نسبت آزاداندیشی و حق پذیری
طبق یک تعریف، می توان آزاداندیشی را شاخه ای از حق پذیری دانست.
از این منظر، حق پذیری در حوزه شناخت، همان آزاداندیشی است. یعنی آزاداندیشی شاخه ای از حق پذیری است. حق پذیری مصادیق متعددی در حوزه های مختلف دارد. و در حوزه شناخت، حق پذیری به همان معنای آزاداندیشی می شود.
بر این اساس آزاداندیشی مرحله ای قبل از توانایی تفکر صحیح و کاربرد علم منطق است. آزاداندیشی یک روحیه است که فرد، تمایل دارد به شناخت حق و پذیرش آن. این روحیه می تواند ملاک تعاملات اندیشه ای و نظری یک انسان قرار گیرد.
باید در فرصتی دیگر به ویژگی های روحی فرد آزاداندیش در مواجهه با علوم و معارف گوناگون و نظرات مختلف پرداخت.
اما یک سوال اینجا مطرح است. اگر چنین تعریفی از آزاداندیشی در نظر می گیریم، آیا بهتر نیست به جای آزاداندیشی، بر حق پذیری تاکید و تمرکز کنیم؟! حق پذیری، اصل مطلب است و غلط اندازی ها و ابهام های آزاداندیشی را نیز ندارد. هم چنان که می تواند آزاداندیشی را هم ذیل خود قرار دهد. در آن صورت می توان از آزاداندیشی به عنوان یکی از مشتقات و ملزومات حق پذیری سخن گفت و آن را توصیه و ترویج کرد.
