شریعت، بسط اجتماعی حقیقت ( توحید )

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید
#شریعت
#بسط_اجتماعی_توحید
#محمد_هادی_جوهری
#یادداشت_12
#جلسه_166

شریعت، بسط اجتماعی حقیقت ( توحید )

شریعت را ظهور و بروز رفتاری حقیقت دین می دانند. اما مسئله این است که این شریعت تا چه اندازه در جامعه امروزی کارآمد می باشد و می تواند مسائل جامعه امروزی را پاسخ دهد.
اما پاسخ به مسئله بالا نیازمند این است که نگاه ها مختلف به شریعت را بررسی کنیم.

برخی در مورد شریعت بسیار اخباری گرایانه عمل می کنند و معتقدند هر چیزی که در روایات و قرآن به صورت مستقیم به آن اشاره شده است ، می تواند جز شریعت باشد و الا اجتهادهای خود ساخته اندیشمندان جزیی از شریعت نمی باشد. در این نگاه ، اجتهادها و برساخت های اجتماعی روحانیت و جامعه شیعی ، شریعت روحانیت است نه شریعت ائمه معصومین علیهم السلام.خروجی این نگاه این می شود که باید این را پذیرفت شریعتی که این گروه تحویل جامعه می دهند حتی زندگی فردی انسان امروز را نمی تواند اداره کند چه برسد بر زندگی اجتماعی، چرا که خواسته و یا ناخواسته زندگی امروزی با زندگی زمان تاسیس شریعت به این معنا ، زمین تا آسمان تفاوت دارد.

عده ای دیگر بر این باورند که شریعت فقط آن دسته از مسائلی نیست که به صورت مستقیم در روایات آمده ، ولی این را هم پذیرفته اند که قواعد کلی داخل در شریعت موجود، توانایی تولید برساخت های جدید متناسب با شرایط جامعه امروزی را ندارد لذا برخی مانند آیت الله علوی بروجردی در باب اقتصاد اسلامی بر این باور است که چیزی به نام اقتصاد اسلامی وهم است و وجود ندارد. و در علم اقتصاد باید به همین علم اقتصاد غربی مراجعه کرد.

اما عده ای دیگر بر این باورند که در شریعت قواعد کلی و راهبردی وجود دارد که از خود معصومین علیهم السلام به ما رسیده و این قواعد ظرفیت تولید برساخت ها و نظامات اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و … مختلفی را متناسب با شرایط جامعه امروزی دارد. شهید مطهری در کتاب اسلام و مقتضیات زمان سعی بر نشان دادن این قواعد ثابت و متغیر در دین دارد. تمام این ها شریعت است . این را باید دقت کرد که شریعت شیعی از این جهت زنده است که باب تولید و نظریه پردازی در آن بسته نیست به عبارتی دیگر و راقی تر، فقه شیعی پویا است . اساتید چون استاد اراکی ، خسروپناه ، واسطی و … بر این نظریه اعتقاد دارند. با این نگاه بر شریعت، آنگاه می توان از آن انتظار اداره جامعه اسلامی را داشت . اما اینکه فی المجلس چه مقدار از این نظامات در دست هست و ظرفیت بالفعل صحنه چقدر می باشد ، سخنی دیگر است . اما بالقوه شریعت در این نگاه توان مدیریت و اداره زندگی انسان در هر دو ساحت اجتماعی و فردی را داراست.

نکته : التبه این یادداشت فقط طرح مسئله و طرح مدعا می باشد و برای پاسخ کامل و دقیق نیاز به مطالعه و تفکر بسیار است…