اصل #انتفاء ضرر و نقش آن در تضمین بقاء اسلام در نگاه شهید مطهری
#یادداشت
#حمزه_وطن_فدا
#مشخصات_اسلام
#یادداشت_110
#جلسه_351
#نوع_یادداشت: فیش برداری
?اصل #انتفاء_ضرر و نقش آن در تضمین بقاء اسلام در نگاه شهید مطهری
▫️شهید مطهری در کتاب “#نظام_حقوق_زن_در_اسلام” دلیل عمده کسانی که در مقوله حقوق خانوادگی حکم به پیروی از سیستم های غربی میکنند را تغییر وضع زمان و مقتضیات قرن بیستم معرفی میکنند و از این رو مدعی میشوند که ما تا نتوانیم نظر خود را درباره نسبت اسلام و #مقتضیات_زمان روشن بکنیم ، نمیتوانیم این بحث را به سرانجام برسانیم.
▫️ذیل این باب، سرفصلی را میگشایند با عنوان #راز_و_رمز_تحرک_و _انعطاف-در_قوانین_اسلامی تا نشان بدهند که این دین با پیشرفت های زمان و توسعه فرهنگ و تغییرات حاصله از آن هماهنگ است و تعبیرشان چنین است ” آن پیچ و لولائی که در ساختمان این دین بکار رفته و به آن خاصیت تحرک بخشیده که بدون آنکه نیازی به کنار گذاشتن یکی از دستورها باشد میتواند با اوضاع متغییر ناشی از توسعه علم و فرهنگ هماهنگی کند و هیچگونه تصادمی میان آنها رخ ندهد ، چیست ؟
{ کتاب نظام حقوق زن در اسلام ص 126}
▫️و در ادامه این رمز و راز را در چند محور به تصویر میکشند :
1- توجه به روح و معنا و بی تفاوتی نسبت به شکل
2- قانون ثابت برای احتیاج ثابت و قانون متغیر برای احتیاج متغیر
3- مساله اهم و مهم
4- قوانینی که حق وتو دارند
5-اختیارات حاکم
6-اصل اجتهاد
▫️در هر یک از این 6 محور بیانات ویژه ای دارند که با مثالهای فراوان تصویر روشنی میدهد از امکان اسلام در خاتمیت و حیات ابدی و جهانی بودن به واسطه انطباق با شرایط گوناگون فرهنگی و تمدنی بشر در عین حفظ اصالت
اما آنچه که به بحث ما مربوط است در موضع منفی بودن ضرر ، بیان ایشان در محور 4 است که ذیل اشاره به قوانینی با حق وتو به مساله قاعده لا ضرر و منتفی بودن ضرر در اسلام میپردازند:
یکی دیگر از جهاتی که به این دین خاصیت تحرک و انطباق بخشیده و آنرا زنده و جاوید نگه میدارد اینست که یک سلسله قواعد و قوانین در خود این دین وضع شده که کار آنها کنترل و تعدیل قوانین دیگر است . فقها این قواعد را قواعد ” حاکمه ” مینامند . مانند قاعده ” لا حرج ” و قاعده ” لا ضرر ” که بر سراسر فقه حکومت میکنند کار این سلسله قواعد ، کنترل و تعدیل قوانین دیگر است . در حقیقت اسلام برای این قاعده‌ها نسبت به سایر قوانین و مقررات حق ” وتو ” قائل شده است .
{کتاب نظام حقوق زن در اسلام – ص 136}
✅و اینگونه غنایی ویژه به بحث انتفاء ضرر بخشیده ، آن را یکی از تضمین های الهی برای دوام و بقاء اسلام بر میشمارد.
