نوشته‌ها

خروج از انفعال

از آنجایی که جبهه انقلاب شدیداً در حالت انفعال قرار دارد، بیشتر به دنبال موضوعاتی است که به صورت عملیاتی به کار بسته شود و خیلی فوری مشکلات و معضلات موجود را حل کند.

حضرت آقا در دیدار جمعی از نخبگان و برگزیدگان علمی می فرمایند : «ببینید عزیزان! فکر شما و کاری که کردید و راه نوئی که پیدا کردید، پیشنهادی که به نظرتان رسیده، تأثیرگذاری‌اش فقط این نیست که این فوراً به دستگاه اجرائی منتقل بشود و فوراً یک ترجمۀ عملیاتی بشود و اجرائی و عملیاتی شود؛ نه، این تنها تأثیر نیست. یکی از مهمترین تأثیرات همین فکر کردنها این است که شما فضاسازی می‌کنید، گفتمان‌سازی می‌کنید. در نتیجه، در یک فضای معتقد به یک مبنای فکری یا عملی، رئیس جمهور هم همان جور فکر می‌کند، وزیر هم همان جور فکر می‌کند، مدیرکل هم همان جور فکر می‌کند، کارکنان هم همه همان جور فکر می‌کنند؛ این خوب است و شما این کار را انجام می‌دهید» (13/ 7/ 90)

با این تذکری که آقا به جامعه نخبگان علمی منتقل می کنند، این نکته را متذکر می شوند که چقدر کار کردن بر روی مبانی و گفتمان سازی مهم است. پرواضح است که از مهمترین آسیب های دولت سیزدهم نداشتن گفتمان واحد است. اقدامات خوبی زیادی صورت می گیرد، اما به دلیل فقدان گفتمان واحد هیچ جهت گیری خاصی در ذهن و عمل مردم دیده نمی شود.

حلقه اندیشه کلامی به خصوص وقتی وارد مرحله گفتمان جامع و گفتمان پیشرفت شود و بتواند با خلق مفاد گفتمانی، گفتمان سازی انجام دهد، دیگر این جبهه مقابل است که نسبت به گفتمان شکل گرفته پاسخ دهد و این یعنی خروج جبهه انقلاب از انفعال و منفعل …

نحوه توجه به ظرفیت‌های‌ حاکمیتی برای تحولات فرهنگی (ناظر به ارائه طرح تحول اداره کل تبلیغات اسلامی قم توسط مدیر کل سازمان تبلیغات قم)

یکی از ایده‌هایی که در تعلیم و تربیت فتوت برای طلاب دوره کلام انقلابی دنبال می‌کنیم، شنیدن طرح‌ها و ایده‌های اصلاحی افرادی است که مسئولیت‌های فرهنگی در کشور دارند؛ در ایام ماه مبارک رمضان امسال در قالب یک جلسه افطار تا سحر، در خدمت مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی استان قم جناب حجت الاسلام و المسلمین شعبان زاده بودیم، و ایشان طرح بحثی که با عنوان «طرح تحول اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم» آماده کرده‌اند و بنا دارند در یک بازه دو ساله از دی ماه 1400 تا دی ماه 1401 اجرا بکنند را استماع و با ایشان مباحثه کردیم.

در یادداشت قبل به تقریر طرح تحول فرهنگی مدیرکل سازمان تبلیغات استان قم و نکاتی در مورد آن پرداختم، در این یادداشت به نقطه تأکید اصلی ایشان و نکاتی در این موضوع خواهم پرداخت.

در مجموع نقطه تأکید اصلی ایشان در ارائه‌ای که با عنوان طرح تحول فرهنگی داشتند، روی یک غفلت مهم که نیروهای انقلاب دچار هستند رفته بود، آن غفلت مهم هم ندیدن ظرفیت‌های حاکمیتی برای پیشبرد اهداف فرهنگی است.

ما با وجود اینکه صاحب حکومت اسلامی هستیم، ایده‌هایی که برای پیشبرد امور فرهنگی در کشور دنبال می‌کنیم، انگار مال حالتی است که حکومت اسلامی وجود ندارد. طوری کنش می‌کنیم که انگار نه انگار که حکومت اسلامی این همه ظرفیت برای پیشبرد اهداف فرهنگی درست کرده است.

این همه ظرفیت‌های مالی و لجستیک در کشور برای امور فرهنگی تعریف شده است، همه در یک روال اداری قرار گرفته است و به نقاطی که باید برسد نمی‌رشد، یعنی عملاً با وجود این همه بودجه فرهنگی که در نهادهای مختلف داریم، نیروهای فرهنگی‌کار! کف صحنه از این بودجه‌ها کم‌بهره هستند.

حتی بودجه‌های کلانی که برای اداره کشور دارد خرج می‌شود فاید پیوست‌های فرهنگی مشخصی است، و این پروژه‌های شهری بدون پیوست فرهنگی عملاً دارد بخش عمده فرهنگ شهرهای ما را تعیین می‌کند، آن وقت ما از این اثرات بزرگ غافل هستیم و فکر می‌کنیم می‌توانیم با منبر و خطابه فضای فرهنگی شهر را حفظ کنیم!

 

اما با وجود چشم تیز مدیر کل سازمان تبلیغات استان قم و تمرکزی که بر به میدان کشیدن همه ظرفیت‌های فرهنگی قم دارند، نقطه تأکیدی که در بیانشان بود و گزارشاتی که از کارهایی که کردند می‌دادند، بیشتر به سمت اینکه چه مقدار بودجه را توانستند از ظرفیت‌های متنوع فرهنگی که در شهر تعریف شده از اوقاف گرفته تا سازمان فرهنگی شهرداری و … به سمت جریان یافتن در امور فرهنگی هدایت کنند؛ کشیده می‌شد.

باید پرسید که آیا ورودهای حاکمیتی و چشم دیدن ظرفیت‌های حاکمیت برای پیشبرد اهداف فرهنگی صرفاً از زاویه اصلاح ساختاری و تنظیمات مربوط به امور بودجه‌ای رخ می‌دهد؟ اساساً اگر امروز کل بودجه فرهنگی کشور را به یک نهاد تبلیغی مثل سازمان تبلیغات بدهند، چه کار خواهد کرد؟ آیا مشکل اساسی در عدم استفاده از ظرفیت‌های حاکمیتی عدم توازن بودجه‌های حاکمیتی برای امور فرهنگی است؟ اگر کل کارهای مربوط به امور فرهنگی حاکمیتی را به دست نیروهای انقلابی بدهند، ظرفیت‌های حاکمیت به استخدام اهداف فرهنگی انقلابی در خواهد آمد؟ همین ساختارها و ادارات عریض و طویلی که ساخته شد هم سازنده‌ها و هم گرداننده‌ها نیروهای انقلابی اوایل انقلاب بودند؛ چه تضمینی هست که مثلاً با کنار زدن این افراد که البته هنوز خیلی‌هایشان انقلابی هستند، ظرفیت ساختاری حاکمیتی در جهت مثبت امور فرهنگی قرار خواهد گرفت؟ اساساً سوال مهم‌تر این است که آیا ساختارهای موجود می‌توانند تحول فرهنگی ایجاد کنند که حالا بخواهیم با هدایت کردن بخشی از بودجه‌های آنها تحول فرهنگی ایجاد کنیم؟ ساختارها و اساساً حاکمیت هیچ وقت از درون خود اصلاح نمی‌شود، همیشه حفظ وضع موجود جزو منافع کسانی است که در ساختار دارای جایگاهی هستند؛ شما اگر بخواهید همین ساختارهای موجود را در جهت انقلابی شدن حرکت بدهید باید بتوانید یک هویت انقلابی که ابتدا یک هویت نخبگانی است و سپس یک دامنه مردمی پیدا می‌کند در بیرون از این ساختارها درست بکنید که آن هویت انقلابی و آن اراده عمومی انقلابی بتواند فشار بیاورد تا این ساختارها از بیرون اصلاح شوند. به عبارت بهتر ساختار حامل یک اراده است، تا آن اراده تغییر نکند ساختار تحول اساسی پیدا نخواهد کرد، برایند اراده‌های درون ساختار هم همیشه در جهت حفظ وضع موجود هستند؛ پس باید شما بتوانید یک اراده متفاوتی بیرون ساختارها پدید بیاورید و بعد آن اراده متفاوت مثل سیلی بیاید ساختارها را متناسب با جهت میل و اراده خود متحول کند.

به عبارت بهتر برای اصلاح ساختارهای حاکمیتی و بهره‌مند شدن از ظرفیت‌های حاکمیتی برای تحول فرهنگی راه‌حل تمرکز بر خود این ظرفیت‌های حاکمیتی نیست، شما باید بتوانید با گفتمان سازی یک فکر و هویت و اراده متفاوتی را در بیرون ابتدا در لایه‌ی نخبگانی و سپس عمومی شکل بدهی، تا این امت وسط و دامنه مردمیِ آن بیاید و چون سیلی این اراده‌های منجمد ساختاری را با خود ببرد.

همچنین خیلی از نرسیدن حرف‌های انقلابی در لایه ظرفیت‌های حاکمیتی ناشی از سیطره و تسلطی است که تمدن غرب بر جهان دارد، و پارادایم حاکم آن به واسطه تربیت شدن مدیران ما در علوم انسانی غربی بر همه ساختارهای ما سایه افکنده است. اگر بخواهیم ساختارهایی که در کشورهای تحت استعمار در دوران استعمار غرب، دارای یک دولت مدرن فشل و مسموم و استعمار زده شده‌اند و همچنان ما گرفتار این نکته هستیم، را به سمت ساختارهایی که حامل اراده‌های انقلابی هستند سوق بدهیم باید توجه کنیم که این مشکل تمدنی را چطور می‌خواهیم حل کنیم؟ صرفاً با یک نگاه ساده سازی شده که برویم و ظرفیت‌های حاکمیتی را برای تحول فرهنگی ببینیم و به استخدام در بیاوریم، و نگاه‌مان هم در جهت‌دهی به بودجه‌ها و نهایتاً تدوین برخی پیوست‌های فرهنگی برای عملیات‌های حاکمیتی تأثیر گذار در سرنوشت فرهنگی شهرها و روستا باشد، که در کلان خود نمی‌تواند اثر پایداری داشته باشد و تحولی در عرصه فرهنگ را رقم بزند. باید به فکر مبارزه با این حاکمیت و سیطره تمدنی رقیب باشیم و این نیز عرصه‌های پیچیده و متنوعی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها توجه به همین شکل دادن به یک اراده متفاوت که هویت متفاوتی را رقم خواهد زد، و انسانهای جامعه تو دیگر با یک ذهن استعمارزده طرح و نقشه نمی‌ریزند و یک انفعال تمدنی در مقابل غرب در خود احساس نمی‌کنند، که هر چه فضای فرهنگی رقیب تو گفتمان کرد همان را در پیش بگیرد.

 

عقیل رضانسب

#یادداشت_313

✨چه طور توهم نزنم؟!

در جلسه گذشته استاد به ‍‍پیوستار نیروی انسانی اشاره ای کوتاه داشتند و بیان فرمودند که هر کسی باید در جای خود نقش ایفا کند.
فرمودند که یک تیپ شخصیتی و یک نقش در این پیوستار نیروی انسانی جایش خالی است و لذا این اوضاع ایجاد شده است. این تیپ شخصیتی همان لایه ای ست که قرار است بین دانشمندان حوزه و ذهن جامعه ارتباط برقرار کند. این تیپ در کرانه های حوزه است. نه در دانش عمیق فرو می رود و در میدان است. بین این دو، نقش ایفا میکند.
و همچنین فرمودند که این همان خلائی است که حلقه کلامی قرار است آن را پر کند.

?اقول:
?اینکه هر شخصی باید ماموریت خود و جایگاه خود را در این پیوستار انسانی بشناسد و در همان ممحض شود را قبول دارم. لکن نکته ای که در اینجا مطرح هست این است که این فرد باید تمام اجزای این پیوستار را به خوبی بشناسد و آن ها را به نحو مطلوبی درک کند تا بتواند در جایگاه تخصصی خود به درستی نقش ایفا کند.

?در یکی از الگوها موفق تشکیلات گفته میشود که اگر همه اعضا نسبت به کل فرآیند سیستم و اتفاقاتی که در کل تشکیلات در حال وقوع است آگاه و مطلع باشند و در عین وظایف محدود، آگاهی و اطلاعات نامحدود داشته باشند، رادمان کار به شدت بالا رفته و خروجی به شدت مطلوب خواهد شد.
(برای این مهم فواید کثیری میتوان شمرد که این نوشته در مقام بیان آن نیست.)

?از نظر حقیر اینکه برای خودمان ماموریت تخصصی تعیین کنیم اقدام سنجیده و مطلوبی است ولی برای اینکه در این تیپ تخصصی بتوانیم نقش خوبی ایفا کنیم باید هم در لایه علمی تلاش های خوبی انجام دهیم و هم در لایه میدان باید جهد داشته و تجربیات فراوانی کسب کنیم. لذا در برنامه ریزی برای تربیت متکلم باید علاوه بر اینکه تحصیلات حوزوی برای ما بسیار پر رنگ هستند،‌ تجربیات میدان نیز پر اهمیت جلوه کند تا متکلمانی واقع بین و مفید داشته باشیم. والا بدون در نظر گرفته ضلع میدان جز توهم از ایشان نمیتوان انتظار داشت.

 

برای دیدن بازخورد استاد فلاح کلیک‌رنجه فرمایید!

الف.
عنوان دقیقی برای این یادداشت نیست.

ب.
به پیوستار نیروی انسانی توجه گذرایی کرده، که خوب است.
هرچند این را خیلی هم نمی توان توجه به پیوستار نیروی انسانی به شمار آورد.

ج.
می گوید :
متکلم “باید تمام اجزای این پیوستار را به خوبی بشناسد و آن ها را به نحو مطلوبی درک کند تا بتواند در جایگاه تخصصی خود به درستی نقش ایفا کند”

و فواید این گونه بودن را زیاد دانسته است و به نظر می رسد این را دارد به همۀ اعضای این پیوستار پیشنهاد می کند، نه صرفاً متکلّم.
این نکته درست نیست، ولی به عنوان پیشبرد ترسیم «چهرۀ تخصصی متکلم» یک ابهام است.

د.
به نظر می رسد نگارنده اینها را گفته است تا روی چیزی تأکید کند :
“برای اینکه در این تیپ تخصصی بتوانیم نقش خوبی ایفا کنیم باید هم در لایه علمی تلاش های خوبی انجام دهیم و هم در لایه میدان باید جهد داشته و تجربیات فراوانی کسب کنیم”

سخن درستی است، ولی باز هم این سخن به «مقدمات سنگینی» مثل این مقدمه احتیاج نداشت، در ضمن از مقدمات بهتری نیز می شد برای آن بهره گرفت.

در عین حال سخن سخن حقی است.

ه.
از این که برای طرح این سخن طراحی محتوایی صورت گرفته بود باید تقدیر نمود.

بهتر بود که همین کمی بیشتر توضیح داده می شد.

✨لزوم گفتمان دولت ها

?از ابتدای جمهوری اسلامی ایران تقریبا همه ی دولت هایی که بر سر کار آمده اند گفتمانی مخصوص به خود را ارائه کرده اند و هر کدام با در دست گرفتن شعار هایی و تبیین آنها در جامعه سعی داشته اند که کشور را به سمتی به پیش برند.

?ادعای حقیر این است که یکی از دلایل کند شدن سرعت پیشرفت جمهوری اسلامی و عقب ماندن در برخی از شاخصه و وضع مطلوب، همین است که هر دولتی به دنبال گفتمان خود بوده است و نسخه خود را برای علاج مشکلات کشور پیچیده است. اگر قرار باشد هر یک سران قوا برای پیشرفت کشور و حل مشکلات آن مسیر مخصوص به خود را انتخاب کنند نتیجه قطعا عدم پیشرفت مطلوب کشور خواهد بود.

❇️روش صحیح این است که همه قوا در هندسه مفهومی انقلاب اسلامی و متناسب با گفتمانی که رهبری متناسب با نیاز های روز برای جامعه تبیین کرده اند و با توجه به ظرفیت های تیم خود گفتمانی را برای حرکت انتخاب کنند.

❇️اگر دولت میخواهد گفتمان داشته باشد، گفتمانش باید همان گفتمان مد نظر رهبر جامعه باشد. گفتمانی که با توجه به مشکلات روز و با در نظر گرفتن همه ظرفیت های جامعه تعیین شده است. والا چند دستگی در کشور بی داد خواهد کرد. رهبری قطعا طرحی برای پیشرفت ایران دارند. دولت باید در این طرح نقش ایفا کند نه خارج از آن.

?همراهی با گفتمان رهبری سبب میشود علاوه بر انتخاب مسیر صحیح، در طی مسیر نیز در دامن تفسیر های اشتباه نیفتیم و به تفسیر رهبری که مبتنی بر اسلام ناب است پناه ببریم.

? والا مثل تجربه جناب احمدی نژاد خواهد شد. ایشان گفتمان را به درستی انتخاب کرد. گفتمان عدالت. گفتمانی که از مدت ها قبل رهبری آن را بالا آورده بود. لکن در طی مسیر دچار تفسیر های التقاتی و راه کار های انحرافی شد و شد آنچه که شد.

?لزوم این قضیه ( انتخاب گفتمان رهبری) در زمان کنونی (یعنی بعد از فوت مرحوم هاشمی)، که تنها فردی که در سطح ملی توانایی گفتمان سازی و بسیج اراده ها را دارد رهبری ست، بیش از پیش نمایان است. زیرا رهبری سالیانی روی یک مسئله تمرکز میکنند و فضای عمومی جامعه را با آن همراه می نمایند و تقریبا آن را تبدیل به مطالبه عمومی می نمایند. لذا در صورت همراهی با آن گفتمان، دولت به راحتی می تواند از ظرفیت بیشمار مردمی استفاده کند و خواسته مردم را محقق کند.

?لذا با توجه به تاکید چندین ساله رهبری بر اقتصاد مقاومتی و توانایی دولت در تحقق این مهم پیشنهاد حقیر انتخاب گفتمان اقتصاد مقاومتی به عنوان گفتمان دولت آقای رئیسی است.

جهاد جهادی ها

(پیرامون یادداشت برادر عزیز و استاد گرانقدر علی آقای مهدیان)

?جسارتا علی الظاهر اصل دغدغه را متوجه نشدید. دغدغه راجع به تمرکز رسانه ای بر بشارگرد بود و کار جهادی در آن منطقه بود، نه اصل کار جهادی در بشاگرد. دغدغه این بود که تمرکز رسانه ای جهادی ها طی سالیان طولانی بر بشاگرد سبب القاء تصویر ناکارآمد از اردو های جهادی و این مسیر پیشرفت به مخاطب شده است.

مگر اردو های جهادی برای این نبود که قیام #مردم برای ساخت ایران و پیشرفت آن را رقم بزند؟

مگر نباید #قیام_مردم_برای_ساختن_ایران را به عنوان مسیر پیشرفت ملت ایران گفتمان کند.

مگر فرمان ولی به شما برای چندین برابر شدن گروه های جهادی به منظور شکل گیری همین جریان نبود؟

مگر نباید مهم ترین کار شما جهادی ها شکل دهی همین جریان باشد؟ جریان گروه های متعهد و متخصص جهادی که هرکدام گره ای از مشکلات کشور باز کنند و توسط آنها برای بتوانید قیام عمومی برای ساختن ایران و پیشرفت را رقم بزنید؟

پس چرا ذهن مردم را در نظر نمیگیرید که با شما همراه شوند؟ چرا کارآمدی اردو های جهادی را نشان نمی دهید؟

مگر پیشرفت هم شامل پیشرفت مادی و هم معنوی نیست؟ چرا در یادداشتتان دوگانه توسعه و پیشرفت را وسط کشیده اید؟

در طول 40 و اندی سال تمرکز بر بشارگرد چه کرده اید؟

یک جوان معمولی کشور وقتی از بیرون به اردوی های جهادی شما و فعالیت این سالیان طولانی نگاه میکند، این مسیر را مسیر پیشرفت و نجات کشور می بیند؟ این مسیر را مسیر ترقی میبیند؟ انگیزه میابد از حرکت شما الگو بگیرد و خود وارد این کارزار شود؟

ادعا این است وقتی 40 سال است دارید می دووید هنوز هم بشاگرد بشاگرد می کنید و مهم ترین بخش فعالیت های رسانه ای جهادی ها به بشاگرد می پردازد، این تصویر را القا میکند که کار جهادی بی ثمر است. لا اقل تبیین کنید که ثمرات این حرکت جهادی بلند مدت چه بوده؟!
شما اکنون در حال ارائه چهره ی همیشه محروم از بشاگرد با وجود همه ی تلاش و جهادهای مخلصانه هستید. لذا ناکارآمدی مدل خود و کارآمدی طرح های رقیب را فریاد می زنید.

?این بیان که ثمره اش همین اتصال روح مومنین به محرومین است که نشد جواب.
مدلی که بعد از 40 سال هنوز در پی اتصال ارواح و قلوب باشد و روی زمین پیشرفت را رقم نزند که مدل مطلوب نیست. قرار بود قیام جوانان برای پیشرفت را رقم بزنیم نه اینکه در مرحله اتصال قلوب متوقف شویم.
اگر مدل شما ثمره اش این است که هیچ

?ولی اعتقاد ما این است که مدل جهادی و کار جهادی بسیار کارآمد تر از این است. لکن به جهادی نیاز است کارامدی این مسیر برای رسیدن به قله ها را نشان دهد و حرکت های جهادی در کشور را چند برابر کنند.

?لذا شما به جای این که برآشفته بشوید و اینگونه پاسخ بگویید، بیایید آسیب شناسی کنید که کجای مسیر را اشتباه می زنید که هنوز بشاگرد بشاگرد است. هنوز نتوانسته اید چند برابر شوید. نتوانستید گفتمان عمومی قیام مردم برای ساخت ایران را رقم بزنید.
و یا اینکه اگر ادعایتان این است که توانسته اید و بشاگرد و بشاگرد ها پیشرفت کرده اند ( چه در بعد مادی و چه در بعد معنوی) بیایید تبیین کنید. «دلم می سوزد برایشان» « خنده دار است» و… که نشد پاسخ.
متشکر.

اهمیت حوزه

• «اگر بتوانید کاری کنید که در آینده مثلاً فرض کنید که در حوزۀ علمیه، پانصد مدرس موفق انقلابی داشته باشیم، ببینید چقدر کار مهمی است، چقدر کار خوبی است؛ «انقلابی» به همین معنای واقعی کلمه یعنی 1معتقد به مبانی انقلاب و 2معتقد به ارکان فکری انقلاب و 3مصر بر اجرایی کردن مفاهیم انقلابی و رسیدن به ارزش‌ها و آرمان‌های انقلابی، با این خصوصیات انقلابی بودن؛ آن وقت حوزۀ قم می‌تواند مثل یک وزنۀ مؤثری در کل نظام تأثیر بگذارد، یعنی می‌تواند مسیر حرکت کشور را هدایت کند.»

?حوزه علمیه چیست که با ۵۰۰ استاد پای کار و فهمیده می تواند یک ایران را تکان دهد، یک ایران را راهبری کند، ۸۰ میلیون انقلابی را پیش برد و به جهان ویرایش زند؟

دارایی ها و اقتدارات حوزه چیست؟

کدام دارایی حوزه چنین قدرت اعجاب آوری به او میدهد؟

?حوزه یکبار این کار را کرده است. از سال ۴۲ تا ۵۷ ده پانزده تا استاد انقلابی حوزه پای کار آمده اند و کار اصلی خود را تقریر اندیشه و مبانی اسلامی قرار داده اند و بعد از ۱۵ سال کار طاقت فرسا توانسته اند بزرگترین انقلاب جهان را رقم بزنند و نه تنها مسیر ایران بلکه بشریت را تغییر دهند.
پس الان هم میشود. اگر تعدادی از حوزه پای کار بیایند میشود جامعه را تکان داد.

?ولی راه پای کار آوردن حوزه چیست؟ همین که تعدادی از اساتید فهمیده حوزه آماده باشند کافی ست؟ بعد از آن می توانیم سراغ جامعه برویم؟ یا ابتدا باید روی خود حوزه کار کرد؟ ابتدا باید خودمان را در حوزه تکثیر کنیم؟ ابتدا باید حوزه را تکان دهیم؟
برای تکان دادن حوزه باید روی خود حوزه تمرکز کرد؟ یا با پرچم دارای عده ای از حوزویان و تخاطب با جامعه, حوزه تکان میخورد؟ (این یعنی بخش اعظم حوزه متاثر از جامعه است.)

کتاب پسااسلامیسم2_ روش دانشگاهی

?روش دانشگاهی

نکته ای که در مطالعه کتاب پسااسلامیسم به وضوح به ذهن میرسد، استدلالات ضعیف این کتاب است.
استدلالات سست اتقان کتاب و اطمینان مخاطب به غایت کتاب را تضعیف میکند.

شاید بتوان گفت نویسنده در این نوشتار در صدد بیان تمامی لایه های استدلالش نیست و بسیاری از آنها را در تقدیر دارد، لکن اینطور به نظر نمی رسد.

حقیقت آن است که مقصر این ضعف استدلال فقط شخص نویسنده نیست. علت اصلی این ضعف را میتوان در شیوه پژوهش دانشگاهی دانست. یکی از فرق های شیوه دانشگاهی با شیوه حوزوی همین اتقان کم و زود به نتیجه رسیدن است. سراسر علوم انسانی غربی پر است از همین استدلالات که از شواهد کم نتیجه ی کلانی گرفته میشود.

این شیوه اشکالات فروانی دارد. لکن نکات مثبت زیادی نیز دارد. مثلا یکی از فواید این شیوه زود به نتیجه رسیدن و سهولت امتداد است. سختی شیوه حوزوی باعث شده درگیری در مبانی بسیار زیاد شود و رسیدن به نتایج ملموس و حل مسئله بسیار صعب گردد. لذا خروجی کمی را به دست دهد.

هم حوزه هم دانشگاه لازم است که در شیوه های پژوهشی خود تجدید نظر کرده و از تجریبات یکدیگر استفاده کنند.

کتاب پسااسلامیسم1- «گفتمان سازی»

کتاب پسااسلامیسم
یادداشت اول

✨«گفتمان سازی»
از ویژگی های خیلی خوب کتاب می توان به قلم خوب نویسنده اشاره کرد. متن از ساختار خوب و متقنی برخوردار است و سیر بحث کاملا مشخص است. از طرفی ایشان توانسته مباحث مهم علوم انسانی و علوم اسلامی را به زبان ساده و صمیمی بیان کند. متن خیلی خوب با ذهن خواننده ارتباط میگیرد و دغدغه ی خود را صمیمانه منتقل میکند و در پی حل مشکل بر می آید. مخاطب احساس میکند که نویسنده درد دارد و دنبال پیدا کردن راه حل است. سعی کرده مبانی پیچیده و اصطلاحات خشک را خیلی ساده توضیح دهد و تا حدودی موفق هم بوده است.
از مثال های پر تکرار بسیار ساده و ملموسی استفاده کرده که سبب میشود که خیلی از ذهن خواننده عادی جامعه فاصله نگیرد و بتواند در سطح فکر او به فاصله ی بسیار کم به حل مسئله بپردازد که این همان کاری است که متکلم باید بکند. لذا به نظر می توان گفت که توانسته نقش نویسنده را به خوبی ایفا کند.

استاد فلاح: «. نویسنده آن کسی است که ذهن جامعه دستش است و می تواند حرف های جامعه را در یک سطح راقی تر و با زبانی شیواتر بهشان برگرداند. به خاطر این هم هست که نویسنده ها انسان های موثری هستند در جامعه»

گفتمان واحد يا باورهاي واحد

يادداشت 12 – گفتمان واحد يا باورهاي واحد

 

 

 

#يادداشت

#روح_توحيد_نفي_عبوديت_غير_خدا

#توحيد_از_ديدگاه_انسان_شناختي

#عقيل_رضانسب

#يادداشت_12

#جلسه_112

 

? فتمان_واحد يا #باورهاي_واحد

 

? بايد متوجه تفكيك اين دوگانه در بحثي كه وارد آن شده بوديم بشويم، يك موقع از گفتمان واحد سخن مي گوييم و آن را تأويل مي بريم به اينكه باورهاي جامعه به يك شكل باشد، در حالي كه معناي گفتمان واحد اين نيست كه همه باورهاي مشترك آن هم در يك سطح از عمق و دقت داشته باشند.

گفتمان را استاد فلاح در كتاب رسالت گفتمان سازي به شكل زير تعريف مي فرمايند:

«آنگاه كه يك مفهوم و معرفت سخن مقبولي به نظر برسد و به باور عمومي تبديل شود و سرمنشأ شكل‌گيري يك مطالبۀ عمومي بشود گفتمان شكل گرفته است.» 

? اگر گفتمان اين باشد امكان اشتراك گفتماني در بخشي از باورها يا باورهاي كليدي در يك جامعه اسلامي كاملا ممكن است و اساسا مگر مي شود جلوي اين همه تنوع را گرفت و اصلا مگر بايد گرفت؟ همانطور كه در يادداشت قبلي نوشته بودم اين تنوع در مقام جاري شدن دين لازم و ضروري هم هست، لذا كساني كه مي خواهند تحولات اجتماعي را مديريت كنند خصوصا رهبران اجتماعي بايد دقيقا مشخص كنند كه سويه گفتماني كه مي خواهند به جامعه بدهند چيست و بعد تلاش كنند كه جامعه را به يك وحدت گفتمان برسانند، و اينجا است كه همه تنوع ها و اختلاف سليقه ها صرف پيشبرد اين گفتمان واحد خواهد شد.

? حتي به نظر مي رسد كه مرزهاي مذهبي و حتي ديني هم مي تواند توسط گفتمان در نورديده شود، و با استفاده از ظرفيت هاي فطري انسان ها گفتمان هايي ايجاد شود كه غير از مذهب حقه شيعه و حتي غير از دين اسلام و حتي غير از اديان ابراهيمي نيز بتوانند با آن گفتمان همراهي كنند و باعث پيشبرد اهداف گفتمان شما در سطح بين المللي شوند. مثال مناسب در اينجا گفتمان مقاومت در كشورهاي اسلامي و گفتمان مبارزه با استكبار در فضاي بين المللي است.

❇️ لذا اين خوانش كه گفتمان واحد به معناي باورهاي واحد آن هم به شكل حداكثري كه همه باورها يكي باشد اصلا معناي صحيحي نيست و به نظر امكان وقوع آن حتي در زمان ظهور هم وجود نداشته باشد. مگر اينكه بگوييم در رئوس باورها مثلا توحيد و نبوت و امامت و … را قبول داشته باشند، واقعا بين انسان ها اختلاف سطح فهم و باور در همين باورهاي اصلي هم بسيار زياد است. رجوع شود به آن رواياتي كه حتي بين سلمان و ابوذر هم درجات ايمان متفاوت قائل هستند.