مطالب توسط امید فشندی

حق و تكلیف، عدل و انصاف، ایثار و اخلاق

#امید_فشندی #یادداشت_201 #جلسه_344 #مشخصات_اسلام ? حق و تكلیف، عدل و انصاف، ایثار و اخلاق حق و تكلیف دو روی یك سكه است، سكه‌ی ارتباطات میان اجزای هستی و خصوصا میان انسان‌ها با هم، و انسان‌ها با غیر آن انسان‌ها به تناسب «اصل وجود» خود و «نسبتی» كه با یكدیگر برقرار می‌كنند، حقوقی بر هم دارند […]

اسلام، انسان، جامعه

#امید_فشندی #یادداشت_200 #جلسه_343 #مشخصات_اسلام ? اسلام، انسان، جامعه اگر دین برای انسان آمده، طبیعتا به تناسب ساحات مختلفی كه انسان در هر زمین و زمانه دارد، دین نیز می‌توان سخن داشته باشد. در بخش جهان‌بینی اسلامی بحث شد كه انسان اجتماعی است و پس دین اسلام هم نیز، اما این “اجتماعی” به‌معنای اعم بود كه […]

زندگی، مرگ، روز رستاخیز

#امید_فشندی #یادداشت_199 #جلسه_342 #مشخصات_اسلام ? زندگی، مرگ، روز رستاخیز #مرگ‌اندیشی با #رستاخیزباوری گره خورده است و این دو وقتی با #زندگی‌گرایی اسلام قابل جمع است كه بتوان نسبت عمیقی میان آن‌ها برقرار كرد؛ نسبتی از جنس علیت، یا از جنس ظاهر و باطن، یا از جنس مؤثر و اثر، یا كاشت و داشت و برداشت: […]

عقل، اجتهاد، خاتمیت، جامعیت و جاودانگی دین

#امید_فشندی #یادداشت_198 #جلسه_340 #مشخصات_اسلام ? عقل، اجتهاد، خاتمیت، جامعیت و جاودانگی دین در مواجهه‌ی نخست، قبول مقوله‌ی #اجتهاد در دین، با قول به #جامعیت آن ناهم‌خوان است؛ چه اینكه جامعیت جایی برای اجتهاد باقی نمی‌گذارد. اما در مواجهه‌ای ژرف‌تر برای جمع میان آن دو، باید جوهری از اجمال را در دل جامعیت تصویر كرد تا […]

جامعیت اسلام و فطری‌بودن دین

#امید_فشندی #یادداشت_195 #جلسه_338 #مشخصات_اسلام ? جامعیت اسلام و فطری‌بودن دین جامعیت اسلام را به‌گونه‌ای باید تصویر و تقریر كرد كه با فطری‌بودن دین هم‌خوانی داشته باشند و آن را نفی نكند. فطری‌بودن دین كه یعنی نسخه‌ی ناب و راست و بی‌انحراف دین در درون انسان نهفته است و برای رویش انسانیت در تمام زمینه‌ها نیازی […]

اسلام و سیطره‌اش بر ساحات زندگی

#امید_فشندی #یادداشت_194 #جلسه_337 #مشخصات_اسلام ? اسلام و سیطره‌اش بر ساحات زندگی جامعیت اسلام و سخن‌داری آن برای تمام ساحات حیات فردی و اجتماعی انسان، لزوما به‌معنای این نیست كه اسلام برای تعیین نحوه و سازوكار اداره‌ی آن ساحت، سخن و طرح و برنامه دارد. بلكه بیشتر برای معنابخشی و سودهی اخلاقی و انسانی به آن […]

دو رویکرد به اسلام، انقلابی و اجتماعی

#امید_فشندی #یادداشت_193 #جلسه_336 #مشخصات_اسلام ?دو رویکرد به اسلام، انقلابی و اجتماعی استاد مطهری ظاهرا اساسا با رویكرد سیاسی (قدرت‌مدارانه) به مسائل میانه‌ای ندارد و بیش از اسلام سیاسی قائل به اسلام اجتماعی و سیاست اسلامی است؛ چه اینكه با اسلام انقلابی نیز در ستیز است و انقلاب اسلامی را از آن پرهیز می‌دهد. http://www.mortezamotahari.com/fa/bookview.html?BookId=418&BookArticleID=130659 البته […]

عنصر زمان و مكان در مشخصه‌نویسی

#امید_فشندی #یادداشت_192 #جلسه_335 #مشخصات_اسلام ?عنصر زمان و مكان در مشخصه‌نویسی پیش‌تر هم اشاره شد كه اساسا مشخصه‌نویسی در پاسخ به نیاز و اقتضائات زمین و زمانه صورت می‌گیرد و این انتظار به‌جایی نیست كه مشخصه‌نویسان را در مقام جامعیت و بیان تمام ویژگی‌های ذاتی و عرضی ادیان و مكاتب فكری قرار دهیم. حتی از قرآن […]

پیام معنوی شیعه به جهانیان

#یادداشت_191 #امید_فشندی #جلسه_331 #مشخصات_اسلام ? پیام معنوی شیعه به جهانیان، یك جمله بیش نیست چه گزاره‌ی راهبردی و افتخارآمیزی اینكه شیعه #پیام دارد اینكه پیام #معنوی دارد اینكه برای #جهانیان هم پیام معنوی دارد اینكه این پیام را می‌توان در #یك_جمله خلاصه كرد و اینكه پیام معنوی شیعه برای جهانیان: خدا را بشناسید! اما این […]

دانش یا بینش؛ ارزشمندی و كارآمدی

#امید_فشندی #یادداشت_190 #جلسه_330 #مشخصات_اسلام ? دانش یا بینش؛ ارزشمندی و كارآمدی اینكه دانش فی‌نفسه ارزش دارد، سخن درستی است اما راهگشا نیست. همه‌چیز در این هستی ارزشمند است، چون هست و در پس این بودن حكمتی نهفته كه هستی آن را پیدا كرده. اما اگر دغدغه‌ی كارآیی داشته باشیم، بیشتر باید در پی فهم “نسبت” […]

از سر نویس یا از سر نوشت؟

#امید_فشندی #یادداشت_189 #جلسه_329 #مشخصات_اسلام ? از سر نویس یا از سر نوشت؟ (به‌راستی قلم به دست کیست؟) استاد مطهری پرونده‌ی تحقیقاتی «علل انحطاط مسلمین» خود را از انسان و سرنوشت آغاز کرد و فهم نادرست مسلمانان را از قضا و قدر و سرنوشت، از اصلی‌ترین علل انحراف و انحطاط تمدن اسلامی برمی‌شمارد. استاد قنبریان عزیز […]

فرهنگ و جامعه؛ از اثبات وجود تا احكام آن

#اميد_فشندي #يادداشت_188 #جلسه_328 #مشخصات_اسلام ? فرهنگ و جامعه؛ از اثبات وجود تا احكام آن اثبات وجود براي چيزي، از رهگذر رؤيت عوارض و احكام آن است؛ حال كه مي‌خواهيم موجودي به‌نام فرهنگ و جامعه را از برون‌داد هويت‌هاي فردي ثابت كنيم، آيا عوارضي مانند علم و اراده و قدرت هم براي آن‌ها ثابت مي‌شود؟ آيا […]

جامعه، مواجهۀ وجودی یا كاركردی؟

#امید_فشندی #یادداشت_187 #جلسه_326 #مشخصات_اسلام ? جامعه، مواجهۀ وجودی یا كاركردی؟ ظاهرا مفهوم “جامعه” اساسا زاییده‌ی عصر روشنگری است و هم‌زاد نظم وستفالی در اروپا كه الگوی دولت-ملت را رقم زده. تلاش فیلسوفان مسلمانی مانند استاد مطهری برای ارائه‌ی تقریر فلسفی و وجودی از جامعه، تقریبا سنخیتی با مباحث مربوط به جامعه و جامعه‌شناسی و علوم […]

ما، و حق نون و قلم و قدم در وادی کلام انقلابی

#امید_فشندی #یادداشت_186 #جلسه_323 #مشخصات_اسلام ? ما، و حق نون و قلم و قدم در وادی کلام انقلابی #به_یاد_دارم در سال‌های آغازین طلبگی كه به قول یكی از اساتیدم «اسهال قلم» داشتم، در موضوعات و مسائل مختلفی كه به‌گمانم می‌بایست ذهن طلاب را روشن كرد، می‌نوشتم و در قالب‌های مختلف در مدرسه پخش می‌كردم: از نشریه […]

توبه در زیست شیعی

#امید_فشندی #یادداشت_185 #جلسه_320 #مشخصات_اسلام ? توبه در زیست شیعی ? شریعت، شفاعت و توبه توبه در حیات مذهبی شیعیان چندان مسئله و مورد توجه نیست، چراكه مانند بسیاری از امور دیگر، جای‌گزینی برای آن نشانده شده: شفاعت توبه به ارتباط میان انسان و خدا بازمی‌گردد و گرچه به حق‌الله منحصر نیست، اما اساسِ توبه بر […]

موت؛ آخرت، قیامت و ساعت

#امید_فشندی #یادداشت_184 #جلسه_311 #مشخصات_اسلام ? موت؛ آخرت، قیامت و ساعت مسئله چیست؟ اینكه #حیات (زندگی) انسان با #موت (مرگ) او پایان نمی‌یابد و پیوسته – به‌صورتی دیگر – ادامه دارد؟ یا اینكه با صرف نظر از اینکه مرگ پایان زندگانی انسان است یا نه، آیا اساسا عالمی و واقعیتی غیر از همین عالم ماده و […]

کلام، اصلی‌ترین کنش انسان

#امید_فشندی #یادداشت_183 #جلسه_310 #مشخصات_اسلام ? کلام، اصلی‌ترین کنش انسان جهان، جهانِ کنش است و واکنش این گزاره، پیش‌فرض‌هایی دارد از جمله اینکه #شعوری فراگیر و یکپارچه در سراسر هستی گسترده است و #اراده‌ای آگاهانه و هدفدار در رگ‌های پیکر عالم در جریان است. اما محور این کنش و واکنش‌ها فقط #فعل نیست؛ بلکه مهمتر از […]

حكمت نظری و عملی، هم‌عرض یا در طول هم؟

#امید_فشندی #یادداشت_181 #جلسه_304 #مشخصات_اسلام ? حكمت نظری و عملی، هم‌عرض یا در طول هم؟ حكمت (الهیات) را از همان آغاز به نظری و عملی تقسیم می‌كنند و نظر مشهور این است كه این دو، در عرض هم هستند؛ یكی می‌خواهد عالم را در صفحه‌ی وجود انسان نقش بندد تا او هم عالمی عقلی مشابه عالم […]

كلام انقلابی و رسالت اجتماعی

#امید_فشندی #یادداشت_180 #جلسه_303 #مشخصات_اسلام ? كلام انقلابی و رسالت اجتماعی اگر جامعه و حیات اجتماعی مردم را پویا و پرنشاط و در پیشرفت پیوسته و شكوفایی فزاینده می‌خواهیم، ناگزیر از پرداختن به هویت ملّی و خصوصا بُعد معرفتی این هویت – یعنی ذهن جامعه – هستیم؛ نه سر در مرداب تكرار و تكفیر فرو كنیم […]

ملیت، هویت و ذهنیت جامعه

#امید_فشندی #یادداشت_179 #جلسه_302 #مشخصات_اسلام ? ملیت، هویت و ذهنیت جامعه نیازهای انسان گاهی مانند خورد و خوراك و پوشاك است كه مصرف فردی دارد اما تهیه و تولید آن به‌صورت فردی دیگر به‌صرفه نیست و باید در فرآیند جمعی و صنعتی تولید و توزیع و مصرف شود. اما نیازهایی هم دارد مانند ازدواج و انس […]