اختلاف نظر بین علما امری اجتناب ناپذیر و حتی لازمه تولید علم است.

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#سیدمرتضی_شرافت
#یادداشت_47
#جلسه_263

#مقام_مردم
#مکتب_امام

1️⃣ اختلاف نظر بین علما امری اجتناب ناپذیر و حتی لازمه تولید علم است. اما همین اختلافات می تواند آسیب زا باشد، اگر به هر دلیلی به جای این که این اختلافات موجب هم افزایی شود، موجب اصطکاک و یا نفی یک دیگر و یا انحراف یک جریان شود.

2️⃣ جایگاه و مقام مردم در اندیشه امام خمینی و تقریر ایشان از نگاه اسلام به مردم، فاصله زیادی با برداشت رایج جریانات حزب الله و تفکرهای اسلامی دارد. اینجا یک اختلاف نظر مشاهده می شود. حوزه، حزب الله و جریانات مختلف وابسته شان، نه در نظر و نه در عمل، چنین باوری ندارند. شواهد و قرائن زیادی برای چنین اختلاف دیدگاهی وجود دارد. از لایه های سطحی و پایین دستی کف میدانی که «مردم نمی فهمند» تا لایه های بنیادی و نظری «نظریه ولایت فقیه» و بحث «مقبولیت و مشروعیت و نحوه رد دموکراسی و نحوه پذیرش جمهوریت» همه صحه می گذارند بر این که اندیشه رایج ما، فرسنگ ها با مکتب امام و رهبری در رابطه با مردم فاصله دارد.

3️⃣ مکتب امام، به آزاداندیشی و نظریه پردازی و صاحبان تفکر و اندیشه بسیار نیاز دارد. دائما باید در رصد مخالفان و موافقان باشد و نو به نو به روز شود. اما آسیب آنجایی رخ می دهد که نظریه مخالف (نظیر تفکرات لیبرال) حاکم شود. اینجاست که دیگر اختلاف نظر نه تنها سازنده نیست و مخرب نیز هست.

4️⃣ مردم سالاری را اگر قلب مکتب امام بدانیم، و گزاره دوم را اگر بپذیریم، مسئله خطرناک می شود. یعنی جریان حزب اللهی ما و حوزه ما، فرسنگ ها از قلب مکتب امام فاصله دارد. مسئله به اینجا ختم می شود؟! یعنی فقط در رابطه با جایگاه مردم در اندیشه و عمل، با مکتب امام تفاوت داریم یا موضوعات دیگری نیز وجود دارد؟! ظاهرا موضوعات ریز و درشت بسیاری وجود دارد که تلقی حوزه و تلقی حزب الله با نظر امام و رهبری -به عنوان فصل اخیر و راقی ترین قرائت از اسلام- ، فاصله زیادی دارد. این بار البته با پدیده بسیار بسیار خطرناک تری مواجهیم.

5️⃣ این اختلاف نظر، و این تعویق فکری از کجا ناشی می شود؟ عوامل مختلفی را می توان بر شمارد اما شاید مهمترین عامل آن، عدم مرجعیت مکتب امام و به حاشیه رفتن آن و محور قرار گرفتن اندیشه های دیگر باشد. این اندیشه های دیگر را خرده مکتب های درون جریان حزب الله می دانیم که جای مکتب اصلی را گرفته اند و در نتیجه نه تنها سازنده نیستند که در نقش فعلی شان مخرب نیز هستند.

6️⃣ این اختلافات در سطوح مختلف اثر گذار است و حرکت انقلاب اسلامی را منحرف و یا کند می کند. از لایه های سیاسی و ژورنالیستی تا لایه های تولید علوم انسانی و حتی لایه های بنیادی تر. به طور مثال در روش شناسی تولید علوم انسانی، می توان با رویکرد مکتب امام وارد شد و می توان با رویکرد سنتی حوزه. می توان جایگاه مردم را در تولید اقتصاد اسلامی، این چنین دانست و می توان مشروعیت را تنها از خدا دانست. حاصل آن که نتیجه بسیار متفاوت می شود و سر از یک ابادی دیگری در می آورد.