از سر نویس یا از سر نوشت؟
#امید_فشندی
#یادداشت_189
#جلسه_329
#مشخصات_اسلام
? از سر نویس یا از سر نوشت؟ (به‌راستی قلم به دست کیست؟)
استاد مطهری پرونده‌ی تحقیقاتی «علل انحطاط مسلمین» خود را از انسان و سرنوشت آغاز کرد و فهم نادرست مسلمانان را از قضا و قدر و سرنوشت، از اصلی‌ترین علل انحراف و انحطاط تمدن اسلامی برمی‌شمارد.
استاد قنبریان عزیز نیز اصطلاح رسایی در این زمینه دارند: حاکمیت‌های دینی سعی دارند که «آنچه هست» را «مساوی با «آنچه باید» جا بزنند و اینگونه الغا کنند که “چون هست” پس “باید باشد” و مورد رضایت خداوند و بر اساس خواست و اراده‌ی اوست.
طرفه اینکه عباسیان خود با #انقلاب و برآشوبی اراده‌ی مردم و با شعار «الرضا من آل محمد»، علیه نظم موجود اَموی قیام کردند اما پس از استقرار، خود از مروّجان اصلی جبرگرایی و اشعری‌گری شدند.
اما پرسش‌های اساسی بسیاری پیرامون حاکمیت مردم بر سرنوشت و اراده‌ی ملی مطرح است:
1. حاکمیت اراده‌ی ملی تا کجا مشروعیت دارد؟ مشروعیت حاکمیت اراده‌ی ملی مطلق است یا مقید؟
2. پایگاه این مشروعیت چیست؟ انسان و جامعه‌ی انسانی از چه گوهری برخوردار است که به حیث آن، اراده‌ی برخاسته از انسان را مشروع بدانیم؟
3. نسبت اراده‌ی ملی با حاکمیت سیاسی چیست؟ فقط در مرحله‌ی حدوث و استقرار میدان‌دار است یا ضامن بقا نیز خواهد بود؟
4. وضعیت حاکمیت اراده‌ی ملّی در نظام جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟
5. چرا مردم را در دوران پیشاپیروزی با شعور «إِنَّ اللَّهَ لَا یغَیرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ یغَیرُوا مَا بِأَنْفُسِهِم» به میدان نهضت آوردیم، اما پس از استقرار حاکمیت می‌خواهیم با شعار «ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ یكُ مُغَیرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ یغَیرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ» در خانه نگه داریم؟!
18 مهر 1400
