نوشته‌ها

وحدت

چند نکته در باب وحدت:
1. در ادبیات فقهی ما دارالاسلام و دارالکفر حضور جدی دارد و احکام خاصی بر دارالسلام و دارالکفر بار میشود. هویت بخشی به دارالاسلام نشان میدهد که آنچه چیزی که در وهله اول مهم است کل محدوده اسلامی است و شیعه و سنی از این حیث موضوعیتی ندارند. کل این پیکره در مقابل کفار و دشمنان اسلام هویت واحدی دارند و باید متحدانه با آن مبارزه کنند. از اینجا اندیشه وحدت مسلمین و مبارزه با کفار به دست می آید و دشمن مشترک که همان دشمنان توحید و جبهه حق هستند موضوعیت می یابد.

2. اگر غیر فقهی و استراتژیک هم نگاه کنیم، دشمن اصلی جمهوری اسلامی و سایر کشور های اسلامی در عالم آمریکای جنایت کار و اذنابش است. لذا برای مقابله با این دشمن مسیر توحید باید اختلافات دیگر را کنار گذاشت و تمام توان و ظرفیت را برای مبارزه با دشمن اصلی که دشمن همه مسلمین است به صحنه آورد. در جهان امروز نزدیک ترین افراد به شیعیان، اهل سنت و نزدیک ترین افراد به اهل سنت، شیعیان هستند. لذا باید اتحاد استراتژیک میان مسلمانان را دنبال کرد تا بتوان دشمن اسلام را شکست داد. بنابراین از حیث استراتژیک نیز وحدت شیعه و سنی یک راهبرد اساسی است.

حضرت آقا می فرمایند:‌«بايد ببينيد كه وحدت را از چه راهى مى‏توانيد تأمين بكنيد. امروز وحدت براى شما، هم تاكتيك و هم استراتژى و هم يك اصل اسلامى است و هميشه براى شما لازم است. امروز اگر بخواهيد به قضايا خيلى سياسى نگاه كنيد، وحدت براى شما لازم است. البته نبايد به وحدت به چشم تاكتيك نگاه كرد؛ وحدت يك اصل اسلامى است: «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً» «1». يعنى اعتصام به حبل اللّه، جميعاً و مجتمعاً لازم است. اعتصام به حبل اللّه، به صورت تك‏تك ممكن نمى‏شود: «وَ لا تَفَرَّقُوا» (24/ 11/ 1369)

در این بیان ایشان وحدت را هم استراتژیک می دانند و هم یک اصل اسلامی. لکن تاکید میکنند که باید نگاه اصیل اسلامی به وحدت داشت و با آیه اعتصموا آن را توضیح میدهند. ولی در سخنرانی مورخ ( 22-07-1401) وحدت را به نحوی تقریر میکنند که بیشتر تاکتیکی و سیاسی است. به نظر می رسد که دلیل این نوع تغییر تقریر، تغییر در مخاطب است و در سخنرانی سال 1401 حضرت آقا مخاطب خود را اهل سنت قرار داده اند. شاهدش هم این جمله ایشان است که: « این کارها را میکنند، امّا ما به هیچ وجه اهل سنّت را متّهم نمیکنیم؛ اینها یک تندروانی هستند. این طرف هم باید همین جور باشد؛ کسانی ممکن است تندروی کنند، امّا نبایستی جامعه‌ی تشیّع را متّهم کرد به خاطر تندروی. باید در این زمینه کار کرد؛ علمای اسلام بایستی کار کنند.»

3. در وحدت شیعه و سنی، کنار گذاشتن مذاهب و نزدیک کردن فقه و کلام به یکدیگر اشتباه است و سیاستی شکست خورده است. آنچه که مهم است وحدتی سیاسی و در مقابل دشمنان است. در این زمینه طبیعتا حکام کنونی کشور های اسلامی نمی توانند متحدان خوبی باشند. چون منافع آنها با منافع آمریکا گره خورده است. لذا باید به سراغ علما و نخبگان اسلامی رفت و آنها را برای وحدت مسلمین به میدان آورد.

سطحی نگری به عمق وحدت استراتژیک

نقل قولی است از استاد مهدی طائب که می فرمودند که کسانی که خلفای سه گانه، را به تمسخر هایی بسیار کودکانه این شخصیت ها را در دنیای شیعه معرفی می کنند عملا جایگاه درگیری امیرالمؤمنین را در سطحی بسیار پایین و کودکانه قرار می دهند و عملا دشمنی این افراد با امیرالمؤمنین بالاتر از خود این افراد است.

وحدت حتی اگر به عنوان یک امر استراتژیک بخواهد معنا شود باید به عمق این استراتژی درست نگاه گردد. یکی از مقوله های استراتژیک در این موضوع جمعیت اهل سنت در دنیا می باشد که اکنون تقریبا 24 درصد کل جمعیت جهان را مسلمانان تشکیل می دهند که از این تعداد طبق آماری قدیمی یک چهارم را شیعیان تشکیل می دهد.

طبق پیش بینی های صورت گرفته و باتوجه به وضعیت جمعیتی مسیحیان دنیا که 31 درصد کل جمعیت می باشند، تا ده سال آینده جمعیت مسلمانان به نیمی از جمعیت دنیا می رسد.

با آماری که قبل ارائه شد باید توجه داشت که اگر بر یک طرح استراتژیک با نگاه به حفظ منافع امت اسلامی و دشمن مشترک به وفاق رسیده نشود، عملا وارد یک خودسوزی سنگین خواهیم شد و تقریبا اثری از اصل اسلام نخواهد بود. لذا در حد یک راهبرد هم که بخواهیم بنگریم در طرح استراتژیک امت اسلامی خطرناک ترین موضوع را می توان تفرقه بین مذاهب و حیاتی ترین آن را وحدت نامید.

آیا “سلام فرمانده” یک اثر هنری است ؟ ( 1- محتوا )

نکته : در این یادداشت بناست به عوامل موفقیت و اثرگذاری نماهنگ ” سلام فرمانده” پرداخته شود و ای هرگز به معنای بی نقض بودن و بی نیازی این اثر از نقد نیست ! البته ما در مسیر بهره بردن از تک تک تجربه ها برای اعتلای گفتمان اسلام ناب و  تقرب به حیات طیبه هم نیازمند نقد نقائص پدیده های موجود هستیم تا مرتکب نشویم و هم نیازمند برجسته سازی نقاط قوت پدیده های موجود هستیم تا تقویت نموده و بازتولید نماییم.

اما بعد

یک اثر هنری قبل از اینکه جنبه هنری اش برحسته باشد، اولا یک اثر انسانی است که در حوزه ارتباطات تعریف میشود.

بسیاری از منابع علمی هنر را به حکم انتقال مفاهیم از ذهنی به ذهنی دیگر، یکی از انحاء زبان شناخته اند.

پس قبل از اینکه بخواهیم اثر “سلام فرمانده” را بعنوان یک اثر هنری مورد بررسی قرار بدهیم، میتوانیم در یک لایه عقب تر ، بعنوان یک اثر انسانی ه وطیفه انتقال محتوا را دارد وذیل مفهوم زبان تعریف میشود، به این اثر نگاه گنیم.

اصلی ترین نقطه و محل تمرکز پدیده زبان، بلکه علت غائی این پدیده، انتقال محتواست. گزاف نیست اگر بگوییم در حالت عادی محور و موضوع یک اثر زبانی، محتوای اوست.

اگر از متن شعر این سرود بخواهیم چند کلیدواژه را استخراج کنیم، احتمالا شامل کلماتی مانند فرمانده، غیور، سردار، بیا، قیام، فدا، سرباز، نظام، فراخوان در کنار عشق و گرفتاری و هواداری و دعا و با تطبیق روی دهه نودی ها و 1400ی ها  . همچنین پیشوایی سید علی (حفظه الله)

به نظر میرسد نخ تسبیحی که تک تک این کلمات را به یکدیگر مربوط میکند، مفهوم “ولایت” است.

ولایت از طرفی هویت روحی و معنوی دارد و از طرفی مستلزم اطاعت و سربازی و جان نثاری است و از طرف دیگر در طول ولایت امام معصوم(ع) بر ولایت فقیه نیز تطبیق میکند.

ولایت عامل اجتماع و امت شدن یک امت است.

محتوای این اثر قصد دارد ولایت را با یک تقریر مطلوب، برای نسل جدید ، بتمامه و با صراحت مطرح کند. البته شاید عبارت دقیق تر اثاره این مفهوم است نه طرح آن !

محتوای این اثر اگرچه با استغاثه به امام زمان (عج) آغاز میشود اما برآیند کلی آن مانند معمول آثار مربوط به حضرتشان به حسرت و آه ختم نمیشود و به نوعی دارد تقریری فعال و استاندارد از انتظار ارائه میدهد. این مسئله در فرم موسیقی اثر نیز نسبتا رعایت شده که در یادداشت بعد به آن خواهیم پرداخت.