تأملی در نسبت گفتمان، سبک زندگی و مهندسی فرهنگی
شیخ الرئیس، بوعلی سینا معتقد است اوحدی افراد عقل عملی شان از عقل نظری شان پیروی می کند. توضیح ایشان این است که عقل عملی انسان ها از نفس اماره یا مقبولات و مشهورات پیروی میکند. مشهورات و مقبولات را میتوان آراء فرهنگی دانست.
گفتمان به معنای گزاره یا توده معرفتی که مقبول به نظر می رسد و به باور می رسد و تبدیل به یک زمزمه فراگیر می شود بده بستانی فرهنگ دارد. اگر بگوییم فرهنگ مشتمل بر امور شناختاری و انگیختاری می باشد، گفتمان بر جنبه شناختاری فرهنگ مؤثر است. فلذا است که میگوییم گفتمان از جنس فرهنگ است؛ از همین روست که مقام معظم رهبری در عین اینکه اذعان دارند فرهنگ مثل هواست همچنین می فرمایند گفتمان مثل هواست. گفتمان لایه رویین ذهن جامعه را نشانه می گیرد. به تعبیر دیگر گفتمان در کار تغییر ذهنیت هاست.
گفتمان اگر پایدار، مانا و رسانا باشد از ذهنیت فراتر رفته و ذائقه و نگرش یعنی لایه های عمیق ذهن جامعه را تغییر خواهد داد.
از همین رو میتوان گفت گفتمانسازی نظام باورها و مطالبات را شکل می دهد، به همین جهت روی سبک زندگی که الگوی نظام و بافت رفتاری فرد در حیات دنیوی و اجتماعی او است تأثیرات جدی می گذارد. شما اگر باور به حرمت قمار داشته باشید سمت باشگاه قمار نمی روید و در محله ای که قمارخانه در آن باشد منزل نمی گیرید و با قمار باز رفاقت نمی کنید و در زندگی خود جنگی را با قمار سامان می دهید و … همۀ اینها روی هندسۀ رفتار و سبک زندگی شما تأثیر می گذارد.
بخصوص اگر این باور در گروه و جریانی که شما به آن تعلق دارید یک گفتمان باشد، در این صورت اقتدارات گفتمان شما را با استحکام بیشتری به سمت نکاتی که گفته شد و بسیاری امور دیگر می کشد.
سبک زندگی به تعبیر مقام معظم رهبری روح تمدن است، چون چهرۀ بروز یافتۀ فرهنگ است. فلذا گفتمان و گفتمان سازی مبدئی برای مهندسی سبک زندگی و سبک زندگی بستر و راهی برای مدیریت مهندسی فرهنگی و مهندسی فرهنگی نیز در واقع مهندسی تمدن است با محوریت فرهنگ مهندسی شده.مهندسی تمدن از فرهنگ متأثر است و سبک زندگی فرهنگ است و عملیاتی ترین و مرموزترین و نافذترین حضور فرهنگ در حیات بشری است.
پس اگر جامعۀ دینی منفعل نباشد، سبک زندگی او مدیریت «مهندسی فرهنگی» را برعهده می گیرد.
