حق و تكلیف، عدل و انصاف، ایثار و اخلاق
#امید_فشندی
#یادداشت_201
#جلسه_344
#مشخصات_اسلام
? حق و تكلیف، عدل و انصاف، ایثار و اخلاق
حق و تكلیف دو روی یك سكه است، سكه‌ی ارتباطات میان اجزای هستی و خصوصا میان انسان‌ها با هم، و انسان‌ها با غیر آن
انسان‌ها به تناسب «اصل وجود» خود و «نسبتی» كه با یكدیگر برقرار می‌كنند، حقوقی بر هم دارند و رعایت این حقوق از هر سو، تكلیف است.
تكالیف دینی نیز برآمده از حقوق انسان‌هاست اما با طعم تربیتی، به زبان تكلیفی بیان می‌شود.
#عدل هم كه رعایت آن حقوق است، چه میان مردم، چه میان مردم و مسئولان حكومت.
#انصاف ظاهرا مكمل عدالت و به‌تعبیری حد بالای آن است؛ جایی كه عدالت در ظاهر رعایت شده اما باطن امر یا اسباب و عللی هست كه توجه به آن نیز لازم است. انصاف البته بیشتر امری شخصی و بی‌ضابطه است، گرچه قابلیت ارزیابی جمعی هم دارد.
#ایثار اما #انصاف نیست، چه در ایثار گونه‌ای «از حق خود گذشتن» است، آن هم حقی كه در دست و اختیار خود، و مورد نیاز خود است، نه حقی كه در تصاحب دیگری است یا به آن نیازی نداریم (كه دومی انفاق است و بخشش از مازاد نیاز)
ایثار و انصاف اما هر دو خاصیت ترمیمی و واكنش به عدم رعایت حقوق و انجام تكالیف و بی‌عدالتی است؛ در ایثار و انصاف نوعی هم‌ذات‌پنداری و جان‌یكی‌دانستن و خود را نسبت به تمام مسائل مسئول دانستن است، ایثار و انصاف نیاز به توسعه‌س وجودی دارد و از خویش به‌درآمدن و از ظاهر عبور كردن می‌خواهد.
21 آبان 1400
