الغای وسائط و توحید عبادی

 

بیان استادمطهری در الغای وسائط ناظر به توحید عبادی است و صرفا عقاید امثال مسیحیان را نفی می‌كند كه دعا و عبادت را فقط از طریق كشیش و كلیسا ممكن می‌شمارند؛ وگرنه تعریضی بر شرك در توحید افعالی كه مسئلۀ اصلی در عقاید شیعی است، ندارد.

 

توحید در تمام مراتب خود دو روی تشبیه و تنزیه دارد، تشبیه برآمده از توجه به حقیقت واحد جاری در رگ رگ هستی و موجودات است، تنزیه اما ناظر به كمال بی‌نهایت آن حقیقت واحد است كه ما را از تمام مظاهر جلالی و جمالی عبور می‌دهد.

 

رویكرد تنزیهی واحد را با كنارگذاشتن كثرات می‌جوید:

ز دست دیده و دل هر دو فریاد

كه هرچه دیده بیند دل كند یاد

بسازم خنجری نیشش ز فولاد

زنم بر دیده تا دل گردد آزاد

 

رویكرد تشبیهی اما احد را در جمع كثرات می‌یابد:

به دریا بنگرم دریا ته بینم

به صحرا بنگرم صحرا ته بینم

به هرجا بنگرم كوه و در و دشت

نشان قامت رعنا ته بینم

 

ظاهرا معرفت از تنزیه آغاز شده به تشبیه می‌انجامد؛ نخست از كثرت به وحدت و آنگاه وحدت را در كثرت دیدن.

این تنزیه و تشبیه در نسبت با تمام موجودات و در هر مرتبه‌ای جاری است و مختص مقامات عالی غیر دانی نیست، و دقیقا به همین دلیل است كه قرآن حساسیت عجیبی در مورد توحید عبادی دارد.

اساسا دعوای قرآن با كفار و مشركین بر سر توحید ذاتی و حتی افعالی نیست، چه آیاتی از سوره‌ی یونس و مؤمنون حاكی از این است كه كفار و مشركیت به توحید ذاتی و افعالی (مالكیت، رازقیت، ربوبیت) اذعان داشته‌اند، پس دعوای اصلی بر سر توحید در عبادت و اطاعت بوده.

ادامه دارد…

#امید_فشندی
#یادداشت_221
#جلسه_383
#مشخصات_اسلام

🔰 قداست دفاع از حقوق در نظام مقدس اسلامی

اگر امثال استاد مطهری مشخصات اسلام را با دست فرمان میدان نگاشته تا گرهی از كلاف درهم ذهن جامعه وا كند و درد‌های فكری آن را مداوا، روا نیست كه بی‌توجه به وضعیت امروز حقوق اساسی مردم قلم بچرخانیم.

در نهضت اسلامی گرچه خط تكلیف‌گرایی برجسته بود اما مردم برای احقاق حقوق اساسی و اولیه‌ی خود قیام كردند و حتی رهبران روحانی نهضت نیز بیش از تكلیف‌گرایی، با ادبیات حق‌مداری‌ سخن می‌گفتند و از وظیفه‌ی حاكمیت در قبال مردم خطبه‌ها می‌خواندند.

پس از پیروزی اما به‌مرور از وظایف حاكمیت در قبال مردم چشم پوشیده شد و خطبه‌های جمعه و جماعات بر محور تكالیف مردم در قبال حاكمیت چرخید.

چالش امروز ما ابهام در حقوق اساسی و انسانی و اسلامی مردم نیست، بلكه تزاحم میان حقوق مردم با سیاست‌های كلان و یك‌سویه‌ی حاكمیت است.

هرچه حاكمیت و اداره‌ی كشور از عنصر اراده‌ی مردم – كه جان‌مایه‌ی پیشرفت حقیقی و همه‌جانبه است – تهی شد؛ سیاست‌های كلان نظام از رعایت حقوق عامه‌ی مردم فاصله گرفت. این گسست اساسی باعث شده كه حتی میان حق امنیت با حق آزادی مردم هم تزاحم ایجاد شود، چه اینكه نهادهای امنیتی تمركزگرا و خالی از پشتوانه‌ی مردمی عاجزند از رعایت آزادی مردم. مرحوم هاشمی بیراه نمی‌گفت كه «این امنیت، امنیت قبرستانی است».

به‌هرحال؛ امروز شاهد گسست اساسی میان حقوق عامه‌ی مردم و سیاست‌های كلان نظام هستیم و روحانیت كه همیشه در كنار مردم و مطالبه‌گر بوده حالا زینت‌المجالس قدرت و ثروت گشته و توجیه‌گر وضع موجود.

طنز تلخ تاریخ انقلاب این است كه تجاوز اصلی به حقوق اساسی مردم از سوی شورای نگهبان قانون اساسی و نهادهای به‌اصطلاح انقلابی صورت می‌گیرد؛ اولی با انتخاب به‌جای مردم و دومی با انحصار در انفال و منابع عمومی و اموال مصادراتی، و هردو هم به اسم نگاهبانی و پاسداری از انقلاب اسلامی، و به هیچ شخص و نهادی هم پاسخگو نیستند.

با شعار استكبارستیزی و حفظ امنیت تا توانستیم حقوق اساسی و آزادی‌های مشروع و عمومی مردم را محدود كردیم، اما در عمل فقط دست اصحاب ثروت و قدرت را در تاراج اموال عمومی بازتر كردیم.

استاد مطهری كه خود از رهبران و نظریه‌پردازان این انقلاب عزیز بوده از قداست دفاع از حقوق می‌گوید، اما امروز در این كشور سخن‌گفتن از حقوق مردم ایران حركتی ضدانقلابی و برخلاف مصالح و منافع نظام است، گرچه ده‌ها نهاد انقلابی خروارها بودجه می‌گیرند تا شده هرهفته مردم را برای دفاع از حقوق مردم مظلوم فلسطین و یمن به خیابان‌ها بیاورند.

زخم ناسور دیگر اینكه دو جریان اصول‌گرا و اصلاح‌طلب، یكی تا توانسته با شعار «تكلیف‌گرایی» از مردم باج گرفته و دیگری به اسم «حق‌مداری» اصول را به تاراج برده؛ اما شكایت اصلی از از نهادهای انقلابی و انتصابی است كه غالبا در اختیار اصولگرایان قرار دارد.

اگر راه اصلاح الگوی اداره‌ی كشور، بازگرداندن آن به مردم و بازكردن جریان اراده‌ی ملی به رگ‌های اداره‌ی كشور است؛ مقدمه‌ی لازم آن دفاع از حقوق مردم، خصوصا حقوق عامه است كه مهم‌ترین آن، حق حاكمیت بر سرنوشت خویش می‌باشد:

در جمهوری‏ اسلامی‏ ایران‏ آزادی‏ و استقلال‏ و وحدت‏ و تمامیت‏ اراضی‏ كشور از یكدیگر تفكیك‏‌ناپذیرند و حفظ آنها وظیفه‏ دولت‏ و آحاد ملت‏ است‏. هیچ‏ فرد یا گروه‏ یا مقامی‏ حق‏ ندارد به‏ نام‏ استفاده‏ از آزادی‏، به‏ استقلال‏ سیاسی‏، فرهنگی‏، اقتصادی‏، نظامی‏ و تمامیت‏ ارضی‏ ایران‏ كمترین‏ خدشه‌ای‏ وارد كند و هیچ‏ مقامی‏ حق‏ ندارد به‏ نام‏ حفظ استقلال‏ و تمامیت‏ ارضی‏ كشور آزادی‌های‏ مشروع‏ را، هر چند با وضع قوانین‏ و مقررات‏، سلب‏ كند. (قانون اساسی، اصل نهم)

18 بهمن 1400

#نسبت_آزادی_و_عدالت
#محمد_صحرایی
#یادداشت_122
#جلسه_383

حضرت استاد ذیل بحث آزادی و در مبحث دستگاه تربیتی تکریم مدارانه در مقابل برخورد تحقیرانه، به آسیبهای احتمالی برخورد تکریمانه اشاره ای داشتند.
این توجه استاد ذهن را متوجه مساله ی عدالت و نسبت آن با آزادی میکند.
مرحوم علامه طباطبایی میفرمایند که چون انسان فطرتا کمال جو است و بنابر فطرت ذاتی اش میخواهد خیلی زود به کمال برسد همه ی جهان اطراف خود را به دیده ی ابزار مینگرد و قصد استخدام آنها را دارد.
و همین میل به استخدام دیگران است که منشأ و مبنای شکل گیری اجتماع است
انسان عملا در فرآیند به استخدام درآوردن دیگران با تضاد منافعش با منافع دیگران روبرو میشود که درنتیجه ناچار میشود حقوق دیگران را هم به رسمیت بشناسد و به استخدام خود به دیگران تن دهد.
بنابراین انسان ابتدائا و به طبع اولی اش آزادی خواه و منفعت گرا است و به طبع ثانوی اش است که تن به اجتماع میدهد.
مفهوم عدالت و بی عدالتی اجتماعی در توازن و عدم توازن این استخدام طرفینی است که اعتبار میشود و معنا می یابد
به این ترتیب منشأ آزادی خواهی انسان فطرت اوست و عدالت خواهی زائیده و از لوازم این میل فطری به آزادی و أمری اعتباریست .
عدالت یعنی دادن إعطاء کل ذی حقّ حقّه. و حق با توجه به ظرفیتهای وجودی موجودات تعریف میشود و به اندازه ی گستردگی ظرفیتهای وجودی انسان قابل گسترش است.
و آزادی انسانها یعنی محقق شدن بستری که انسان ها بتوانند تا جایی که ممکن است استعدادها و قابلیتهای وجودی خود را شکوفا کنند و فعلیت ببخشند.
بنابر این عدالت از یکطرف مقدمه ی آزادی است یعنی تا عدالت محقق نشود بستر شکوفایی استعدادهای فطری افراد محقق نخواهد شد و از طرفی نتیجه ی آزادی است یعنی تا وقتی آزادی حقیقی برای همه ی افراد جامعه -با قید خوردن آزادی افراد به آزادی دیگران- محقق نشود عدالت در جامعه محقق نخواهد شد.
بنابراین مطالبه ی آزادی بدون توجه به مقوله ی عدالت به سرعت و بصورت هم افزایی به ضد آزادی مبدّل خواهد گشت.
بنابراین در اندیشه علامه طباطبائی ارزش آزادی اجتماعی به میزان توفیقش در تحقق عدالت است و اگر شرایط عادلانه در جامعه ای محقق نباشد بسط آزادی به نفع اقشار صاحب مکنت و طبقات خاص تمام خواهد شد و مانع آزادی حقیقی یعنی به فعلیت رسیدن و شکوفایی استعدادهای فطری انسانی خواهد شد و چنین آزادی ای در اندیشه ی علامه مذموم است.

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_289
#جلسه_383

💠 رشد حرفه ای شخصیت ماموریت گرا

یکی از سخنان و دعوتهای فتوت دعوت در سبک برنامه ریزی است، دعوت این است که به جای برنامه ریزی منابع محور باید برنامه ریزی مأموریت گرا داشته باشیم، در برنامه ریزی منابع محور مطلوبیت ها و اندازه مطلوبیت هر کدام لیست می شود و وارد عمل می شوند، اما در برنامه ریزی مأموریت گرا به نقطه هدف خیره می شویم و دارایی هایی که برای رسیدن به آن نقطه لازم داریم را لیست می کنیم و بعد می بینم یک بسته تخصصی لازم دارم نه اینکه متخصص یک چیزی شدن، این بسته تخصصی یک سبد رشدی برای من تعریف می کند.

با توجه به تصویری که از برنامه ریزی مأموریت گرا داده شد، حال می گوییم که یکی از لوازم اولیه شخصیت مأموریت گرا این است که باید قدم های رشدی مسیر را حرفه ای طی کند. اساساً تمرکز بر نقطه هدف به او اجازه نمی دهد که گام های مسیر را حرفه ای بر ندارد، چون همانطور که ناداری او را از طی مسیر باز می دارد، بار اضافه نیز او را سنگین و کند می کند و از طی طریق باز می دارد. بلکه بالاتر کندی و تنبلی و تر و تمیز گام ها را بر نداشتن نیز مسیر او را بسیار طولانی می کند، که گاهی دیر رسیدن و در شرایط متناسب به نقطه هدف و ارائه خدمت مأموریتی نرسیدن، مثل نرسیدن است چون در لحظه مناسب نرسیدن باعث عدم انجام مأموریت مورد نظر، با وجود توانمندی بر انجام آن، می شود.
لذا شخصیت مأموریت گرا باید گام های رشدی خود را بسیار حرفه ای بردارد.

#مشخصات_اسلام
#سید_مصطفی_مدرس
#یادداشت_154
#جلسه_383
#ماموریت_گرایی
#مسئله_محوری
#مسئله_عمری

🔰درسهایی از مأموریت گرایی استاد سعادت پرور(پهلوانی) ره

💠 اتخاذ یک مسئله عمری
ایشان تربیت سلوکی یک عده مستعد از طلاب را مسئله اصلی و رکنی خویش دیده و عملا آن رگه تربیتی علامه طباطبایی در کار ایشان به شکوفایی و بالندگی می رسد.
استاد سعادت پرور در طول عمر یک مسئله بیشتر ندارد: تربیت سلوکی
استاد سعادت پرور اولا یک مسئله دارد. یک مسئله در تراز تمدنی دارد.
ثانیا یکّه سرمایه خویش یعنی عمر خویش را متوجه حل این مسئله می کند.

نخبگان ما یا مسئله ندارند یا یکّه سرمایه خویش را به علل متفاوت متوجه حل مسئله ای که نیازمند سرمایه عمری می باشد نمی کنند.

💠 خیر کثیر
استاد سعادت پرور متوجه اند که پدید آوردن #خیر_کثیر از هر خیر قلیلی سودمند تر است. بلکه وظیفه در توجه به #خیر_کثیر است. انسان عاقل کسی نیست که بین خیر و شر انتخاب کند بلکه می بایست برترین خیر ها را انتخاب کند.
کار خوب در عالم زیاد است اما کار اهمّ، وظیفه اهمّ کدامست؟! تشخیص این مقوله و دست شستن از کارهای خیری که برای انسان آب و نانی رقم می زند بسیار صعب و دشوار است.
ایشان با استعدادی که داشتند میتوانستند کرسی تدریس به نامی داشته باشند. میتوانستند مبلغ توانمندی باشند. یا مسجد معنوی ای را اداره کنند یا … ، اما از همه این موارد دست می شویند چرا که اینها را در تعارض و تزاحم با حل مسئله عمری اتخاذی شان می بی نند.

💠تمرکز، تمرکز، تمرکز
مأموریت گرایی یعنی دوختن قلب و ذهن خویش به هدف. یعنی پیوند دادن تمام جهان فکری و عاطفی خویش به آن فردایی که انتظارش را می کشیم. فردایی که آن مسئله حل شده است و آثارش هویدا و نمودار شده است.
نخبگان به جهت استعدادی که حق سبحانه در اختیار ایشان گذاشته سریع میز کار خود را شلوغ میکنند و نتیجه آن این است که به هیچ کدام از کارها سهم وقتی و ذهنی لازم اختصاص پیدا نمی کند.
نتیجه این است که هم نخبگان مانند آهو در عسل گیر کرده اند هم چوب های فراوانی لای چرخ مملکت مانده و مردم متحیر که با این موانع چه کنند؟!!
مسائل تمدنی نیاز به فراغ بالی دارند جهت تمرکز، جهت خلق ایده جهت پرورش ایده
اما متاسفانه می بینیم که نخبگان درجا می زنند. فردی ایده ای دارد و دهها سال همان ایده در حد یکی دو خط باقی مانده است. زمین و زمان را فحش می دهد که همیشه من معطل مانده ام اما کسی نیست بگوید آیا شما فراغ بالی که لازم داشتی برای پرورش ایده فراهم ساختی؟!
استاد سعادت پرور میدانند تربیت سلوکی نیاز به توجه تام به متربیان دارد و این نیازمند فراغ بال است و با تشویش ذهن و مشغله های فراوان فکری سازگار نیست. فلذا از امری مانند نذر کمک میکنند تا خویشتن خویش را محدود سازند.
آیا ما همچنان که برای کارهایی که باید بکنیم برنامه ریزی میکنیم برای کارهایی که نباید بکنیم هم برنامه ریزی میکنیم؟!!

درسهای زیادی می شود از این اقدام فاخر و راهبردی استاد سعاد پرور آموخت افسوس آنکه قلّ المتعلّمون!!!

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_153
#جلسه_383

⭕️پیوندی میان الگو ماموریتگرا با تکنولوژی آموزشی

الگو حل مسئله ای که در جلسه امروز مطرح شد،الگو حل مسئله ماموریت‌گرا، شیوه‌ی تحصیلی مرسوم را نفی می‌کند و اجازه نمی دهد به هر نحوی تحصیل و کسب دارای داشته باشیم و به دنبال کسب هر دارایی باشیم.
شیوه مرسوم تحصیل جمع آوری دارایی ها و اطلاعات است برای آینده که مشخص نیست چه مقدار از این دارایی ها برای حل مسایل در آینده به کار بیاید و در نهایت اگر خیلی بخواهد پیشرفته عمل کند، به تخصص‌گرایی رو می‌آورد.
الگو تحصیلی مرسوم چه در حوزه و چه در دانشگاه بسیار شبیه به ضرب المثل لنگه کفش کهنه در بیان غنیمت است، می باشد. در حالی که اگر عظم بیابان شده است و یا پیشبینی سفر به بیابان میشود باید خود را برای آن تجهیز و آماده کرد.

الگو حل مسئله ماموریت‌گرا که تغییراتی در شیوه‌ تحصیل ایجاد می‌کند، به الگو سازنده‌گرا شباهت دارد. الگو سازنده‌گرا یک الگو طراحی آموزشی است در دانش تکنولوژی آموزشی در کنار الگو سیستمی. در تکنولوژی آموزشی الگوهای سازنده‌گرا جزء الگو‌هایی است که اجرا کردن آن‌ها سخت است و با دشواری‌هایی روبه‌رو است در عوض ثمردهی آن بسیار بالا است.
از مسائل مهم که هم در الگو سازنده‌گرا و هم در شیوه‌ حل مسئله ماموریت‌گرا به چشم می‌خورد، شناسایی و شناساندن مسئله‌ها است. و البته صرف شناساندن مسئله به مخاطب کافی نیست و باید مسئله، واقعا مسئله و درد مخاطب شود تا بتواند به عنوان یک ماموریت با آن ارتباط بگیرد، و این دشواری‌های خودش را دارد.
لازم است مخاطب خود تشخیص مسئله دهد نه اینکه ما مسئله را به او بدهیم، حال نمی‌دانم تعبیر فرختن مسئله به دانشجو‌ها به چه معنایی اراده شده است؛ اگر به این معنا باشد که مسئله، واقعا مسئله خود او شود و اصلا خود او به مسئله بودنش برسد، نه آنکه از سمت کسی یا جایی به او مسئله داده شود.

#یادداشت_مشخصات_اسلام
#محمد_صحرایی
#جلسه_382

مرحوم علامه طباطبایی بارها در تفسیر شریف المیزان از تطابق تشریع و تکوین سخن بمیان می آورند و شریعت الهی را تنزل تکوین و حقیقت عالم در قالب اوامر و نواهی میدانند.
اینکه شهید مطهری مساله ی پایه های حلیت درآمد را مطرح میکنند و یک پایه را به مطالبه ی عرفی گره میزنند با توجه به هویت حکمی و تشریعی داشتن حرمت و حلیت، طبیعتا باید پایه ی دیگرش را به مصلحت حقیقی و تکوینی گره بزنند و نه مصالح خودساخته و لهوی که ریشه ای در واقعیت ندارند.