قالب #روح #لایه_ها

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#میرزا_علی_کرانی
#یادداشت_8
#جلسه_166
#قالب #روح #لایه_ها

❇️به نظر می رسد آنچه محل اعتنای اطراف اختلاف نظر در جلسه ی اخیر بود موارد زیر باشند:
?- لزوم تطبیق پذیری اسلام با همه ی زمان ها و مکان ها با تنوعات و تکثراتی که دارند.
?- جدیت معنا و روح در تعالیم اسلامی
?- لزوم عدم تحمیل سلیقه ها و فرهنگ های خاص که تنها یک مصداق از معنای اسلام خواسته اند به سایر طبایع
?- لزوم حضور حداکثری دین در تمامی عرصه ها و تا هر کجا که سخنی دارد
و ..

❇️آیا اسلام به صورت روح معنایی جلو می آید و به قوالب کاری ندارد؟ یا قوالب برایش بسیار موضوعیت دارند؟ آیا همه جایی و همه زمانی بودن اسلام اقتضای بی قالبی دارد؟ آیا چادر مشکی برای اسلام موضوعیت دارد یا حیا؟ آیا نفی قالب دهی از اسلام ملازم است با سکولاریته کردن دین؟ و منجر به انفعال از بنائات عقلایی متعارف میشود؟ آیا اسلام در قضیه ای مثل حیا، لابشرط از قالب است؟ و…

❇️که به نظر میرسید به علت عدم روشنی مفهوم «قالب»، حتی در مواردی که اختلافی هم نیست نزاع لفظی پیش می آید.

✅به نظر می رسد یک مدل قابل تامل برای رعایت جمیع جوانبی که آن ها را می پسندیم،و برای پرهیز از نزاع در موارد غیر اختلافی، مدلی دارای ایده ی « لایه های قالب » است. به این صورت که مثلا ممکن است اسلام تا لایه هایی از قالب را ورود کند و موضوعیت بخشی کند و لایه هایی را ورود نکند.

❇️مثلا در مورد حیا و پوشش، می توان گفت مثلا روح مد نظر اسلام حیا و عفت است، لایه ی اول قالب متناسب با این روح، قالب « حجاب » است که برای اسلام موضوعیت دارد و حدود آن را همه مکانی و همه زمانی میداند، و لایه ی دوم قالب آن مثلا « چادر» است که برای اسلام ممکن است موضوعیت نداشته باشد هرچند مطلوبیت دارد، و ….

❇️یا در مورد « ذکر و یاد خدا »، میتوان گفت روح مد نظر اسلام « ذکر الله » است ( اقم الصلوه لذکری )، و قالب مد نظر اسلام هم نماز است و برایش موضوعیت دارد، اما در لایه ی بعد مثلا اینکه نماز جماعت باشد یا فرادی و … اسلام قالب جماعت برایش موضوعیت ندارد هرچند مطلوبیت دارد.

⭕️و در هر دو مورد بالا چنین نیست که اسلام به طور مطلق اجازه ی عبور از قوالب خودش را داده باشد، و مثلا فرموده باشد می توان برای یاد خدایی که روح نماز است، طریقی جز نماز برگزید و روح معنا را حفظ کرد( آن چنان که برخی فرق مسلمان نیز به آن گرویده اند )، یا برای حیا طریقی جز حجاب برگزید، و… بلکه در سطوحی قالب قطعی را تعیین فرموده است و اجازه ی عدول از آن داده نشده است.