#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_خط_مشی_اجتماعی
#حمزه_وطن_فدا
#یادداشت_22
#جلسه_137
در نگاه جامعه شناسانه به تاریخ جوامع و تمدن های بشری و بررسی روابط پایه افراد جامعه ، با سه #نظریه_اجتماعی رو به رو هستیم
◾️#جوامع_استیلایی
که روابظ شان را بر اساس استیلاگر و استیلا جو سامان داده اند و نظریه اجتماعی شان ، یعنی آن امری که روابط در آن جامعه را شکل داده است، استیلاست
جوامع کهن ، نظام های پادشاهی که در آن سلطان و اشراف تافته ای جدا بافته هستند و طبقه ای اعلی و نظر کرده خدایان و مرتبطین با خدایان محسوب میشوند و مردم یا رعیت یا بردگان و در طبقه سفلی هستند مصداق این نظریه اجتماعی هستند
◾️#جوامع_بازار
که روابطشان به مثابه متعاملین و متبایعین شکل گرفته است و خرید و فروش و احتیاج هر یک از طرفین معامله به دیگری ، نظام اجتماعی ایشان را شکل داده است.
جامعه مدرن که در آن همه چیز هویت تجاری و داد و ستدی دارد و به مثابه یک بازار بزرگ است ، نمونه این نظریه اجتماعی هستند .
◾️#جامعه_اخوت
که روابط بر اساس محبت و اخوت و کرامت بنا شده است و نه کسی نسبت به دیگری استیلا دارد و او را به بردگی میگیرد و نه تعادلش بر اساس دارندگی و نیاز توامان اقتصادی به یکدیگر تعریف شده است.
جامعه انبیاء تنها مصداق چنین نظریه پایه اجتماعی است که صورت اکمل آن در دوره ظهور حجت خداوند محقق میشود.
🔹جامعه استیلایی جامعه گرگ و گوسفندی است و یک گرگ مسلط همیشه گوشت و استخوان گوسفند را میجود ، این جامعه تبعیض آمیز اساسی یک سویه دارد ، سویی بهره مند و بهره کش و سویی بی بهره و بهره ساز
🔹اما جامعه بازار ، اگر چه در آن شبه تعادلی تصویر میشود و روی کاغذ و در مقام نظر جامعه ای یک سویه نیست ، اما این تعادل محصول گسترش کمّی گرگی به تمامی افراد جامعه است و روابط از رابطه گرگ_گوسفند جامعه استیلا به رابطه گرگ_گرگ بدل شده استکه هر یک از طرفین میخواهد دیگری را بدرد و دارایی او را به خود ضمیمه کند اما احتیاج هر یک از طرفین به دارایی طرف دیگر و همین طور کثرت عرضه ها و تقاضا ها ، علی رغم گرگی طرفین جامعه را در کل به نوع حداقلی از ثبات و تعادل کشانده است.
پیرامون این دو جامعه باید بیش از این گفت و شنید اما مهمترین سوال این است که:
❓چرا جوامع استیلایی و بازاری شکل میگیرد و علی رغم نکبات این دو جامعه ، به خصوص اکنون که هر دو نظریه اجتماعی به جلوه تام و تمام رسیده اند و فساد آن رخ نموده است ، بشر نمیتواند به جامعه اخوت که ارزوی فطری اوست دست یابد.
📌پاسخ را باید در کتاب روح توحید نفی عبودیت غیر خدا جستجو کرد
وقتی جلوه توحید در “برابری انسان ها در مقابل خدای متعال” برای جوامع بشری رخ ننموده باشد ، این طبیعی است که طاغوت در فضای جهل بشر به انحاء مختلف برای خود خویشاوندی و نزدیکی ویژه به خدای واحد یا خدایان تعریف کند و اینگونه در یک استیلای مطلق بشر را در مرداب زندگی بردگی غرقه سازد.
📌پاسخ را باید در کتاب روح توحید نفی عبودیت غیر خدا جستجو کرد
وقتی توحید در افق مالکیت مطلق و اصیل همه نعم و ذخایر جهان و اختصاص آن ها به خدا معنا نشود یا این معنا در ذهن و قلب بشر سیطره نیابد طبیعی است که مال من ، مال من است و این مال باید هر روز فربه تر و فربه تر گردد و اشتهای تحریک شده ام مال تو و هر مال دیگری در عالم را هم طلب میکند و مال خود میداند و هیچ مانع و کنترل عقلی و عقلایی در میان نیست مگر ضعف من در بلعیدن مال دیگران یا قوت ایشان در عدم بلعیده شدن .
در این جامعه تجارت پایه ی گرگ بنیان ، میتوان تمام پدیده ها که حالا بر اساس این نظریه اجتماعی بازار به کالا تبدیل شده اند ، از علم و سلامتی و ورزش و دانش و فرهنگ و عفت و خانواده و طبیعت و آسمان و زمین و کوه و دریا و جنگل و صحرا و کرات و همه چیز و همه چیز را به قوت گرگی بلعید و تنها گرگی سایر گرگ ها این عیش نوس را حد بزند و تنگ نماید و دنیا در سایه ای از جنگ و تکالب گرگ ها فرو رود.
📌اما با نگاه توحیدی، به سهولت و طبیعی ، روابط اجتماعی، صورت اخوت به خود میگیرد، چرا که این مال از آن من نیست که قرض دادنش یا انفاق کردنش برایم خسارتی به بار آورد
این مال او از آن او نیست که به آن طمع کنم و از چنگش به در آرم ، مال خداست
من مال خودم نیستم که خودم را از برادرم دریغ کنم ، من ، دارایی ام ، توانایی ام ، آبرویم ، اموالم ، فرزندانم ، همه و همه امانتی الهی است که باید طبق قاعده به صاحبش برگردد و این دست صاحب حقیقی اموال و دارایی من است که از آستین نیاز برادر مومنم بیرون می اید و اینگونه با اعطای دارایی ام به برادرانم ، امانت را به صاحبش بر میگردانم . از مال برادرم که چون مال خودم به امانت از جانب خدای در دست او سپرده شده است ، محافظت میکنم
