چند استفهام درباب عدالت خواهی از اندیشمندان انقلاب

#محمد_امامی
#مشخصات_اسلام
#یادداشت_89
#جلسه_383

?چند استفهام درباب عدالت خواهی از اندیشمندان انقلاب

?اگر شخص یا اشخاصی در جامعه مظلوم واقع شده باشند، آیا مجاز به اظهار این ظلم در جامعه هستند؟

علامه طباطبائی :
( براساس آیه لایحب الجهر بالسو)

جمله:” إِلَّا مَنْ ظُلِمَ” استثناى منقطع است و معنايش با معناى كلمه” لكن” يكى است، پس در حقيقت فرموده:” لكن من ظلم لا باس بان يجهر بالسوء من القول فيمن ظلمه و من حيث الظلم” (خدا دوست نمى‏دارد سخن زشت با صداى بلند گفتن را، ليكن كسى كه مورد ظلم شخصى يا اشخاصى قرار گرفته، مى‏تواند در مورد خصوص آن شخص و يا اشخاص و در خصوص ظلمى كه به وى رفته، سخن زشت و با صداى بلند بگويد)

#شهید_مطهری :

لا يُحِبُ‏ اللَّهُ‏ الْجَهْرَ بِالسّوءِ مِنَ الْقَوْلِ الّا مَنْ ظُلِمَ‏ . قرآن مى‏گويد بدگويى پشت سر يك مسلمان بد است، از آن بدتر اين است كه انسان وقتى بدگويى مى‏كند فرياد بكشد و فحش بدهد. ولى همين بد در يك مورد جايز مى‏شود؛ يعنى بدگويى بكن، فرياد بكش، تظلّم بكن آنجا كه مظلوم واقع شده‏اى.

?آیا شخص مظلوم مجاز به هر نوع نسبت به سوء به ظالم است؟
علامه:
چنین كسى نمى‏تواند هر چه از دهانش بيرون بيايد به او نسبت دهد و حتى آيه شريفه دلالت ندارد بر اينكه نمى‏تواند بدى‏هاى ديگر او را كه ربطى به ظلمش ندارد به زبان بياورد بلكه تنها مى‏تواند با صداى بلند ظلم كردنش را بگويد و صفات بدى از او را به زبان آورد كه ارتباط با ظلم او دارد.

آیا لازم به بیان شکایت و تظلم خواهی در نزد مسولین حاکمیت و دستگاه قضاوت است؟

امام خمینی :

(براساس إطلاق آیه طلب نصرت صرفا از حاکمیت نیست.)

و ربّما يقال: أن لا إطلاق في الآية(شوری 41و42) من جهة كيفية الانتصار، بل هي بصدد بيان أنّ لكلّ مظلوم يجوز الانتصار «1»، و المتيقّن منه جواز الاستنصار من الوالي و القاضي.

و فيه: أنّ الآية سيقت لبيان جواز الانتصار بعد الظلم مقابل الظلم الابتدائي، فلا إشكال في إطلاقها من هذه الحيثية.مکاسب محرمه ج1 ص 30

?آیا جهر بالسوء موجب هرج و مرج در جامعه نمی شود؟

(معتبر دانستن هرج و مرج صحیح نیست و مخالف إطلاق آیه سوری شوری، و چنین تشریعاتی نظیر تقاص داریم)
جواب امام

لكنّه(هرج و مرج) اعتبار ضعيف مخالف للإطلاق بل و الاعتبار الصحيح، و قد وقع نظيره في الشرع كتجويز التقاصّ للدائن.(مکاسب ج ۱ ص ۴۳۰)