نوری در تاریکی (تلاش اندکی برای شناخت شخصیت امام خمینی) ۵

بسم الله الرحمن الرحیم

مجال دیگری که در آن از شخصیت حضرت امام سخن به میان آمد، در جلسات جمع بندی دوره مجازی کلام انقلابی، بخش اندیشه اجتماعی بود.

جناب استاد در یکی از جلساتشان این بیان را از حضرت آقا نقل میکنند که ایشان فرموده اند که : شخصیت امام خمینی عین انقلاب اسلامی است.

همه ما اولا از کنار این جمله خیلی عادی عبور میکنیم و آن را یک جمله ی مدح آمیز واضح تصور میکنیم؛ اما وقتی به آن دقت میکنیم متوجه میشویم که اصلا برایمان واضح نیست و توضیح چندانی نمی توانیم برای آن بدهیم.

من اتفاقا همین جمله را دستمایه ی تمرکز و تعمق جلسه مان قرار دادم و از حضار دعوت میکردم تا هر چه میفهمند راجع به این جمله بگویند؛ واقعا کار آسانی نبود؛ اول کار البته همه حس میکردند مداقه ی بی جایی است و یک جمله ی عادی از جملات آقاست در مدح امام و چیز خاصی پشت آن نیست؛ شاید برداشتی شبیه برداشتی که از جمله ی « انقلاب بی نام خمینی شناخته نیست.» که حضرت آقا فرموده بودند؛ یعنی دلالتش به این است که امام در انقلاب نقش بسزا و بی همتایی داشته است! وقتی میگوییم شخصیت امام خمینی عین انقلاب اسلامی است، برداشتی شبیه همین که انقلاب از نام امام خمینی جدا شدنی نیست به ما دست میدهد.

کمی که مداقه بالاتر رفت و با اندکی دقت مشخص شد که این ها مثل هم نیستند گرایشات رفت به سمت اینکه منظور این است که انقلاب مبتنی بر اندیشه های امام خمینی شکل گرفته است. عبور از این برداشت اصلا کار سهلی نبود؛ حضار میگفتند منظور همین است و حتی سعی میکردند صحت این جمله را با تکیه بر مبانی فلسفی و چیستی اندیشه و تاثیر اندیشه بر فعل و … توضیح دهند؛ شاید تا حدودی هم بی راه نمیگفتند! اما باز هم بنده تقاضای مداقه ی بیشتر کردم که آیا واقعا دقتی در این جمله نیست؟ و تفاوتی بین این دو گزاره نیست که انقلاب عین شخصیت امام خمینی است و این جمله که انقلاب مبتنی بر اندیشه های امام خمینی است؟

دوستان رفته رفته تصدیق میکردند که چیز دیگری منظور حضرت آقاست!

اما تلاش ما برای اینکه دقیقا این مساله را تصور و تصدیق کنیم چندان منتهی به نتیجه نبود و فرصتمان هم اندک بود…

اگر مجالی بود اندکی از آن برداشت اولیه ای که بعد از تصدیق خاص بودن جمله داشتیم می نویسم.