نسبت خلاقیت و اندیشه
بسم الله الرحمن الرحیم
- اندیشه و فکر به معنای حاصل مصدری، یعنی یک علم حصولی، به عبارت دیگر یعنی یک خروجی و محصول معرفتی.
- در فلسفه اسلامی، علم چیزی است که کشف از واقع باشد. پس وقتی می گوییم اندیشه و فکر به صورت حاصل مصدری یعنی علم حصولی، فلذا اندیشه نیز کشف از واقع می باشد. با این توضیح باید دید که خلاقیت آیا در نسبت با اندیشه جایگاهی دارد یا خیر ؟
- خلاقیت را یک بار در روش به کار می گیرند و یک بار در محتوا. در مورد روش می توان از خلاقیت در اندیشه سخن به میان آورد به این معنا که برای رسیدن به اندیشه با در نظر گرفتن حقیقت، روش های متنوعی وجود دارد و خلاقیت در روش یعنی که از روش های نو و بدیع استفاده شود.
- اما خلاقیت را می توان یک بار در مورد محتوا به کار برد. مراد از خلاقیت در اندیشه چیست ؟ اگر مراد این باشد که محتواها و علم ها و معرفت های حصولی نو و بدیع تولید شود که با قبلی ها فرق کند، این خلاف تعریف اندیشه است و نمی شود اندیشه و خلاقیت از این رو با یک دیگر نسبتی برقرار کنند چرا که رویکرد از خلاقیت با این تعریف از اندیشه همراهی ندارد. اما همان طور که در منطق خوانده ایم می توان از طریق استدلال مباشر با همان داده ها و کشفیات قبلی، گزاره های خلاقانه جدید ایجاد کرد که کارایی های متنوعی دارد و از حیث اندیشه بودن ارزشمند می باشند.
- فلذا خلاقیت از حیث محتوایی هم با این توضیح می تواند با اندیشه نسبتی ایجاد کند.
