ملیت، هویت و ذهنیت جامعه

#امید_فشندی
#یادداشت_179
#جلسه_302
#مشخصات_اسلام

? ملیت، هویت و ذهنیت جامعه

نیازهای انسان گاهی مانند خورد و خوراك و پوشاك است كه مصرف فردی دارد اما تهیه و تولید آن به‌صورت فردی دیگر به‌صرفه نیست و باید در فرآیند جمعی و صنعتی تولید و توزیع و مصرف شود.

اما نیازهایی هم دارد مانند ازدواج و انس و سلامت و امنیت و آزادی و استقلال كه اساسا تأمین فردی آن‌ها امكان ندارد؛ چون این نیازها خود از الزامات حیات اجتماعی است، هم سلبی و هم ایجابی.

#ملّت كه برساخت سیاسی-اجتماعی حیات جمعی انسان‌هاست، مفهومی است كه تقریبا تا پیش از دوران مدرن معنا نداشت؛ چه اینكه ملیت از الزامات دولت مدرنی است كه آن هم با قلمرو و قانون و قاهریت و غیره هم‌راه است و این همه تا پیش از دوران مدرن و نظم برخاسته از معاهدات وستفالی وجود نداشت.

#هویت نیز از مفاهیمی است كه تقریبا هم‌زاد با مفهوم ملت متولد شده و خود “ملیت” از اصلی‌ترین نمودهای هویت است: هویت ملّی.

حالا این هویت ملّی از آبشخورهای مختلفی تغذیه می‌كند كه مثلا در دولت جمهوری اسلامی می‌توان به سه عنصر #ایرانی، #اسلامی و #انقلابی اشاره كرد كه هرسه در كنار و بلكه امتداد هم، هویت ایرانی امروز را رقم می‌زنند.

این هویت ملّی به‌مثابه‌ی یك انسان كبیر – جامعه – اما دارای ذهن و فكر و فرهنگ و آداب و عادات و عقاید و این‌چیزهاست و اگر “ذهن جامعه” را به‌عنوان لایه‌ی معرفتی فرهنگ عامّه شناسایی كنیم، ظاهرا توانسته‌ایم كه موضوع محوری كلام انقلابی را جانمایی نماییم.

14 مرداد 1400