مطالب توسط حامد خواجه

قاعده‌ی لاضرر، قاعده‌ی حکومتی است

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_135 #جلسه_351 ⭕️قاعده‌ی لاضرر، قاعده‌ی حکومتی است بیان شهید بزرگوار در مشخصه نهم از مشخصات اسلام از منظر ایدئولوژي، به گونه‌ای است که بیشتر قاعده‌ی لاضرر را به صورت حکومتی تقریر کرده است؛ اینکه در احکام حکومتی، هرچند جنبه‌ی مصالح و ضرر‌های مردم دیده شده است ولی علاوه بر آن دوباره هم […]

عقل جمعی؛ نخبه گرایی یا مردم سالاری؟

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_134 #جلسه_350 ⭕️عقل جمعی؛ نخبه گرایی یا مردم سالاری؟ در نگاه اولیه از خرد جمعی یا عقل جمعی، همان نخبه‌گرایی یا عقلانیت وافر فهم می‌شود. به عبارت دیگر تمرکز و توجه در این ترکیب بر روی عقل است، نه جمع. در حالی که در مردم‌سالاری توجه و تمرکز روی قسم دوم این […]

مشورت

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_133 #جلسه_349 وقتی می‌خواهیم مشورت کنیم، با هم‌فکران خود و کسانی که به لحاظ اندیشه‌ای به ما نزدیک هستند، مشورت می‌کنیم و معمولا هم در شورا‌ها کسانی که در یک طیف هستند، هم‌نظر هستند و اصلا تلاشی نمی‌شود که فکر طرف مقابل را هم بفهمند. شاید یکی از عوامل اینگونه مشورت کردن […]

شورا همان مردم سالاری است؟

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_131 #جلسه_348 ⭕️شورا همان مردم سالاری است؟ اگر قرار است شورا را مردم سالاری بفهمیم و یک شورای عمومی و خرد جمعی از این شورایی که شهید بزرگوار به عنوان اصل معتبر اسلامی یاد می‌کنند، بفهمیم و با فکر جمعی به حل مسائل بپردازیم، باید به دو نکته توجه کنیم اولا اینکه […]

سفر یا سیاحت

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_132 #جلسه_348 ⭕️سفر یا سیاحت آن سفری که مورد توجه اسلام است با آن تصوری که ما از سفر داریم، فاصله بسیاری دارد. به راحتی نمی‌توان آیه شریفه « سیرُوا فِی الْأَرْضِ … » را منطبق با تصوری که از سفر داریم دانست و توصیه در آیه را توصیه به این سفر […]

تصمیم‌گیری برای تقدم حق جامعه با حاکم شرع است

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_130 #جلسه_347 ⭕️تصمیم‌گیری برای تقدم حق جامعه با حاکم شرع است اگر در مقام تزاحم و تعارض بین حق عام و حق خاص، آنچه مقدم می‌شود حق جامعه باشد، دیگر معنایی ندارد که تصمیم‌گیری را به حاکم شرعی بسپاریم. وقتی تقدم حق جامعه بر حق فرد، یک قاعده است و عمومیت دارد، […]

حقوق بشر غربی

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_129 #جلسه_346 ⭕️حقوق بشر غربی وقتی در بین دین‌داران ما و حتی حوزوی‌های ما، می‌بینیم که دل بستگان به سازمان حقوق بشر وجود دارد و آن را موجه می‌شمارند، این نشان از آن است که گرفتار بی‌تاریخی شده‌ایم. در عین بی‌آینده‌گی، بریده‌ی از گذشته شده‌ایم. و این ناشی از بی‌هوتی است که […]

محور جامعه حق یا عشق؟

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_128 #جلسه_344 ⭕️محور جامعه حق یا عشق؟ اگر شان انسانی بالاتر از حق است و ظرفیت انسانی، ظرفیتی فرا‌تر از حق است، پس چرا باید اجتماع را بر اساس حق صورت‌بندی کنیم؟ این که ظرفیت انسانی فراتر از حق است و ما تنها در حد حق، جامعه‌سازی کنیم، استفاده نکردن از تمام […]

سعادت اجتماعی در کنار سعادت فردی

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_127 #جلسه_343 ⭕️سعادت اجتماعی در کنار سعادت فردی اگر انسان را دارای ابعاد گوناگون می‌دانیم، دین جامعی هم که برنامه‌ی زندگی و سعادت این انسان است، باید تمام این ابعاد را پوشش بدهد. وقتی می‌گوییم بشر خواه ناخواه هم بُعد فردی دارد و هم بعد اجتماعی، پس وقتی قرار است خداوند حکیم […]

زندگی‌گرایی اسلام غیر از زندگی‌گرایی مدرنیته است

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_126 #جلسه_342 ⭕️زندگی‌گرایی اسلام غیر از زندگی‌گرایی مدرنیته است توجه و عنایتی که دین اسلام به زندگی‌گرایی دارد، کاملا متفاوت است با نگاهی که مدرنیته به زندگی و دنیا دارد، هر چند در هر دو به تقابل با رهبانیت مسیحی پرداخته شده است. زندگی‌گرایی اسلام به معنای آباد کردن دنیا است اما […]

سهله و سمحه در فقه

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_125 #جلسه_341 بسم الله الرحمن الرحیم ⭕️سهله و سمحه در فقه سهله و سمحه بودن شریعت اسلام، یکی از مشخصاتی است می‌توان از آن به عنوان گذرگاهی که البته بسیار حساس و خطرناک است، برای سنجش فهم دینی استفاده کرد. اگر فهمی از دین داشته‌ایم که سازگاری با سهله و سمحه ندارد، […]

اجتهاد در فضای عمومی حوزه

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_124 #جلسه_340 بسم الله الرحمن الرحیم اجتهاد در فضای عمومی حوزه به توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی گفته می‌شود و تلقی عمومی که وجود دارد این است که اجتهاد در دانش فقه است و در واقع بالا‌ترین درجه علمی دانش فقه، اجتهاد است و اما نسبت آن با دیگر علوم […]

لازمه جامعیت داشتن دین از نگاه شهید مطهری

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_123 #جلسه_339 بسم الله الرحمان الرحیم شهید مطهری برای جامعیت داشتن دین یک لازمه بیان می‌کنند، یک لازمه ذاتی و آن این که اگر قرار است دین جامعیت داشته باشد باید مباحات داشته باشد به عبارت دیگر باید یک منطقه‌ی رها و آزاد در دین وجود داشته باشد. در بدو امر شاید […]

معرفت عقلی و معرفت دینی

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_121 #جلسه_338 در پس زمینه ذهنی ما، بین معرفت عقلی و معرفت دینی یک مرزبندی محکم وجود دارد که باید این تفکیک معرفت عقلی از معرفت دینی را کنار بگذاریم. نباید عقل را محصور در معرفت و علم بشری بپنداریم و فقط نقل را در خدمت تامین معرفت دینی بدانیم. این تفکیک، […]

نگاه حداکثری به دین درگرو اسلامی کردن علوم

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_120 #جلسه_337 ⭕️نگاه حداکثری به دین درگرو اسلامی کردن علوم اگر می‌خواهیم دین را حداکثری بفهمیم و جامعیت دین را درک کنیم، نباید منابع دین و منابع فهم دین را محدود در نقل کنیم. یعنی نباید دین را صرف نقل دانست. هر چند ما در مقام نظر در کنار کتاب و سنت […]

شخصیت فکری و هویت روشنفکری مرحوم مطهری

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_119 #جلسه_336 در بیانات حضرت آقا در دیدار اعضای کنگره‌ی حکمت مطهر به تاریخ ۱۸/ ۱۲ / ۸۲ اینچنین آمده است: «به ‏نظر من محور اصلی باید شخصیت فکری و هویت روشنفکری مرحوم مطهری و نقش او در جریان فکری و روشنفکری اسلامی در کشور باشد. باید تلاش شود این جریان تداوم […]

چرا از شهید مطهری توقع داریم …

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_118 #جلسه_335 چرا از شهید مطهری توقع داریم که از بسیاری از چیز‌های دیگری هم در کنار این مشخصه‌ها بحث کند؟ بله تا حدی می‌توان از ایشان توقع داشت که بعضی از مباحث را هم بگویند ولی نه به آن گستردگی که در جلسه امروز مطرح شد، و البته این به همان […]

وحدت جهان

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_117 #جلسه_334 وقتی می‌گوییم جهان وحدت دارد، از همان ابتدا به مبارزه‌ی با سطحی نگری و ظاهر بینی برخواسته‌ایم. چراکه این وحدت اصلا با دیده ظاهر درک و احساس نمی‌شود بلکه نیاز است با فهمی ورای فهم عادی به سراغ جهان و پیرامون خود برویم. به هر رو ما به راحتی نمی‌توانیم […]

علم طبیعیات در قبل از دوران مدرنیته

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_116 #جلسه_332 علم طبیعیات در قبل از دوران مدرنیته هم وجود داشته است و حتی براساس آن ابزار هم برای زندگانی بشر ساخته می‌شده است و اتفاقا در کنار الهیات مطرح بوده است، در خود غرب فلسفه به معنای اعم داشته‌اند که طبیعیات، ریاضیات، الهیات در کنار هم بوده‌ است و در […]

معرفت الهی هدف طراحی‌های اسلامی است

#یادداشت #مشخصات_اسلام #حامد_خواجه #یادداشت_115 #جلسه_331 تعالیم اسلامی برای شناخت خداوند متعال آمده‌اند و معرفت الهی هدف طراحی‌های اسلامی است و حتی شناخت‌‌های حصولی هم مقدمه‌ی معرفت به خداوند است. به عبارت دیگر شناختن واقعیات و آن‌ها را با ارتیاضات علمی و عملی وارد قلب کردن. دانایی‌های ما باید دارایی‌مان شود و صرف دانایی کافی نیست […]