مردم سالاری، هدف امام است نه صرفا یک روش اداره
?مردم سالاری، هدف امام است نه صرفا یک روش اداره?
? هدف اصلی دین در این دنیا، حکومت الله بر روی زمین است. این برنامه تمام پیامبرانی است که بر روی کره زمین، مبعوث شده اند.
خداوند بر تمام کائنات، حاکم است. این معنای توحید است. توحید فقط این نیست که خداوند یکی است. توحید این را هم می گوید که گرداننده این جهان فقط اوست. مدیر و مدبر فقط اوست. لذا ولایت فقط مخصوص اوست. ولایت تکوینی، اقتضای قدرت اوست و ولایت تشریعی، اقتضای حکمت اوست. گرچه حکومت تکوینی و تشریعی خداوند از ازل تا ابد هست اما این حکومت باید در عمل انسانها متجسد شود. یعنی انسانها باید رفتار و زندگی خود و جامعه را بر اساس ولایت خداوند اداره کنند. این هدف تمام پیامبرانی است که بر روی کره زمین، مبعوث شده اند. دعوت همه آنها زندگی موحدانه بوده است نه صرف اعتقاد ذهنی به خداوند.
? بنا بر توضیحاتی که گذشت کسی جز خدا بر هیچ انسانی ولایت ندارد مگر اینکه خود خداوند به او ولایت اعطا کند. خداوند این ولایت را به پیامبر (ص) و سپس به ائمه معصومین (علیهم السلام) اعطا کرده اند. و همچنین در طول معصومین، فقهای جامع الشرایط نیز دارای ولایت هستند. و شرط تحقق و اعمال ولایت اولیاء الهی، مردم هستند.
در اینکه مردم شرط مشروعیت یا مقبولیت تشکیل نظام اسلامی است یا نه، بحثی نیست. قطعا ولی بدون همراهی مردم، نمی تواند حکومتی بپا کند و حرکتی کند. حضرت آقا می فرمایند: «در اسلام مردم يك ركن مشروعيتند، نه همه‌ى پايه‌ى مشروعيت. نظام سياسى در اسلام علاوه بر رأى و خواست مردم، بر پايه‌ى اساسى ديگرى هم كه تقوا و عدالت ناميده مى‌شود، استوار است. اگر كسى كه براى حكومت انتخاب مى‌شود، از تقوا و عدالت برخوردار نبود، همه‌ى مردم هم كه بر او اتفاق كنند، از نظر اسلام اين حكومت، حكومت نامشروعى است؛ اكثريت كه هيچ. …. بنابراين، پايه مشروعيت حكومت فقط رأى مردم نيست؛ پايه اصلى تقوا و عدالت است؛ منتها تقوا و عدالت هم بدون رأى و مقبوليت مردم كارايى ندارد. لذا رأى مردم هم لازم است. اسلام براى رأى مردم اهميت قائل است. فرق بين دمكراسى غربى و مردم‌سالارى دينى كه ما مطرح مى‌كنيم، همين جاست». این امر واضح است.
? مسأله اصلی این است که نخبگان و مردم هم ولایت دارند؟ اگر ولایت دارند، نسبت این ولایت با ولایت امام یا فقیه چیست؟
جواب استاد این است که مردم سالاری یعنی سالار شدن مردم، پروژه امام است. هدف اصلی اولیاء الهی، هدایت و رساندن انسانها به کمال است و ولایت، یکی از مراتب بالای کمال است. پس هدف غایی، رساندن مردم به ولایت و سالاریت است. بنابراین هیچ ضدیتی بین ولایت مردم و ولایت امام و فقیه نیست.
همانطور که ولایت فقیه در طول ولایت امام و ولایت امام در طول ولایت خداوند است، ولایت مردم هم در طول ولایت فقیه است.
? با تأمل در این توضیحات می توان مردم سالاری را اینگونه توضیح داد که در حقیقت امام با مردم، فکر می کند، به نتیجه می رسد و تصمیم می گیرد. یعنی اینگونه نیست که اداره جامعه اسلامی تماما به عهده ولی فقیه باشد و مردم فقط همراه و تابع او باشند بلکه ولی فقیه با مردم باهم جامعه را اداره می کنند.
