوده، و در این زمان هم نمی‌تواند مبنای حقوق شهروندی و حقوق و روابط بین‌الملل قرار گیرد، در برابر؛ دوگانه‌ی مسالِم و محارب را مطرح می‌کند، یعنی اهل روابط مسالمت‌آمیز بودن، یا اهل محاربه و جنگ و خون‌ریزی:
لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِين
إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ أَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَ ظَاهَرُوا عَلَى إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ
ممتحنة/8و9
