بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_86
#جلسه_293
#مختصات_اسلام

گام بعد از حل کردن معانی مشخصات و مختصات سراغ تقسیم بندی این تیتر ها باید شد
شهید مطهری بعد از توضیح شناخت و ابزار شاخت وارد خود مشخصات شدن
مشخصات اسلام را در چند حیطه تقسیم کردند:

1️⃣ خدا شناسی

2️⃣ جهان شناسی

3️⃣ انسان شناسی

4️⃣جامعه شناسی

این قسمت وارد گوشت بحث است
اما سوالی که برای من هست اینکه با شناخت این 4 عرصه مشخصات اسلام را کسب کرده ایم؟
یعنی دیگه موضوعی نیست که از قلم افتاده باشد ؟؟

وقتی مشخصات اسلام یعنی توضیح این 4 حیطه شناختی از اسلام
یعنی کسی که نگاه اجتماعی ندارد به اسلام نمی تواند مشخصات اسلام را بنویسد ؟ یا مشخصات او کامل نیست ؟
یا اینکه این 4 حیطه یک تقسیم بندی نسبی است و شاید فرد دیگری به نحو دیگر تقسیم کند؟؟

(نوشتم که فقط نوشته باشم والا اصلا راضی نیستم از این یادداشت)

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#مختصات
#فصل_اخیر
#محمد_هادی_جوهری
#یادداشت_90
#جلسه_292

 

🔰مختصات یک شی، به مثابه فصل اخیر شی🔰

در علم ریاضی اگر مختصات یک نقطه را شناسایی کنید اساسا شما به آن نقطه دست پیدا کرده اید. حال با همین حال و هوا از مختصات، وارد فضای دانش می شویم. اساسا مختصات یک شی، فصل اخیر شی می باشد.
فصل اخیر یعنی آخرین تعین محقق یافته شی، فلذا این آخرین تعین در مختصات شی تاثیر دارد. یعنی اساسا این فصل اخیر شی هست که مختصات و نقطه قرار گیری شی را مشخص می کند. لذا شاید بتوان این گونه ادعا کرد که مختصات شی همان فصل اخیر شی می باشد. و یا به عبارت دقیق تر فی ما بین مختصات شی و فصل اخیر شی یک رابطه تنگانگ و عمیقی قرار دارد.
اما یک سوال باقی می ماند و آن که تک تک مختصه ها دارای این هویت فصل اخیری می باشد و یا مجموع مختصه ها دارای هویت فصل اخیری است ؟
علی الظاهر در گام اول، حداقلی ترین لایه ، پذیرش این سخن است که مجموع مختصه ها ، هویت فصل اخیری دارد اما شاید بتوان با دقت بیشتر و فهم دقیق تر به گام دوم وارد شویم و ادعا کنیم که هر مختصه اساسا دارای هویت فصل اخیری می باشد اما برای این ادعا باید بتوان ابتدا ثابت کرد که تمام مختصه های مربوط به این شی فقط و فقط برای آن شی هست و برای اشیا دیگر وجود ندارد که این ادعا کمی دور از واقع هست.

#اميد_فشندي
#يادداشت_172
#جلسه_292
#مشخصات_اسلام

📐📝 مشخصات و مختصات

#مشخصات را مي‌توان ويژگي‌هاي يك نظام فكري مستقل از مقايسه با ساير نظامات يا پارادايم‌ها فكري دانست، اما #مختصات را بايد موقعيت يك نظام فكري در دستگاه و پارادايم كلان فكري دانست؛ موقعيتي كه از شاخصه‌هاي (محورها) عمومي نظامات فكري برخوردار است و امكان نسبت‌سنجي آن با ساير نظامات را فراهم مي‌كند.

مثلا مي‌توانيم عناصر توحيد، امامت و عدل را از محورهاي دستگاه مختصاتي كلام اسلامي بدانیم كه موضع هر نظام فكري در برابر اين مقولات، مي‌تواند مختصات آن را مشخص كند.

28 تیر 1400

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_85
#جلسه_292
#مکتب_حاج_قاسم
#مکتب_امام

🔹در جواب یادداشت
برادر #امیر_حسین_سعیدی

بنده در یادداشت قبلی گفتم
جنس کار حاج قاسم و مکتب حاج قاسم برای رزمندگان الگوست و طلبه باید مکتب امام را الگوی خود قرار دهد.

امیر حسین عزیز با این نکته همراه نبودند.

❌درباره مکتب حاج قاسم کم حرف زده شده و خیلی ما فیش و بحث در این زمینه نداریم و این باعث می شود نوشتن و بحث کردن در این باره کمی مجهول و مبهم باشد.

اما مکتب حاج قاسم

❓به نظر شما اگر صنف حاج قاسم که یک رزمنده بود را کنار بگذاریم چه چیزی برای آموختن و الگو شدن دارد؟

❓حالا این ویژگی های که حاج قاسم دارد را در امام نمی توان پیدا کرد؟

اینجاست که حس می شود فصل اخیر این مکتب صنف حاج قاسم است یعنی رزمنده بودن

و الا اهل بیت علیهم السلام هم مکتب های متفاوتی دارند
#مکتب_امام_حسن علیه السلام
#مکتب_امام_حسین علیه السلام
#مکتب_امام_صادق علیه السلام
و…

همه اینها نور واحد هستند
همه عالم
همه شجاع
و…

ولی مکتب امام حسین علیه السلام می شود عاشورا که خودش یک دنیا و مکتبی است
امام صادق علیه السلام هم می شود مکتب علمی تبلیغی

تنها چیزی که این تفاوت را ایجاده کرده زمان و زمانه بوده والا خود
اهل بیت علیهم السلام که در رتبه وجودیشان تشکیک ندارند

▪️لذا حضرت آقا نظریه انسان 250 ساله را مطرح می کنند و این تفاوت ها را در طول هم می بینند

▪️لذا حضرت آقا در پیام تسلیت سردار سلیمانی می نویسند شهید سلیمانی شاگرد برجسته مکتب امام بود .

حالا اگر بخواهیم این ها را هم بذاریم کنار باید ببینیم حاج قاسم چه چیزی دارد که برای ما الگو شود
مثلا ما بشویم سلیمانی یعنی چگونه بشویم ؟ چه بشویم؟

از این ها بنده همچین برداشتی کردم واگر مایل باشید ونکته ای هست بفرمایید و این دوئل را ادامه دهید تا مطلب واضح شود برایمان

بسم الله الرحمن الرحیم
#یاداشت
#مشخصات_اسلام
#محسن_همت
#یادداشت_62
#جلسه_291

💠رویکرد هدف‌گرا در علوم

اگر به علوم انسانی و در امتداد آن به علوم پایه و فنی مهندسی با رویکرد هدف‌گرایی نگاه کنیم باید به ابر پروژه ای به نام «علت و غایت هستی» بپردازیم. این هدف باید خیلی قدرت داشته باشد که بتواند هر سه ساحت انسانی یعنی بینش، گرایش وکنش را آنهم به نحو فردی و اجتماعی سودهای کند.
خلاصه این که باید از تمام قیدهای تاریخی، جنسیتی، فرهنگی، جغرافیایی و … عبور کند. این هدف بسیار قاهر خواهد بود. و تمام شئون زندگی بشر را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
🔹انتخاب من
به گمانم هیچ چیزی به اندازه «نظریه سعادت» نمی تواند در این جایگاه قرار بگیرد. سعادت مفهومیست که می تواند همه افکار، گرایشات و رفتار را در تمام ساحت ها سو‌ دهی کند.
اگر ما همه انسان‌ها را دعوت به این می کردیم که «باید در پی سعادت واقعی» باشند شاید هر کسی به راحتی به خود جرات نمی داد که سرنوشت بشریت را به راحتی به سمت نظریات خود سوق دهد. چرا که باید احاطه ای واقعا محیط بر پدیده ای بنام «انسان» و جهان پیرامون آن وجود داشته باشد که بتوان لب به سخن گشود.
🔹خیال پردازی
اگر هدف در تمام علوم انسانی حوزوی حضور داشت و هر گزاره ای با هدف غایی سنجیده میشد چقدر چالش های اصلی و اولویت‌دار وجود داشت که الان نیست و چقدر نظام مسائل حوزه تغییر می کرد.

#امید_فشندی
#یادداشت_171
#جلسه_291
#مشخصات_اسلام

📝 نظام‌اندیشی و تقدم عقل بر نقل

امروز مطرح شد که رویکرد نظام‌اندیشی بر استنباط [فقهی] خیلی مؤثر است و حتی می‌تواند یک سیاق فکری ایجاد کند که الهام‌بخشی‌های بسیاری داشته باشد.

این توصیف، کاملا به تقدم عقل بر نقل حتی در استنباطات فقهی می‌انجامد که گرچه در نگاه نخست می‌تواند به اجتهاد پویا و جامعه‌ساز یاری رساند، اما اگر نتوان حدومرز آن را مشخص کرد به‌راحتی می‌توان به وادی قیاس و استحسان و از این دست عقل‌گرایی‌ها افتاد.

حداقل در مورد نظام اندیشه‌ی اسلامی می‌توان گفت که کاملا کشفی و استنباطی است و در آیات و روایات به چنین چیزی تصریح نشده، پس پای عقل به میان می‌آید و آنگاه می‌خواهیم هر حکم را در نسبت با این نظام بسنجیم!

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_88
#جلسه_291

به خصیصه‌ها و ویژگی‌های شاخص می‌گوییم مختصات. خصیصه‌های شاخص یک اندیشه می‌شود مختصات آن اندیشه. وقتی مختصات یک اندیشه بیان می‌شود، به بسیاری از مشخصات و ویژگی‌ها‌ی آن اندیشه اشاره‌ای نمی‌شود؛ ولی خصیصه‌های کلیدی که تا حدودی متمایز کننده هم هستند، باید مطرح شود. اگر به تصویر بالا دقت کنید، از این شکلی که هنوز کامل نشده است به مثلث بودن شکل کامل آن پی‌می‌بریم ولو اینکه شامل جزئیات نیست و کامل نشده است.
همانگونه که مختصات بعضی از نقاط اصلی این شکل، طرح کلی آن را روشن کرد، مختصات یک اندیشه هم تصویری کلی از آن اندیشه ارائه می‌دهد. در واقع ما به آن ویژگی که برای ارائه تصویر کلی لازم است، مختصات می‌گوییم.

از آنجایی که مختصات ویژگی‌هایی است که کلیت یک اندیشه را بیان می‌کند، برای مقایسه دو اندیشه مختصات دو اندیشه بسیار کمک‌کننده است.

مختصات لزوما منحصر در یک اندیشه نیست و ممکن است بین چند اندیشه مختصات مشترک وجود داشته باشد در حالی که این اندیشه‌ها ضدیت زیادی با یکدیگر دارند و همچنین ممکن است دو اندیشه اشتراک مختصاتی نداشته باشند در حالی که ضدیتی هم با هم دیگر ندارند و برعکس به یکدیگر نزدیک هم هستند. این مجموع مختصات است که انحصار در یک اندیشه دارد.

بسم الله الرحمن الرحیم

#یادداشت
#مرتضی_قربانی
#یادداشت_44
#جلسه_290
#اندیشه
#رویکرد_وجودی

◻️تاملاتی در باب اندیشه

⁉️آیا اندیشه یک موجود است؟
آیا اندیشه نفس الامر دارد؟
اگر گفته شود که نفس الامر دارد پس قابلیت شهود دارد؟
سوال: چرا بعضی از اهل معنا و شهود ضعف در اندیشه دارند؟ به عبارت دیگر مثلا اندیشه‌ی اجتماعی ندارند و شاید بتوان گفت که متعلق شهود آنان مفاهیم فردی است و معانی اجتماعی مانند هویت یک فرهنگ یا تمدن متعلق شهود ایشان نیست در حالی که چنین فرهنگی یا اندیشه‌ای نفس الامر و باطن دارند.
در کل آیا چنین گفته میشود که با شهود می توان به اندیشه رسید یا این اندیشه است که شهودها را جهت می دهد و سبب می شود تا شهودی که از حقیقت رخ می دهد بحسب اندیشه متفاوت باشد. برای مثال عارفی که اندیشه اجتماعی دارد معانی اجتماعی را دریافت می کند و حقایق را به صورت نظام وار می فهمد اما عارفی که نگاه اجتماعی ندارد حقیقت پدیده‌ها رو نظام وار نمی بیند.

⁉️آیا نفس الامر نظام اقتصادی را می توان قبل داشتن مسئله و دغدغه شهود کرد؟

اساسا یک نظام که به صورت تدریجی کشف یا طراحی می‌شود به صورت دفعی حقیقت و نفس الامر دارد یعنی قبل کشف یا طراحی آن، به صورت تام، حقیقت علمی دارد و عارف با شهود آن حقیقت به نظام می رسد؟

⁉️آیا اساسا وقتی گفته می‌شود نظام، تمام بحث ما در عالم ماده است و در عالم ماده است که مطرح میشود نظام اقتصادی و … یعنی صحبت از نظام اقتصادی اقتضای عالم ماده است هر چند باطن آن در عوالم دیگر طور دیگریست.

⁉️اساسا نظام اقتصادی تولید می‌شود یا کشف می‌شود؟

در هر دو صورت باید نفس الامر و عین ثابته داشته باشد؟

⁉️آیا نظام اقتصادی از تعقل روابط حقایقی که شهود شده‌اند تولید یا کشف می شود؟

⁉️جایگاه عقل و شهود در کشف یا ایجاد انواع نظام‌ها چیست؟

رابطه‌ی الهام ایده اقتصادی و شهود حقیقت ایده اقتصادی چیست؟

نسبت وحی و شهود و الهام و رویای صادقه چیست؟

⁉️⁉️⁉️آیا شهود قلبی فقط اسمای الهی و حقیقت را دریافت می‌کنند و انواع نظام‌ها متعلق شهود قلبی نیستند. به عبارت دیگر شهود قانون نمی‌دهد، عقل قانون می‌دهد و فقط حقیقت آن قانون، شهود می‌شود؟

می شود یک قانون و نظامی به طور کامل و با تمام زوایا الهام شود اما خود قانون هیچ وقت شهود نشود، بلکه حقیقت و باطن آن شهود می شود.

⁉️⁉️⁉️کلا آیا قوانین در لایه‌ی شریعت اند و خود قوانین متعلق شهود نیستند بلکه باطن آنها متعلق شهود قلبی اند؟

⁉️آیا با شهود عین ثابته نظام اقتصادی می توان نظام اقتصادی رو توصیف و تدوین کرد؟

⁉️⁉️⁉️رویکرد علم است یا اندیشه؟

⁉️⁉️⁉️رویکرد‌های مختلف آیا عین ثابته دارند؟

⁉️⁉️آیا چنین می توان گفت که فلان عارف که رویکرد فرهنگی و تمدنی و حکومتی ندارد علت آن عدم شهود و کشف چنین رویکردی است؟

⁉️⁉️⁉️رابطه‌ی شهود و اندیشه و رویکرد چیست؟

⁉️رابطه‌ی اندیشه و عقل و رویکرد چیست؟

⁉️⁉️⁉️چه قوه‌ای و چه ابزاری حقیقت را تبدیل به شریعت می کند؟
کار عقل است؟
فقط کار خداست؟
در فرض اگر انسان کامل بتواند چنین کاری کند کیفیت آن به چه نحوی است؟

❓❓❓❓❓❓❓❓❓❓❓❓❓

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#احمد_قوی
#یادداشت_68
#جلسه_290

🔵 بحران هویت در طلاب و نسبت آن با غایت طلبگی

نمی دانم شما هم تا به حال با طلبه های جوانی که دچار بحران هویت شده اند و نمی دانند به چه دردی میخورند روبرو شده اید یا نه؟
مع الاسف بنده با وجود ارتباطات نه چندان زیادی که در فضای طلبگی داشته ام با درصد قابل ملاحضه ای از طلاب جوان روبرو شده ام که حس سرخوردگی، بلاتکلیفی و بی خاصیتی کاملا ملموسی نسبت به طلبگی خودشان و حتی کل فضای حوزه داشته اند.
از برخی طلبه های کم سن و سال در بین اقوام و آشنایان دور گرفته (چون در بین آشنایان نزدیک ما اصلا هیچ اثری از آخوند پیدا نمیشه😉) تا طلبه های سطح یک برخی مدارس متوسط و معمولی تا طلبه های عجیب و غریبی که در مدرسه سطح 2 با آن ها بودیم و حتی برخی رفقای فارغ التحصیل دانشگاه که هم دوره ما بودند و با کلی انگیزه و امید به وادی طلبگی قدم گذاشته بودند ولی حالا…

🔸 خوب خیلی ها به فکر حل این مشکل هستند و نسخه های متعددی نیز آزمایش شده است. از مهارت آموزی گرفته تا تخصصی شدن و کلی اتفاق ریز و درشت دیگر که همه ی آن ها به طلبه می گوید تو نباید نا امید، سرخورده و بی هویت بشوی چرا که این همه عرصه برای حضور تو وجود دارد و تو می توانی مفید و بدرد بخورد باشی تا پیش جامعه و خانواده خود سرافکنده نشوی!

همه ی این ها اتفاقات خوبی است و ان شاء الله هرکدام به اندازه خود موثر باشند اما نمی دانم چرا از همان ابتدا هیچ وقت نسبت به این نسخه ها حس خوبی نداشتم و همواره تلاش می کردم که از این نسخه هایی که حس سرکاری بودن نسبت آن ها داشتم فرار کنم

به نظر می رسد همان طور که حضرت استاد به بیان ها و از زوایای مختلف این نکته را چندبار تذکر داده اند، آن چیزی که به یک فرد، جمع و حتی یک صنف مثل روحانیت هویت و شخصیت می دهد بیش از هر امری غایت و هدف آن فرد یا مجموعه است. غایت همان “مشهد” است که در تمام مسیر تابلویش جلوی چشم من حاضر است و خودش تعیین کننده تمام جزییات سفر. از زمان حرکت گرفته تا انتخاب جاده و محل های توقف و … همه ی این ها تابع هدفی است که هویت بخش به همه ی این حرکات و سکنات است و اساسا بدون حضور این هدف هیچ کدام از این اتفاقات رقم نخواهد خورد.

نمی دانم شاید ما در پشت کوه طلبگی کرده باشیم و در بقیه ی حوزه های علمیه این گونه نباشد. ولی من از ابتدای طلبگی تا همین الان حرف دندانگیریی از حلقوم مبارک حوزه ی علمیه در باب غایت و هدف طلبگی نشنیده ام!

درست برعکس کلمات نورانی که از حضرت امام و حضرت آقا در باب طلبگی و حوزه های علمیه خوانده ایم که همه اش از سنخ تعریف، تبیین و تصویرسازی از هدف طلبگی و بیان لوازم این هدف است. و شاید بتوان گفت دلیل این که ما معتقدیم که آینده حوزه چیزی جز مکتب امام نمی تواند باشد به همین دلیل است که در مکتب امام به شکل فوق العاده سختگیرانه ای روی غایت حوزه و آن چیزی که از حوزه انتظار می رود تمرکز شده است.

و اساسا گمان می کنم این که در تمام این سال ها حضرت آقا این قدر روی تحول حوزه تاکید کردند و حرص خوردند و حتی به جزییات وارد شدند ولی دیگران خیلی این دغدغه را تحویل نگرفتند به خاطر اختلاف در همین مساله هدف طلبگی است. آقا چیزی را هدف حوزه و طلبگی می دانند و دیگران امور دیگری را. فلذا می بینیم این مساله که سرنوشت ساز ترین مساله طلاب و حوزه های علمیه است در هیچ جای حوزه متولی ندارد و طبیعتا هیچ متن و ساعت درسی برای آن تعریف نشده و همه اش به ناخودآگاه و ارتکازات طلبه ها واگذار شده است و حد اکثر این است که در درس اخلاق طلبه را نصیحت می کنند که تو سرباز امام زمانی و باید خوب درس بخوانی و آدم بشوی!
البته شاید اینکه حوزه با گفتمان غالبی که امروز بر آن حاکم است این امر را مهمل گذاشته از جهاتی بد هم نباشد🧐
☘️

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_87
#جلسه_290

بعد از انتشار کلیپ دعوای هلیا، یادداشت‌ها و تحلیل‌ها متفاوتی از این رفتار بیرون منتشر شد؛ که این نشان از آن داشت که بسیاری از تحلیل‌گران از اوضاع بی‌خبر هستند. از این قبیل اتفاقات خیلی وقت پیش‌تر هم بوده است و منتهی این روز‌ها مردم همه دسترسی به رسانه و شبکه‌های اجتماعی دارند و به راحتی این اخبار پخش می‌شود و همه در جریان قرار می‌گیرند. و الا این‌گونه درگیر شدن‌ها و قمه و چاقو حمل‌کردن دختران چیزی نبوده است که تازگی داشته باشد و تا اینگونه یادداشت‌های تحلیلی و جامعه‌شناختی و روانشناختی بنویسند. و یا اینکه نیرو انتظامی و دادستانی سرعت عمل‌شان را به رخ بکشند. نهایتا سن این نوع بزهکاری پایین‌تر آمده است،‌ همانگونه که سن دیگر بزهکاری‌ها پایین آمده است.

این کلیپ دو نکته برای من داشت؛ یک این که انتشار سریع و وسیع این کلیپ بسیار ضربه بزرگی به ‌نوجوانان، به خصوص دختران نوجوان داشت. اینکه دختران نوجوان احساس کنند پس باید آن‌ها هم اینگونه باشند. آن‌ها هم باید خوی مردانه و پسرانه داشته باشند و آن‌ها هم باید اهل دعوا و قمه و چاقوکشی باشند.
نکته دوم که از قبل هم ذهن من را به خود درگیر کرده بود و با دیدن این کلیپ بیشتر شد؛‌ انفعالی است که در اطرافیان آن نزاع دیده می‌شد. همه گوشی به دست از این درگیری فیلم می‌گرفتند و کسی اصلا هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌داد. کسی اصلا فکر هم نمی کرد که باید با ورود به این درگیری، نزاع را پایان دهد. این انفعال در جامعه به شدت رشد کرده است و نه فقط نسبت این چنین درگیری‌ها بلکه در اکثر رخداد‌های اطراف، مردم منفعال هستند و کاری ندارند که چه اتفاقی افتاده است و یا در حال افتادن است؛ اصلا کاری ندارند که به مظلومی ظلم می‌شود و اینکه وظیفه دارند از ظلم جلوگیری کنند؛ منظورم افراد لاابالی نیست، مردم دین‌دار و متدیّن از کنار ظلم‌ها به راحتی آب خوردن عبور می‌کنند.