تغییر نظام معاملات با شرطیت مصحلت در مالیت

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_152
#جلسه_382

⭕️تغییر نظام معاملات با شرطیت مصحلت در مالیت

اگر مصلحت شرط مالیت باشد و تقاضا و مطلوبیت شرط کافی نباشد برای مالیت پیدا کردن چیزی؛ در معاملات روزمره معاملات حرام برمبنای مالیت نداشتن، به راحتی پیدا می‌شود.
در واقع با همین یک گذاره می‌توان نظام مکاسب و معاملات را تغییر داد. چه بسیار تقاضا‌ها و مطالباتی که وجود دارد و هیچ مصلحتی در آن نیست. در اینجا لازم است از مصلحت و حد و حدود آن هم سخن به میان آید، اینکه مراد از مصلحت در مالیت پیدا کردن چیزی چیست، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، البته بعد از آن که مصلحت سازی دروغین برای برخی از تقاضا‌ها بیرون از بحث دانستیم. یعنی ابتدا باید مصلحت‌سازی‌های دروغین را بیرون از مصلحت بدانیم که معمولا یا از جانب نظام سلطه است و یا الگو‌گیری از نظام سلطه و بعد از آن در خصوص مصلحت بیندیشیم و حد و مرز آن را مشخص کنیم.

در اینجا نکته‌‌ی دیگری هم که قابل توجه است، مصالحی است که تقاضای عمومی ندارد، آیا ما باید از خیر این مصالح بگذریم و مالیت در آن نبینیم؟ یا نه نمی‌توان مطلقا چنین برخوردی داشت و باید مصلحت‌ را دید؛ شاید بتواند بدون شرط مطلوبیت عمومی، باز هم به آن مالیت بدهیم؟
باید میزان عرفی بودن مالیت را بررسی کنیم؛ اینکه تقاضای مردم تا چه اندازه رکن مالیت است؟

ظاهرا به نظر می‌رسد که اسلام در معاملات، جایگاه ویژه‌ای برای عرف و اجتماع قائل است و تا وقتی که عرف خط قرمز‌های اسلام را در معاملات رد نکرده باشد، با آن همراهی دارد.
🌺

تطابق تشریع و تکوین در تفسیر شریف المیزان

#یادداشت_مشخصات_اسلام
#محمد_صحرایی
#جلسه_382

مرحوم علامه طباطبایی بارها در تفسیر شریف المیزان از تطابق تشریع و تکوین سخن بمیان می آورند و شریعت الهی را تنزل تکوین و حقیقت عالم در قالب اوامر و نواهی میدانند.
اینکه شهید مطهری مساله ی پایه های حلیت درآمد را مطرح میکنند و یک پایه را به مطالبه ی عرفی گره میزنند با توجه به هویت حکمی و تشریعی داشتن حرمت و حلیت، طبیعتا باید پایه ی دیگرش را به مصلحت حقیقی و تکوینی گره بزنند و نه مصالح خودساخته و لهوی که ریشه ای در واقعیت ندارند.

مصلحت و مطلوبیت

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_مرتضی_باروتی
#يادداشت_58
#جلسه_382
#مصلحت_و_مطلوبیت
مالیت داشتن قطعا یک چیز نسبی است و به نسبت افراد و به نسبت فرهنگ ها متفاوت است ولی برای بررسی چگونگی ایجاد میل و طلب در انسان می توان اینطور بیان کرد که هر میلی در هر فردی برگرفته از تشخیص تفاوت داشته ها در درون انسان و اشیای بیرونی است و در مرحله بعد اگر این تفاوت سودمند آید قطعا کشش و میل به آن ایجاد می شود و اگر این تفاوت زیان بار باشد ترس از آن و دوری را بر می گزیند.
پس این مرحله که سودمندی یا زیان دهی را تصور می کنیم بسیار نقش مهمی در ایجادمیل و طلب دارد وتعیین کننده است،باید دید چگونه تصور می شود؟
در هر تصوری یک نوع مصلحت اندیشی به نسبت وجود دارد که نشان می دهد به چه میزان سود مند است تا میل ایجاد شود و یا چه میزان زیان ده است با مصلحت اندیشی متفاوت می تواند نشان دهنده زیان ده بودن باشد
این مصلحت سنجی است که می تواند ناشی از ارزشهایی باشد که دین در درون یک مومن ایجاد کرده و ثمره اش شده نوعی مصلحت اندیشی که موّلِد مطلوبیت هایی است که حاصل مصلحت سنجی است.
در نتیجه دین مدار وملاک مطلوبیت را می سازد و نه اینکه ممیزی بر امیال و مطلوبیت ها باشد.

اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری


#مشخصات_اسلام
#سید_مصطفی_مدرس
#یادداشت_153
#جلسه_382
#اخلاق_کاری
#وبر
#پروتستان

🔰اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری

این عنوان اسم کتابی است که ماکس وبر نوشته است. این اثر از مهمترین آثار کلاسیک جامعه شناسی به حساب آمده که به روش ادغام تحلیل علّی با مفهوم ذهنی انسان متعهد می باشد.

وبر به طور خلاصه در این کتاب به دنبال پاسخ به این سوال بود که چرا سرمایه‌داری در اروپای غربی و نه در هیچ جای دیگر جهان ریشه دارد. او از طریق تجزیه و تحلیل اسناد و مدارک تاریخی، اخلاق کار پروتستان را به عنوان یک سنخ آرمانی ایجاد کرد و از آن در تجزیه و تحلیل خود برای نشان دادن این که چگونه یک سیستم اعتقادی مقدس تا حدی مسئول سیستم بازار آزاد جهانی سکولار شد، استفاده کرد.

در این کتاب وبر نوشته‌است که سرمایه داری در شمال اروپا هنگامی ظهور کرد که اخلاق پروتستانی و به‌طور خاص کالوینیسم، گروه‌های انبوهی از مردم را برای درگیر شدن با کار در جهانی عرفی، توسعه بنگاههای خودشان و پرداختن به تجارت و تجمیع ثروت برای سرمایه‌گذاری برانگیخت. به عبارت دیگر اخلاق پروتستانی کار، نیروی مهمی در پشت کنش جمعی برنامه‌ریزی نشده و هماهنگ نشده‌ای بود که توسعه سرمایه داری را تحت تأثیر خود قرار داد.
.این تلقی عام وجود دارد که عمدتاً ادیان، نگرشی مثبت به حیات دنیوی و جمع‌آوری اموال ندارند. اما وبر در این کتاب، و تا حدودی در پاسخ به مارکس و تحلیل ماتریالیسم تاریخی او نشان می‌دهد که اخلاق پروتستانی، مبتنی بر خوانشی خاص از الهیات پروتستان شاخه کالونیسم، سعادت اخروی و آن جهانی را در رستگاری این جهانی می‌بیند. در اصل وبر تأکید دارد که ثروتمند شدن در این دنیا می‌تواند نشانگر فیض و رحمت الهی به فرد مؤمن و نشانه ای از رستگاری اخروی او باشد.

نایل فرگوسن در آخرین قسمت مستند شش قسمتی تمدن، اخلاق کاری برآمده از الیهات پروتستانی را مهمترین عامل سلطه تمدن غربی بر میخواند که باعث شد کار و تلاش مداوم همراه با پس انداز امری مقدس انگاشته شده و رقابت کلیساهای پروتستانی نیز در آتش این کوره دمید تا این شعله شراره هایش کل جهان را تحت تاثیر خودش قرار داد.

نایل فرگوسن به صورت ضمنی معتقد است این ویژگی انحصاری الهیات پروتستانی بود که تاکنون هیچ الهیات دیگری نتوانسته هماوری درخور برای آن باشد.
.

هزارتوی تخصص‌گرایی

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_143
#جلسه_382
#جهت_گیری_تخصصی

🔹هزارتوی تخصص‌گرایی

رایج‌ترین الگوی محافل علمی و آکادمیک برای حل مسئله روش منابع محور ویا تخصص گرایی است
یعنی تنها گزینه و تنها مسیر برای حل مسئله
برای ما به این صورت است که بعد از تحصیل در مقطع عمومی به یک هزارتوی کلیشه ای می رسیم
و ورودی این هزارتو این است
“چه مسیری را انتخاب کنم”
وبه محض ورود به این سوالات برخورد می کنیم :
استعداد من در چیست؟
من به دنبال علاقه خود باید بروم؟
نیاز جامعه بر علاقه اولویت دارد؟
این تخصص یا این؟
و….

عموما ما در انتخاب این تخصص ها هم درست عمل نمی کنیم و منطق درستی برای انتخاب تخصص نداریم
لذا اگر بخت با کسی یار باشد و بتواند تخصص خود را درست انتخاب کند بعد از تحصیل و متخصص شدن
باید منتظر بنشیند تا کسی به او مسئله ای پیشنهاد بدهد
(این حالت در بهترین فرض ممکن است که فرد جذب ارگان یا نهاد نشود و خاصیت خود را از دست ندهد)
حال اینکه این پیشنهاد چقدر مسئله جامعه اوست و یا مسئله ای است که هیچ سنخیتی با بوم او ندارد بماند
با فرض بر اینکه مسئله بومی هست این سوال مطرح است که این مسئله از چه درجه اهمیتی برخوردار است ؟ آیا اولویت یک جامعه امروز ما حل این مسئله است یا نه؟

با همه این اما و اگر ها این احتمال وجود دارد که فرد بعد از مدتی به این نتیجه برسد که این تخصص تخصص مورد علاقه او نبوده و این را رها کند

ولی در نتیجه این مسیر تخصص گرایی فرد بعد از اتمام دوره تحصیل:

🔺به درد ها و مشکلات و مسائل جامعه خود وصل نیست چون به دنبال حل مسئله نبوده بلکه به دنبال کسب تخصص بوده
🔺کلی اطلاعات دارد که اکنون هیچ ثمری برای او ندارد
🔺احساس سرگردانی و بحران هویت دارد (ناشی از مفید نبودن)
🔺خروجی دیر هنگام و یا کم تاثیر

الزامات الگوی تحصیلی حل مسئله مبتنی بر نواقص و موانع این الگو

#یادداشت
#ماموریت_گرایی

#سیدمرتضی_شرافت
#جلسه_384
#یادداشت_76

🔰الزامات الگوی تحصیلی حل مسئله مبتنی بر نواقص و موانع این الگو

اگر بخواهیم الگوی مطلوب تحصیلی را الگوی حل مسئله قرار دهیم، به این صورت که گلوگاه ها و گره ها و مسائل کلیدی و اصلی به عنوان محور مطالعات دانشی قرار بگیرد، امتیازات ویژه و البته نواقصی به ذهن می رسد.
این یادداشت قصد دارد اندکی به این نواقص و راهکار برای تکمیل آنها بپردازد.

البته نواقصی که در این الگو به نظر می آید انواع مختلفی دارند، گاهی مانند شبهه بدویه است که با اندک تاملی رفع می شود و نقص واقعی نیست. اما گاهی نواقصی در عمل نیز دیده می شود.

مثلا این طور به نظر می آید که افرادی که در این الگو تحصیل کرده باشند، افراد جامعی نیستند. و حتی یک رشته تحصیلی(یک دانش) را نیز به صورت کامل نمی دانند و تغذیه شان در طول تحصیل، به اصطلاح مشت پر کن نبوده است. الگوی حل مسئله معمولا ما را به سمت علوم میان رشته ای سوق می دهد.

از دیگر اشکالاتی که به ذهن می رسد این است که این افراد پس از تعیین مسئله عمری شان، همه تمرکزشان روی آن مسئله می رود و از سایر موضوعات و مسائل منقطع می شوند. چنین افرادی پس از مدتی، همه مسائل را با عینک مسئله عمری خودشان می بینند.
نظیر اشکالی که به تخصص گرایی علوم آکادمیک می گیریم.

زمانم تمام شد. ان شاء الله باقی یادداشت در جلسه بعد!

تقاضا دلیل بر مشروعیت نیست

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_142
#جلسه_381
#مشخصات_اسلام

🔹تقاضا دلیل بر مشروعیت نیست

استاد مطهری در این مطلب در مقام بیان این نکته هستند که در سیستم مالی اسلام به ویژه بازار ملاک برای کسب مال و تولید تقاضا جامعه نیست
واین تقاضا به هیچ وجه اصالت ندارد بلکه آنچه مهم است
مصلحت و شرع است .

که یکبار در قالب معامله است :
یعنی معامله ربوی را حرام می داند
معامله غرری را حرام می داند
معامله ضرری
رشوه

گاهی هم صورت معامله موضوع نیست و خود مبیع و کالا موضوعیت دارد
در این قسم اسلام معامله :
آلات قمار، کتب ضاله،
آلات موسیقی، اعانه ظلمه ، خون ،نجاسات، اشایای که مالیت ندارند(حشره)،شراب و…

دسته سومی هم هستند که نوع کار را اسلام حرام می داند مه موضوع کسب و یا روش معامله
مثل پول گرفتن برای نماز یا کفن و دفن میت، جادوگری، کهانت ، تدلیس ماشطه، فروش صلیب و بت و…

در این فرض های بیان شده اگر تقاضای هرکدام از این مکاسب حرام در جامعه زیاد باشد دلیل بر حلیت و تولید و عرضه این محصولات نیست

یعنی درنظام معاملاتی اسلام بعضی از کسب ها حسن و قبح ذاتی دارند

اهمیت ویژه ایران در پیچ تاریخی

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_141
#جلسه_379
#کلام_انقلابی
#جلسه_پنجم
#گزاره_نویسی

🔹اهمیت ویژه ایران در پیچ تاریخی

کشور ما در این تحول، در این ماجرا، در این داستان طولانی، جایگاه ویژه‌ای دارد. ما در این قضیه تماشاچی نیستیم، عنصر برکنار نیستیم؛ کشور ما جایگاه ویژه‌ای دارد، این جایگاه ناشی از چیست؟».
(حضرت آقا)

🔹انقلاب ایران شروع بیداری اسلامی

🔹جمهوری اسلامی بر پایه عقلانیت و ایمان تشکیل شده

🔹ایران کشوری است با دو ویژگی مهم
یک ذخایر عظیم طبیعی دو نیروی انسانی با استعداد
واین همان دلیلی است که در طول تاریخ استعمار برای این ملت و این کشور برنامه ریزی می کرده تا به استعمار خودشان در بیاورد.

🔹حرف جدید انقلاب حرفی بود در میان اندیشه های نارسای غرب
(این حرف درست است چون انقلاب انسان را می شناسد ،جهان را به خوبی می شناسد، هستی را می شناسد لذا حرفی که می‌زند حرف جدید و صحیحی است.)

🔰ماموریت انقلاب

1️⃣انقلاب اسلامی در ابتدای تاسیس تا الان یک وظیفه را ماموریت خود قرار داده وآن چالش با نظام سلطه بود

2️⃣ماموریت دیگر تبدیل شدن به الگوی مناسب است
این انقلاب برای توسعه خود و برای صدورش باید خود یک انقلاب الگو باشد تا دیگران را تشویق کند به تاثیر پذیری از خود
پروژه #الگوی_ایرانی_اسلامی_پیشرفت
ابر پروژه حضرت آقا در این مسیر است .

🔹انقلاب اسلامی ؛آغاز عصر جدید

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_140
#جلسه_378
#کلام_انقلابی
#جلسه_چهارم
#گزاره_نویسی

🔹انقلاب اسلامی ؛آغاز عصر جدید

آن روز که جهان میان شرق و غرب مادّی تقسیم شده بود و کسی گمان یک نهضت بزرگ دینی را نمیبُرد، انقلاب اسلامی ایران، با قدرت و شکوه پا به میدان نهاد؛ چهارچوب‌ها را شکست؛ کهنگی کلیشه‌ها را به رخ دنیا کشید؛ دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرد و آغاز عصر جدیدی را اعلام نمود
(گام دوم)

🔹انبیاء الهی هر کدام شروع کننده یک عصر جدیدی در زمان خود بودند بعد از ظهور حضرت عیسی علیه السلام معادلات بشریت تغییر کرد واین تغییر مخصوص یک نبی نیست بلکه تمام انبیاء که برای بسط توحید آمدند پیام آور یک عصر جدیدی بودند.

❓عصر جدید چیست؟
عصر جدید یعنی محاسبات دنیا دستخوش تغییر شده پروتکل های جهانی تغییر کرده ویک نظام جدیدی در حال شکل گیری است
جبهه بندی ها دارد تغییر می کند

🔸عصر امام خمینی ره
به درستی که در پدید آوردن این عصر جدید نقش حضرت امام بسیار جدی است حضرت امام در شرایطی انقلاب کرد که اصلا کسی به انقلاب و سرنگونی یک حکومت قدرتمند و سابقه دار حتی فکر نمی کرد اما امام محکم ایستاد و این حرکت آغازگر یک حرکت اصلاحی در سطح جهان شد .
چیزی که میشل فکو تحت عنوان “ایران، روح یک جهان بی روح” تعبیر می کند.

🔹ویژگی های عصر جدید:

1️⃣گسترش اعتقادات و باور های دینی_مذهبی
اینکه انقلاب اسلامی در بسط توحید در دنیا تاثیر بسیاری داشته قابل انکار نیست و ادله فراوانی برای این ادعا می‌‌توان آورد .

2️⃣ تقریرجدید از انسان

انقلاب معنای انسان و جایگاه انسان را عوض کرد انقلاب بود که به همه جهان قدرت اراده مردم را نشان داد
اراده ای که با پشتوانه قدرت الهی حرکت بزرگی را رقم زد و تا الان ادامه دارد و این استعداد و سنت الهی را حضرت امام به ما نشان داد .
امام حقیقتا به مردم و اراه مردم اعتقاد داشت.

3️⃣عصر انکار قدرت های شرق و غرب و عصر خودباوری
بزرگترین هدیه ای که امام به بشریت داد این بود که به خودشان ایمان آوردند و خودباوری را با این انقلاب به تمام مستضعفین و آزادی خواهان نشان داد .
امام به مردم آزاده دنیا
هویت و جرات داد .

🔹 پیچ تاریخی

امروز دنیای‌ اسلام نیازمندی‌‌هایی‌ دارد. دنیای‌ اسلام امروز در یک مرحله‌ی‌ حسّاس تاریخی‌ دارد به سَر میبرد. اینهایی‌ که شما ملاحظه میکنید -آل‌سعود آن‌جوری، یمن آن‌جوری، عراق این‌جوری، سوریه آن‌جوری، مسائل مربوط به آمریکا، مسائل مربوط به رژیم صهیونیستی، کارهایی‌ که در منطقه میکنند، تصمیم‌هایی‌ که میگیرند، فشاری‌ که روی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ می‌‌آورند- یک مجموعه‌ی‌ کار است، یک هدفی‌ دارد دنبال میشود. در یک‌چنین شرایطی‌ که دنیای‌ اسلام درواقع از یک پیچ تاریخی‌ دارد عبور میکند، ما وظایفی‌ داریم، ما تکالیفی‌ داریم؛ هرکداممان به یک نحوی، نمیتوانیم غفلت کنیم از نیازهای‌ امروزِ دنیای‌ اسلام؛ در رأس این نیازها هم، نیازهای‌ جمهوری‌ اسلامی‌ است؛ چون جمهوری‌ اسلامی‌ میان‌دار این حادثه‌ی‌ عظیم است. بله، بازیگران بسیارند؛ کنندگان و کنشگران و فعّالان در دنیای‌ اسلام زیادند، از همه نوعش؛ امّا میان‌دار، جمهوری‌ اسلامی‌ است. مطمئنّاً اگر جمهوری‌ اسلامی‌ نبود، اگر امام بزرگوار نبود، اگر آن فریاد ملکوتی‌ متّکی‌ به سنّت‌های‌ الهی‌ در این کشور نبود، این حوادث در دنیای‌ اسلام نبود و استکبار بدون هیچ‌گونه مانعی‌ کار خودش را دنبال میکرد و هیچ احتیاجی‌ به این‌همه چالش هم نداشت، این همه مشکل هم برای‌ استکبار وجود نداشت.
(دیدار با مداحان و شاعران آئینی )

🔺متاسفانه ما هنوز خود را مخاطب جدی حضرت آقا قرار نداده ایم و هنوز مطالبات جدی ایشان را متوجه نیستیم .

🔹از دلالیل این ادعا می توان به تحرکت دشمن و طاغوت نگاه کرد حرص و ولعی که آمریکا و اسرائیل و جوامع اروپایی برای از بین بردن این مردم و منابع این کشور دارند بهترین گواه بر این ادعاست که ما معادلات را تغیییر دادیم
وخیلی از جوامع در حال الگو برداری از این حرکت هستند چیزی که موجودیت و بقاء حاکمان مستبد را به خطر می‌اندازد

حقیقت انقلاب

سم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_137
#جلسه_377
#کلام_انقلابی
#جلسه_سوم
#گزاره_نویسی

🔰حقیقت انقلاب

حقیقت انقلاب اسلامی همانطور که در دو جلسه قبل اشاره شد ادامه حرکت #انبیاء است .

نبی یعنی فردی که خود را تسلیم امر الهی کرده این تسلیم هم از سر نخبگی است از سر فهم و شناخت حقیقت است نه صرفا از روی ترس

لذا انقلاب اسلامی حرکتی در راستای تسلیم و بندگی الله است

رهبر این قیام خودش در این افق
زندگی می کرده
حضرت امام به تصریح دوست و شمن یک بنده بود سبک زندگی امام ، تعامل امام با وست و دشمن و… ، دلیلی بر این ادعاست که امام عبدصالح بود.

🔹 این انقلاب یک آرمان داشت و آن زندگی سعادتمندانه اجتماعی بر اساس شریعت الهی .
متاسفانه حوزه ما هنوز این مطلب را خوب تبیین نکرده هنوز روشن نیست برای مردم که تعظیم انقلاب مصداق اتم و اکمل تعظیم شعائر است . متاسفانه رابطه انقلاب و شریعت هنوز به خوبی بیان نشده
اینجا یکی از مصادیق جهاد تبیین است .

🔹انقلاب یک مدرسه ای است برای تربیت نفوس به همراه ساخت یک زندگی آباد .

🔰انقلاب سخنی نو

(آن روز که جهان میان شرق و غرب مادّی تقسیم شده بود و کسی گمان یک نهضت بزرگ دینی «
را نمیبُرد، انقلاب اسلامی ایران، با قدرت و شکوه پا به میدان نهاد؛ چهارچوبها را شکست؛ کهنگی
کلیشه ها را به رخ دنیا کشید؛ دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرد و آغاز عصر جدیدی را اعلام نمود.
طبیعی بود که سردمداران گمراهی و ستم واکنش نشان دهند، امّا این واکنش ناکام ماند. چپ و
راستِ مدرنیته، از تظاهر به نشنیدن این صدای جدید و متفاوت، تا تلاش گسترده و گوناگون برای خفه کردن آن ، هرچه کردند به اجل محتوم خود نزدیک تر شدند)
بیانیه گام دوم.

🔹انقلاب اسلامی جامع ترین و متعادل ترین و عینیت گراترین تفسیر اسلام از زندگی است .

🔹ما باید این را بدانیم انقلاب اسلامی دعوت به یک زندگی است
زندگی همراه با ماموریت
ما باید این را خوب تبیین کنیم انقلاب یک اتفاق سیاسی محض نیست . تقریر انقلاب به یک اتفاق سیاسی خیانت بزرگی به این حرکت الهی است .

🔰انقلاب اسلامی یک امکان است

انقلاب یک امکانی است برای اندیشیدن و خواستن
این را باید از تاریخ این ملت فهمید
ملتی که همواره در رنج و استعمار بوده ملتی که دیگران برای آینده او تصمیم می گرفتند.
یکی از مولفه های سنجش این ادعا خواسته های این ملت است آرمان ها و شخصیت این ملت است
ملت ایران قبل و بعد انقلاب اسلامی ارتقاء پیدا کرده .

🔹با انقلاب اسلامی مردم ایران
به دنبال خواسته های بلندتری رفتن یک دگراندیشی و دگرخواهی جدید
و ارتقاء یافته

🔹انقلاب و ماموریتی بزرگ

🔹هویت، عامل اقتدار

🔹اقدامی ویرایشگر

کلیدواژه های دوره کلام انقلابی2

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_138
#جلسه_377
#کلام_انقلابی
#جلسه_اول
#کلیدواژه

🔰کلیدواژه های دوره کلام انقلابی

🔺ما دو نوع کلیدواژه داریم یکی کلیدواژه های مخصوص فتوت به نوعی تاسیسی هستند
بعضی از کلیدواژه ها مخصوص فتوت نیست ولی معنای که فتوت ازآن واژه اراده می کند با فهم عمومی تفاوت دارد.

1️⃣ انقلاب اسلامی
2️⃣فطرت
3️⃣حوزه مادر انقلاب
4️⃣تبیین( مثلث شناخت و آگاهی)
5️⃣علم کلام( کلام انقلابی)
6️⃣امتداد کلامی( مباحث الاهیات کاربردی)
7️⃣پشتیبانی از حرکت(کتاب اندیشه های پشتیبان انقلاب اسلامی)
8️⃣انبیاء الهی و ماموریت انبیاء
9️⃣ انقلاب امتداد حرکت انبیاء
0️⃣1️⃣ حوزه علمیه مادر انقلاب
1️⃣1️⃣ عقبه تاریخی انقلاب اسلامی( اسلام و تشیع)
2️⃣1️⃣ هویت ویژه مردم ایران

کلیدواژه های دوره کلام انقلابی

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_139
#جلسه_377
#کلام_انقلابی
#جلسه_دوم
#کلیدواژه

🔰کلیدواژه های دوره کلام انقلابی

🔺ما دو نوع کلیدواژه داریم یکی کلیدواژه های مخصوص فتوت به نوعی تاسیسی هستند
بعضی از کلیدواژه ها مخصوص فتوت نیست ولی معنای که فتوت ازآن واژه اراده می کند با فهم عمومی تفاوت دارد.

1️⃣مصلح اجتماعی
2️⃣نگاه، بینش، انگاره، نگرش
3️⃣اقامه شریعت
4️⃣حقیقت انقلاب
5️⃣انقلاب مردمی
6️⃣انفعال جبهه انقلاب
7️⃣ انقلاب کم هزینه
8️⃣انقلاب برامده از دل حوزه
9️⃣هویت
0️⃣1️⃣هویت شیعی
1️⃣1️⃣ هویت ایرانی
2️⃣1️⃣توسعه، اندیشه توسعه

نعمت انبیاء الهی

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_136
#جلسه_376
#کلام_انقلابی
#جلسه_دوم
#گزاره_نویسی

 

🔹 بزرگترین نعمت خداوند بعد از حیات نعمت انبیاء الهی است که در طول تاریخ بشریت برای هدایت جامعه از دل خود مردم مبعوث می کرده
انبیای که به علت پاکی فطرت و نخبگی ودغدغه مندی خود وظیفه هدایت هم از جانب خداوند به آنها واگذار شده است.

#پیامبران

🔹ما منتصب به این جریان نورانی هستیم ،جریانی که مصلحان اجتماعی دوره زندگی خود بوده اند.

🔹نگاه اسلامی این نعمت را ویژه
می داند و در قران کریم هم اگر مشاهده کنیم بیشتر آیات بیان فعالیت این بزرگواران است
قران مفصل به زندگی حضرت موسی کلیم الله و بنی اسرائیل می پردازد
سختی های که حضرتش در راه اقامه شریعت الهی کشید
قران دارد برای ما ارزش این نعمات را مشخص می کند
ببینید چه حجمی از قران درباره این نبی الهی است.
این یعنی یک مسلمان که قران را کتاب الهی می داند به زندگی و مطالعه انبیاء بپردازد و این امر را مهم بشمارد

🔹متاسفانه در حوزه علمیه مطالعه تاریخ انبیاء و به طور کلی انبیاء پژوهی خیلی جدی گرفته نمی شود.

🔹انقلاب اسلامی یک انتخاب بود که مردم ایران آن را پذیرفت

🔹حقیقت انقلاب اسلامی ادامه راه انبیاء است
انقلاب اسلامی مردم را به پروژه زمین مانده انبیاء دعوت کرد.
و مردم ایران با هزینه کردن از جان و مال خود این دعوت را لببک گفتند.

🔹باید به انقلاب واقعه بینانه نگاه کرد
این انقلاب یک انقلاب مردمی است
انقلاب اهدافی را برای خود ترسیم کرد و برای این اهداف جنگید و کوتاه نیامد ،انقلاب از ابتدا تا کنون دعوت خود را تغییر نداد ،آرمان ها و شعار های خود را تغییر نداد.
(نیاز به رفرنس تاریخی دارد که ایرانی ها اسلام را به زور قبول نکردند)

🔹اگر جامعه ما الان این برداشت را ندارد یعنی ما در تبیین ضعیف عمل کردیم ، جهاد تبیین جهاد برای روایت این صحنه است

🔹ما باید انقلاب های دنیا را مطالعه کنیم آیا انقلاب فرانسه، الجزایر، و… به اهداف خود و شعار های خود پایبند بودند .اصلا چقدر توانستند دوام بیاورند .

🔹دشمن از این انفعال تبیین به خوبی استفاده می کند با ساخت فیلم ومستند و نوشتن کتاب واقعیت را چیز دیگری تبیین می کند این حرکت شروعی است برای ناامیدی مردم و دورکردن مردم از این کلان پرژوه .

🔹 انقلاب اسلامی ایران نسبتا یک انقلاب کم هزینه است نسبت به انقلاب های دیگر در تعداد شهید ،خسارت مالی و …
(یکم شاهد مثال بیشتر نیاز است)

🔹انقلاب پژوهان جهان در مطالعه و تحلیل انقلاب دو الگو بیشتر نداشتن و قائل به اتفاقی بودن انقلاب ها بودن تا وقتی که انقلاب ایران رقم خورد؛
این انقلاب واقعا برنامه ریزی شده است
همچنین این انقلاب خیلی منظم برنامه ریزی شده بود و کم کم به نتیجه رسید.

🔹به تعبیر حضرت امام انقلابی ما زیر سایه فقه ایجاد شد.
(این متن را نتواستم پیداکنم)

🔹 یکبار دیگر آبشخور های انقلاب را بررسی کنیم به نظر این انقلاب شکوه‌مند دو آبشخور دارد.

یک: این انقلاب از دل حوزه علمیه بیرون آمده از دل شریعت و تاریخ اسلامی
(نهاد های متراکم دینی) .

دو: هویت شیعی ایرانی مردم ایران

🔹مردم ایران با این هویت وارد یک انقلاب شدند با هویت #شیعی #ایرانی به اسم انقلاب اسلامی

🔹اندیشه توسعه در تضاد با این انتخاب مردم ایران است بر خلاف اسلام و تشیع است.
(کلام ابهام دارد)

🔹امام در مصاحبه ای در نوفل‌لو شاتو در جواب خبرنگار که امام را بی خبر از علوم سیاسی و جامعه شناسی و شناخت مردم ایران می داند
پاسخ می دهند که ما الگوی دیگری برای اداره جامعه داریم
(پیدا کردن متن اصلی)

🔺شاید داستان (شیخ لبنانی که با امام درباره انقلاب در لبنان صحبت می کند و امام می فرمایند شاه باید برود) بیان شود بد نباشد.

🔹امام نسبت به مردم ایران خوش بین است ، امام مردم ایران را مردم ویژه ای می داند ،امام از مردم ایران تحلیل متفاوتی دارد.

🔹به طور خلاصه مردم ایران اسلام را آزادنه انتخاب کردند و بعد از اسلام مذهب شیعه را با هوشمندی انتخاب کردند و در امتداد این دو انتخاب ارزشمند انقلاب اسلامی را هم در ادامه انتخاب های قبلی خود انتخاب کردند.

🔹این یعنی مردم ایران در امتداد حرکت انبیاء قرار گرفتن

🔸کلیدواژه ها
#نبوت
#هوبت_ایرانی_اسلامی
#الگو_اسلامی_ایرانی_پیشرفت

برخی از فرازهای مهم جلسه دوم دوره مجازی :

#یادداشت
#دوره_مجازی
#مهدی_اعلایی
#یادداشت _85
#جلسه_376

🔰 برخی از فرازهای مهم جلسه دوم دوره مجازی :

۱. تفسیر انقلاب معمولا با دو الگوی كمونیستی و لیبرالیستی انجام می شود؛ درحالیکه انقلاب ایران یک خیز امانیستی نیست كه بتوان با آن دو الگو به تفسیر آن پرداخت.

۲. ویژگیهای انقلاب ایران : سریع ، مردمی ، كاملا متفاوت ، كاملا موفق ، كم هزینه ، مدیریت شده و بسیار منضبط
انقلاب اسلامی مثل دیگر شورش‌ها نیست و از تراث عقلی، قلبی و هویت شیعی تغذیه می کند. این قوم سال‌ها تحت تربیت بوده‌اند.

۳. یکی از اموری كه جامعه‌شناسان ما لحاظ نمی‌كنند، انتخاب های بزرگی است كه مردم
ایران در طول تاریخ كرده‌اند : انتخاب اسلام، انتخاب تشیّع و انتخاب انقلاب اسلامی ایران

۴. برنامه‌های توسعه همه تحمیل بوده است؛ نه رشد. شاهد آن هم همین انقلاب است.

قالب های شروع سخنرانی و ارائه

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_135
#جلسه_375
#کلام_انقلابی
#جلسه_اول
#مباحث_روشی

🔹قالب های شروع سخنرانی و ارائه

نکاتی برای شروع بحث:
در ارائه 60 ثانیه اول زمان طلایی ارائه است که اگر دقیق و حرفه ای طراحی شود مخاطب را تا آخر ارائه میخکوب می کند
این 60 ثانیه باید به این پرداخته شود که بحث جذاب و مهمی داریم برای شما مخاطبین ویژه .
مثلا با یک سوال شروع شود
دوستان به نظر شما رسالت اصلی حوزه علمیه چیست و ظیفه طلبه به عنوان کسی که برای اهداف انبیاء تربیت شده چیست؟
اصلا ابر پروژه پیامبر اکرم چه بوده و ما الان ادامه دهنده کدام پروژه هستیم؟
این سوالی است که به عون الله قرار است در این جلسات به آن بپردازیم

یعنی هرف نهایی را خودمان نزنیم جوری مسیر طراحی شود که حرف خودمان از زبان مخاطب شنیده شود و مخاطب خود به این نتیجه برسد.

نکته دیگر پایان خوب است
پایان هرجلسه باید به یک سوال یا گزاره ای مهم برسیم و توضیح آن را به جلسه بعد موکول کنیم یعنی انتهای هر جلسه وعده ای بدهیم برای جلسه بعد و آغاز جلسه بعد با موضوع وعده داده شده شروع شود تا انگیزه ای باشد برای پیگیری های مخاطب و ادامه دادن بحث

کرنش کردن در برابر حق و حقیقت

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_134
#جلسه_374
#کلام_انقلابی
#جلسه_اول
#گزاره_نویسی

مضمون حدیث: کرنش کردن در برابر حق و حقیقت

🔹انسان در زندگی دنیا به دنبال فهم حقیقت است به دنبال فهم هستی است .

🔹شریعت های الهی در هر زمانی به دنبال فهم و تبیین حقایق هستی به مردم بوده اند همچنین شریعت اسلام هستی شناسی و حقیقت یابی را به مخاطبان خودش توصیه می کند.

🔹 خداوند در سوره مبارکه ملک می فرماید: مَا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ

🔹شاهد دیگر این ادعا خط کاری و ماموریت انبیاء الهی است .

🔹انبیاء چه کسانی بودند: انبیا نخبه ترین ،دلسوزترین، دغدغه مند ترین، دردمندترین، و پرکار ترین افراد عصر خود بودند که از جانب الهی و نظام شایسته سالاری الهی انتخاب شدند نظامی که هیچ کس نمی تواند اشکال و یا ایرادی از انتخاب هایش بگیرد .

🔹مرتبه بعد ائمه معصومین هستندکه در تمام این مولفه ها قوی تر انجام وظیفه کردند و جریان هدایت را پیش بردند که در این موضوع بحث ها فراوان و مصادیق متعدد است.

🔹انقلاب اسلامی امتداد جریان انبیاء و ائمه علیهم السلام است .

🔹این ادعا که انقلاب امتداد حرکت انبیاء است را باید از جنس دغدغه ها متوجه شد
دغدغه انبیا چه بود ؟
آیا چیزی غیر از هدایت و دستگیری و سعادت بشر بود
حضرت امیر کار انبیاء را اینگونه توضیح می دهد:
فَبَعَثَ فيهِمْ رُسُلَهُ وَ واتَرَ اَلَيْهِم اَنْبيائَهُ لِيَستَادُوهُمْ ليَستَادُوهُمْ ميثاقَ فِطْرَتِهِ وِ يُذَکِّرُوهُمْ مَنْسِىَّ نِعْمَتِهِ وَ يَحْتَجُّوا عَلَيْهِمْ بِالتَّبْليغِ وَ يُثيرُوا لَهُمْ دَفائِنَ العُقُولِ.
پس خداوند پيامبرانش را در ميان انسانها مبعوث کرد و رسولان خود را پى در پى به سوى آنان فرستاد تا پيمان فطرت را از آنان مطالبه کنند و نعمتهاى فراموش شده الهى را به آنان يادآورى نمايند و با ابلاغ دستورهاى خدا، حجّت را بر آنها تمام نمايند و گنج هاى پنهانى عقلها را براى آنان آشکار سازند»

🔹ماموریت انبیاء:

1️⃣نخست مطالبه پيمان فطرت
2️⃣نعمتهای فراموش شده الهى را به ياد او آورند
3️⃣ از طريق استدلالات عقلى (علاوه بر مسائل فطرى) بر آنها اتمام حجّت کنند و تعليمات آسمانى و فرمان هاى الهى را به او برسانند.
4️⃣ گنجينه هاى دانش که در درون عقلها نهفته است براى او آشکار سازند .

🔹معلوم است جریان نبوت و در ادامه حرکت اهل بیت علیهم اسلام ماموریت ویژه ای داشتند و آن هم چهار موردی است که حضرت امیر به آن اشاره کردند.

🔹انبیاء همه یک پرژه و خط کاری را پیگیری کردند شبیه تقریر انسان 250 ساله در حرکت ائمه علیهم السلام.

🔹جان های همه انبیاء یکی است
همه انبیاء به زندگی امیدوار ،راضی هستند.

🔹حرکت انقلاب به دنبال اقامه این چهار ماموریت است
ماموریت انقلاب یک ماموریت الهی و پیامبرانه است.

🔹وظیفه اصلی برای اقامه این وظایف حوزه های علمیه هستند
حوزه علمیه مادر انقلاب است .

🔹اگر جریان انقلابی نتواند پشتوانه های تاریخی و الهی خود را تقریر کند و برای بشریت تبیین کند دشمن ما این‌کار را خواهد کرد همانطور که خودش می خواهد .
ومثال های از این تقریرات تحریف شده از تاریخ خود داریم که نباید بگذاریم این ضعف معرفی و تقریر تکرار شود.

🔹از اینجا مظلومیت علم کلام هم مشخص می شود
اینکه امتداد های کلامی این جریان الهی و پیامبرانه را که انقلاب است پشتیبانی نمی کند .
کلام فقط توحید و نبوت و اثبات خدا نسیت
کلام هم باید مثل فقه پوبا شود و به مسائل جدید بپردازد
چه مسئله ای مهم تر از انقلاب اسلامی
که ریشه در تاریخ انبیاء و ائمه دارد.
که امتداد جریان انبیاء است .

🔹این وظیفه علم کلام است که از این جریان پشتیبانی و تقریر کند.

🔹انقلاب حاصل درد های پیامبرگونه بود .

🔹نادیده گرفتن این عقبه تاریخی و دینی از انقلاب یک تجریف بزرگ است
انقلاب ابر پرژه انبیا و ائمه بوده
ما باید به این نعمت مباهات کنیم و قدر این نعمت را بدانیم و حقش را ادا کنیم

🔹لذا در خط اول این حرکت طلاب و روحانیت است که پرچمدار حرکت انبیاء است

🔹اگر طلبه ما به این فهم نرسد یه این ماموریت نرسد این یعنی در زیست طلبگی اش یک ضعف و نارسایی است
یعنی نظام تعلیم و تربیت حوزه مشکل دارد و معیوب است و نمی تواند برای این هدف بزرگ والهی نیرو تربیت کند.

🔹حرف انقلاب حرف فطرت است و حرف فطرت همیشه تازه است

🔹ما باید بدانیم و به طلبه های خود و مردم ایران بفهمانیم که برای ماموریت بزرگی آفریده شده ایم

🔹انقلاب اسلامی قوی ترین و ریشه دار ترین حرکت بشری است
که منجر به حکومت اسلامی شد.

همرزمان ما

#اميد_فشندي
#يادداشت_220
#جلسه_374
#مشخصات_اسلام

🔰 همرزمان ما

چندی پیش متنی را نوشته بودم كه با بحث امروز استاد تناسب دارد، به اشتراك می‌گذارم:

نهاد حوزه و روحانیت دینی در امتداد رستاخیز توحیدی پیامبران و اولیای بزرگ الهی، رسالت هدایت و راهبری مردم را برای «قیام لله» و اقامه‌ی دین و قسط بر عهده داشته، پاك و پویا و پیوسته، همواره كانون امید و انتظار، الهام‌بخش و آرمان‌زا، آبشخور اعتقاد و فرهنگ مردم، و پرچم‌دار ویرایش‌های فاخر فرهنگی و سیاسی به‌‌ویژه در دوران معاصر – از نهضت مشروطه تا انقلاب اسلامی – بوده ‌است.

هویت، امنیت و منافع آینده‌ی ایران عزیزی كه سودای آفرینش جهانی نو را از رهگذر الگوسازی نظام جمهوری اسلامی در سر می‌پروراند، با سودا و سوگیری و سودمندی جامعه‌ی حوزوی گره خورده است.

پیروزی انقلاب و تشكیل نظام جمهوری اسلامی كه خود از میوه‌های پربركت درخت پاك و پربار حوزه بود، گشایشی فراگیر برای ظهور و حاكمیت دین رقم زد و درعین‌حال، گستره‌ی عظیمی از نیازها و انتظارات را روانه‌ی نهاد دین كرده و كه چالش محوری نیز در همین افق قابل تقریر است: مقوله‌ی حكمرانی.

جمهوری اسلامی به‌راستی كه برساخت سیاسی خواست تاریخی مردم ایران برای حاكمیتی آزاد و مستقل و اسلامی است كه از سوی روحانیت حكیم و به‌روز و ربّانی به آن یادآور شدند و با راهبری ایشان، به نام خدا برخاستند و اندیشه و انگیزه‌ی خویش را به‌سوی ویرایشی فرهنگی، سیاسی و اجتماعی به‌كار بستند و وارد دوران نوینی از حیات تاریخی خود شدند؛ حیاتی به‌شدت توحیدی و شریعت‌گرا كه دین را آبشخور مهندسی و معماری‌های كلان اجتماعی می‌خواهد.

حوزه‌ی امروز اما دچار گسست‌های اساسی از متن این حیات نوین، و درگیر نارسایی‌های تاریخی خسارت‌زایی نسبت به مقوله‌ی حاكمیت و حكمرانی است كه كندی در پیوست به این قافله‌ی رسالت‌مند تمدنی – حیات امروز ایرانی –، و كوتاهی در رسایی به تراز حكمرانی، كارآمدی و الهام‌بخشی جمهوری اسلامی را دچار چالش‌های اساسی خواهد كرد.

برخی از فرازهای مهم جلسه اول دوره مجازی :

#یادداشت
#دوره_مجازی
#مهدی_اعلایی
#یادداشت_84
#جلسه_374

🔰 برخی از فرازهای مهم جلسه اول دوره مجازی :

۱. ما برای حوادث مهمی پای در اين دنیا گذاشته ايم. تعلیمات اسلامی به ما میگويد از همۀ اموری که تحقیرت میکند خود را جدا کن.

۲. ویژگی های پیامبران : باهوش‌ترین، دردمندترین، پای‌کارترین، متعادل‌ترین، خوش‌دل‌ترین، متواضع‌ترین و مردمی‌ترین انسان‌ها بوده‌اند و در عین حال با خدا در ارتباط بوده‌اند. نگاه احترام‌آمیزی به انسان داشته‌اند، نسبت به جهان خوشبین بوده‌اند، نشاط کاملی داشته‌اند، از زندگی راضی بوده‌اند، نسبت به هستی توجیه بوده‌اند، امور مهمی را انتظار می‌کشیده‌اند.

۳. شب بهر خانه چراغی می‌نهند / تا به نور آن ز ظلمت میرهند
آن چراغ این تن بود نورش چو جان / هست محتاج فتیل و این و آن
جان حیوانی ندارد اتحاد / تو مجو این اتحاد از روح باد
گر خورد این نان نگردد سیر آن / ور کشد بار این نگردد او گران
جان گرگان و سگان هر یک جداست / متحد جانهای مردان خداست
جمع گفتم جان‌هاشان من به اسم / کان یکی جان صد بود نسبت به جسم
همچو آن یک نور خورشید سما / صد بود نسبت به صحن خانه‌ها
چون نماند خانه‌ها را قاعده / مؤمنان مانند نفس واحده

۴. جریان تاریخی پیامبران جذاب‌تر از هر حقیقتی است که دربارۀ انسان قابل گفتن شمرده می‌شود. ما خود را به اين جريان تاريخی متصل میکنیم. ما عقبه‌دارترين جريان تاريخ معاصر هستی

فساد مالی

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_133
#جلسه_372
#یادداشت
#فساد_مالی

رسول خدا(ص) فرمود:
إنّ الدینار و الدرهم أهلکا من کان قبلکم و هما مهلکاکم

دینار و درهم، کسانی را که پیش از شما بودند، نابود کرد و آن دو شما را هم به نابودی می‌کشند».

پیامبر اکرم یک پیشبینی برای امت خویش دارند واینکه این امت را پول و فساد مالی نابود می کند
اینکه چطور درهم دینار باعث نابودی می شود تطبیق و تصویرش سخت نیست
ربا
کسب حرام
احتکار
دزدی
هر فسادی که علت آن کسب مال باشد می شود نابودی با درهم و دینار
البته پیامبر یک تعبیر بالاتری هم دارند که می فرمایند هر امتی سامری دارد و سامری امت من درهم و دینار است.
یعنی این امت پول را پرستش می کنند همانطور که بنی اسرائیل گوساله سامری را پرستیدن امت من هم بنده درهم و دینار می شوند

امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند:
«ابلیس ملعون می‌گوید: در مورد بنی آدم، هر چه مرا خسته و ناتوان کند، یکی از این سه چیز مرا در برابر آدمی‌زاد ناتوان نمی‌کند: یکی به دست آوردن مال از راه غیر حلال، و دیگری جلوگیری کردن او از پرداخت واجب مالی، و سوم، مصرف کردن آن در راه ناروا و حرام».
این هم سخن دشمن ترین دشمن انسان که خود به این نقطه ضعف بنی آدم اشاره می کند که وسوسه های او بیشتر از کدام نقطه است
و از طرف دیگر اسلام هم تمام قالب ها و روش های اکتساب حرام را بیان کرده است.

این تحول است یا رِفُرم؟

بسم الله الرحمن الرحیم

یادداشتی در بازتقریر چند بحث از استاد و نهایتا طرح یک سوال مهم

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#میرزا_علی_کرانی
#یادداشت_84
#جلسه_371
#بازتقریر ؟

عنوان : این تحول است یا رِفُرم؟

جناب استاد امروز در ذیل بحث نسبتا مفصلی پیرامون نظام آموزشی، به تبعات منفی تربیتی الگوی آموزشی حوزه ها و مدارس ابتدایی تا دبیرستان پرداختند. اشاره ای هم داشتند به گفتگویشان با برخی دانشجوبان عدالتخواه و تناقضی که میان مطالبه ی مردمسالاری و مسئولیت ناپذیری ما -که یکی از آبشخورهای آن، الگوی آموزشی ماست- وجود دارد و ایشان آن را گوشزد کرده اند.

در جملات انتهایی بحث شان – و ظاهرا ناظر به راهکار – مطلبی را با عنوان « صیرورت الگوی آموزشی » مطرح کردند و خیلی گذرا اشاره فرمودند که : « ممکن است سوال شود که این آیا همان رِفُرم نیست؟ و با مطالبه ی حضرت آقا مبنی بر لزوم تحول منافاتی ندارد؟ پاسخ این است که من تحول را هم اینگونه میفهمم. » و تمام.

در درجه ی اول باید بگویم فارغ از اینکه این مبنا و نظر ایشان را بپذیریم یا نپذیریم اصل موضوعی که ایشان در همین یک جمله متعرض اش شدند بسیار بسیار مهم و کلیدی است. و یکی از گلوگاه هایی است که اگر مجموعه ی ما از روی بصیرت نسبت به آن نظری نداشته باشد بسیاری از فعالیت های بلند مدتش در معرض تهدید و آسیب جدی است.

در برخی یادداشت های اخیر و در مقام بازتقریر فرمایشات استاد اشاره کرده بودیم که آنچه تمام تلاش های اساسی ما را در پاسخ به مطالبات و نیازهای اساسی جبهه ی انقلاب اسلامی (یا همان – حداقل – کاندیداهای حلقه ی اول یاران حضرت آقا به عنوان امام ما ) ناممکن و یا “قطعی الاَبتَریه” می کند، نبود پایگاهی تعلیم و تربیتی است که نیروی پشتیبانی آن فعالیت های اساسی را تربیت کند.

از طرفی می دانیم تکلیف احراز وظایف این پایگاه بر دوش حوزه های علمیه به عنوان مرکز تربیت بدنه ی رهبری دینی است. و در ضمن نارسایی فاحش این نهاد از این وظیفه ی خطیر را الگوی تعلیم و تربیت این نهاد تحلیل میکنیم.

سابقا در جلسات تبیین راه در ذیل مباحث مربوط به مدرسه ی تمدن ساز – حداقل به صورت کلی – تبیین شده بود که منظور حضرت آقا از تحول چیست و چرا ایشان این تحول را ضروری میدانند و نبودش را به معنای مرگ یا انزوای قطعی حوزه قلمداد می فرمایند. (شاید بتوان گفت دال مرکزی آن توضیح مساله ی “تناسب خروجی و فرآیند” بود، که در ضمن مثال دوره های آموزشی دوران دفاع مقدس و رویکردهای سختگیرانه و سهل گیرانه توضیح خوبی از آن بیان شده بود.) به این بیان که برای دستیابی به آمادگی های لازم برای افق جدید وظایف نهاد پرورش عالمان دین باید فکری اساسی کرد تا بتوان آن افق را احراز کرد، افق جابجا شده و ارتقا یافته است اما سازوکارهای تعلیم و تربیتی همچنان متناسب با افق پیشین اند.

اینجاست که اهمیت آن فرمایش یک خطی جناب استاد بیشتر خودنمایی میکند، چرا که با همه ی توضیحات بالا سوال اساسی ای که باقی می ماند این است که «چه باید کرد؟»، و آن فرمایش جناب استاد بخشی از پاسخ این سوال است، که در آن به مفهوم «صیرورت» اشاره شده است.

بنده ضمن اینکه مایل به پذیرش نظر جناب استاد در مقام ارائه ی نسخه ی کلی تحول هستم، اما برایم یک سوال مطرح است و آن هم اینکه آیا می توان در طراحی روال کلی حرکت به سمت این مطلوب استثنائاتی قائل شد؟

به عنوان مثال – کما اینکه چندی پیش نیز در یادداشتی در استقبال از فرمایش دیگری از جناب استاد به آن اشاره کرده بودم – اگر ما بخواهیم حلقه ی اولی برای این حرکت تحولی داشته باشیم، آیا می توانیم در تعلیم و تربیت آن حلقه ی اول تن به ساختارهای تعلیم و تربیتی برآمده از صیرورت بدهیم؟

یا حتی اگر بتوان الگوهایی را در ذهن داشت که در ضمن آنها این مساله (تن دادن به ساختارهای برآمده از صیرورت در تعلیم و تربیت حلقه ی اول حرکت تحولی) نیز پذیرفته بشود، آیا مدل مطلوب تر برای ما همین مدل است؟ یا ترجیح میدهیم در فرآیندی هرچه شبیه تر به مدل مطلوب این مهم را به انجام برسانیم؟

در پیاده سازی مدلی هرچه شبیه تر به مدل مطلوب نهایی، هم فرصت های بسیار مهمی هست که گذر کردن از آنها کار راحتی نیست، و هم تهدیدهای بسیار مهمی هست که همچنان اند. فرصت هایی از قبیل اینکه کادر تربیت شده در این مدل تصویری بسیار روشن از نقطه ی مطلوب و فواید آن دارند، و در فاعلیت خودشان غایتی واضح دارند. و تهدید هایی از قبیل رمیدن نوعِ طلاب و جامعه ی مخاطب از حضور یا ادامه دادن این مسیر به دلیل استیحاشی که از این امر جدید و نا مانوس دارند.

اما آیا قضاوت نهایی در مورد این بخش از مخاطبین هم پیروی از مدل صیروت مدار است؟

البته به صورت کلی پیاده سازی مدلی هوشمند مرکب از مدل های صیرورت مدار و غیر صیرورت مدار، بر حسب ظرفیت مخاطبین نیز شدنی و قابل فرض است، منتها در این شکل از کار بسیار حاجتمند خواهیم بود به شخصی هوشمند که بخش زیادی از اوقات خودش را صرف رصد و تامین این هوشمندی در صحنه ی تعلیم و تربیت بکند. (که با یک زبانی حتی شاید بتوان گفت وقت خودش را در چنین کاری تلف بکند، البته تلف کردنی مقدس)
خاصیت چنین رویکردی دستیابی به فرصت ها در عین پرهیز از تهدیدهاست، منتها آفت آن این است که احتمالا به قدری به هوشمندی و اِعمال آن نیاز دارد که امکان احراز صد درصدی آن نیست، و بواسطه ی نوسانات استیحاش در عین میل به افق های بزرگ موجب تلفاتی در استعداد نیروی انسانی میشود. (که البته ممکن است در قضاوتی، این تلفات پذیرفته بشود، هرچند تصمیم راحتی نیست)