ربا، مشاركت در سود و زیان و واقعیت بازار
#امید_فشندی
#یادداشت_211
#جلسه_356
#مشخصات_اسلام
#بازتقریر
? ربا، مشاركت در سود و زیان و واقعیت بازار
پرداخت‌ها مالی میان مسلمان در جامعه‌ی اسلامی را از جهت نسبت پرداخت‌كننده با مال پس از پرداخت، می‌توان به دو نوع كلی تقسیم كرد:
الف) غیرمشاركتی:
1- یك‌طرفه: یعنی پرداخت‌كننده تعهد یا مطالبه‌ای نسبت به سرنوشت مال پرداخت‌كرده ندارد و پس از پرداخت، نسبت او با مال قطع می‌شود؛ مانند: هبه، انفاق، صدقه، زكات، خمس
2- دوطرفه: یعنی نسبت پرداخت‌كننده با مالی كه پرداخت كرده قطع نمی‌شود و پس از مدت معین، با صرف‌نظر از كاركرد و چرخش آن سرمایه در بازار، اصل مال بازپرداخت می‌شود: قرض حسنه (بازپرداخت بدون افزوده)
ب) مشاركتی: یعنی پرداخت‌كننده به شرط سهم‌بری از چرخش مال پرداخت كرده در بازار سرمایه، قرض می‌دهد.
محل نزاع معامله‌ی ربوی بر سر این نوع از نسبت است. واقعیت بازار این است كه تضمینی برای سودآوری نیست و سودوزیان محتمل است، پس اگر شرط مشاركت فقط در سود حاصل باشد، به دور از واقعیت بازار و امری غیرواقعی و برساختی وهمی است و درنتیجه برهم‌زننده‌ی نظم بازار و گردش طبیعی سرمایه.
بنابراین مشاركت در سود و زیان را می‌تواند مانع اصلی ربوی‌شدن تعاملات مالی دانست. (البته این غیر از مشاركت مباشرتی در تجارت است كه شراكتی سرمایه می‌گذارند و هریك هم كار مشخصی برعهده می‌گیرند.)
