#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان‌شناختی
#عقیل_رضانسب
#یادداشت_2
#جلسه_102

🔹 بخش 1️⃣ دوگانه باور و عمل! (تفاوت باور با اراده)
از آنجا که به نظر دوگانه ای که آقا با عنوان اندیشه و عمل و ذهن و واقعیت مطرح کرده است بیشتر اشاره به بحث دوگانه باور و عمل دارد و اینکه توحید یعنی بین باور و عمل تو هماهنگی وجود داشته باشد؛ به نظر این بحث را سوق دادن به سمت اینکه هر فعلی توسط انسان چون انسان فاعل ارادی است پس اراده ای پشت آن است و نمی توان فعل بدون اراده داشته باشیم؛غلط است.
اراده را مخصوصا اگر اینقدر وسیع در نظر بگیریم در واقع حاصل جمعبندی باورها و موانع نفسانی و شیطانی اجرای این باورها، بعلاوه میزان شدت باور فرد است؛ یعنی همه این ها با هم کنش و واکنش می کنند و برآیند آن ها در یک نقطه ای می شود اراده کردن یا نکردن انسان؛ به همین دلیل انسانی که به علت ضعف باور (با وجود باور داشتن) تحت تاثیر وسوسه نفس اماره و شیطان قرار گرفتن، عملی خلاف باور خودش مرتکب می شود، در نهایت با اراده خودش انجام می دهد و این اراده این دوگانه ای که آقا می گوید را خراب نمی کند. گاهی همان لحظه که دارد با اراده خودش این عمل خلاف باورش را مرتکب می شود هم دارد خودش را سرزنش می کند! گاهی همان لحظه و گاهی چند گام بعد از آن عمل خلاف باور دست بر می دارد (توبه)
اساسا اگر عمل خلاف باور ممکن نباشد مجبوریم سر از یکی از این دو امر در بیاوری یا می گوییم برو باورش را تغییر بده دیگر تمام اعمالش درست می شود و به عصمت می رسد؛ (که این به وضوح ساده انگارانه است) یا می گوییم اگر کسی اولین گناه را انجام داد باورش مخدوش می شود و معلوم است که باور نداشته است (این هم به وضوح باطل است، این همه انسان مسلمان دارای یک سری گناهان!)
اگر این دومی را بخواهیم سفت و محکم بهش پایبند باشیم باید بگوییم که به جز انسان معصوم همه انسان ها مشرک هستند!

🔹 بخش 2️⃣: فطرت توحیدی انسان عامل انجام اعمال صالح از کافر!
به وضوح مشاهده می کنیم که انسان های کافر و ضعیف الایمان اعمال صالحی را مرتکب می شوند و واقعا هم قصدشان دوشیدن انسان ها و سوء استفاده از آن کار خیرشان نیست (بله مواردی اینچنین هم داریم که قصدشان سوء استفاده باشد) اگر بگوییم که دوگانه باور و عمل ممکن نیست، یا باید بگوییم که محال است از انسان کافر عمل صالحی صادر شود (که این اگر نیت را هم جزو عمل بگیریم شاید صحیح باشد ولی داریم یک نگاه ساده تر می کنیم، مثلا انسان کافری واقعا جان کسی را به نیت انسان دوستی نجات می دهد یا کمک مالی و غذایی و عاطفی به او می دهد.) یا باید این عمل صالح را از او قبول کنیم، که در این صورت این دوگانه باز ایجاد شده است. [اینکه سرانجام این عمل نزد خداوند چگونه است بسته به جاهل قاصر یا مقصر بودن او دارد و …]

🔹 بخش 3️⃣: رد مشکل ناساگاری تیتر و ذیل متن آقا
اینکه در عنوان متن گفته زندگی و هستی و در متن فقط زندگی را آورده نشان دهنده این است که ایشان از زندگی و هستی یک چیز را اراده کرده نه دو چیز را؛ بعد این زندگی است که دارای دو ساحت باور و عمل است که توحید می خواهد این ها را به وحدت برساند و از دوگانگی بیاندازد.
اینکه زندگی دوم را به معنای عامی بگیریم که شامل زندگی و هستی بشود و بعد اندیشه و ذهن را معادل هستی و عمل و واقعیت را معادل زندگی بگیریم خیلی خلاف ظاهر است!
.

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان_شناختی
#محمد_حسین_خانی
#یادداشتت_2
#جلسه_102

قال امیر المومنین:
من السعاده التوفیق لصالح الاعمال

و قال الله الحکیم فی کتابه الکریم:
فمن کان یرجوا لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا(کهف110)
ایمان به خدا اولین مرحله سعادت است و آخرين مرحله نیز لقاء پروردگار است.
یعنی انسان از اول طریق سعادت تا آخر آن باید عمل صالح انجام بدهی، برای آمدن در صراط الهی ورسیدن به خدا راهی جز عمل صالح نیست.
حضرت آقا ایمان واعتقادی را درست وکاری می داند که ایجاد تکلیف و مسئولیت کند که به اقدام وبه تعبیر قران به عمل صالح ختم شود، یعنی اعتقاد صرف ارزش چندانی ندارد. شهادتین گفتن تو را مسلمان می کند ولی مسلم نمی شوی تسلیم نمی شوی؛ وقتی تسلیم می شوی که این اعتقاد خودت را جامه عمل بپوشانی واین هنگام دمیدن ناقوس جنگ مشخص می شود.
پس ارزش را فهمیدیم که به عمل است نه اعتقاد وحالا درباره رابطه این دو نیز
تناقض و پاردوکسی میان عمل و اعتقاد در انسان مشاهده می شود راه دور هم نرویم فقط کافی است کمی به خودمان توجه کنیم.
کم خلاف اعتقاد و قطع خود عمل کرده ایم؟؟؟
لذا پر واضح است که رابطه مستقیمی بین ذهن وعین و عقیده و عمل نیست.

🔰🔰به چند آیه هم اشاره کنیم.

ای کسانی که ایمان آورده‌اید؛
چرا سخنی می‌گویید که به آن عمل نمی‌کنید؟!

#قرآن_کریم
۲ صف

بترسید از اینکه سخنی بگویید و به آن عمل نکنید؛بسیار موجب خشم و غضب خدا است.

#قرآن_کریم
صف/۳

ودر آخر هم استاد سخن حضرت سعدی می فرماید :

سعدیا گرچه سخندان و مصالح گویی
به عمل کار برآید به سخندانی نیست

▫️بسم الله الرحمن الرحیم
مساله ای که در این جلسه برای بنده بیش از مسائل دیگر پررنگ شد، مساله ای بود که استاد عزیز هم یکی دوبار در طی جلسه مطرح کردند و آن هم این بود که آیا اساسا دوگانگی حقیقی میان علم و عمل و یا ایمان و عمل امکان پذیر است یا خیر؟
خب پاسخ اولیه بر اساس مشهودات، ساده است و آن هم اینکه بله، چه بسا انسان به چیزی عالم بوده و بدان عامل نباشد. و یا اینکه عملی را مرتکب شده بدون آنکه پشتوانه های علمی آن را دارا باشد. اما اگر بخواهیمک کمی با نگاه انسان شناسی فلسفی بیشتر روی این مقوله فکر کنیم، مساله کمی پیچیده تر بنظر میرسد. اگر به «اتحاد علم و عالم و معلوم» فلسفه صدرایی و به نظریه «اتحاد عمل و عامل و معمول» پایبند باشیم، چگونه قضاوتی میبایست در مورد حد وسط(؟) این دو یعنی عالم و عامل داشته باشیم؟ چگونه این گسست در یک نفس انسانی معنا پیدا میکند؟ عالم که با علمش اتحاد وجودی پیدا میکند(یعنی علم برایش حضوری میشود)، همین عالم وقتی عامل میشود و نتیجه اش این است که با عملش اتحاد وجودی پیدا کند،چگونه یک نفس میتواند متحد با دو حیث و یا معنای از وجود(؟) شود؟ نسبت این بحث با مباحث مربوط به عقل نظری و عقل عملی چیست؟ خلق اراده در انسان چه فرآیندی دارد؟ نسبت اراده با ایمان وباور چیست؟ علم چگونه از ساحت و عالم عقل به ساحت قلب که پایین تر از عالم عقل و از عالم مثال است منتقل میشود؟ آیا پاسخ همه این سوالات را میتوان از بحث های علم النفس فلسفه اسلامی برداشت کرد؟
تمت.

پ.ن: متاسفانه نگارنده حداقل دوسالی است که از فضای مطالعات فلسفه اسلامی فاصله گرفته و مسلط به آن نیست. اگر متن از این جهت اشکالاتی داشت خوشحال میشوم تذکر دهید.
#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان‌شناختی
#مهدی_خداپرست
#یادداشت_2
#جلسه_102

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_خط_مشی_اجتماعی
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت6
#جلسه_102

#توصیف#تجویز
در منظومه اسلامی ما هم توصیف داریم و هم تجویز

🔷توصیف های که تجویز هم دارند:
بعضی از ایات و روایت توصیفی هستند که یک تجویزی را در پی دارند مثلا در قرآن وقتی ویژگی متقین را بیان می کند در ضمن توصیف تشویق و تجویز آگاهانه به این صفات هم می دهد.

🔸الذین ینفقون فى السراء والضراء،
🔸والکاظمین الغیظ
🔸والعافین عن الناس
🔸والذین اذا فعلوا فاحشة او ظلموا انفسهم ذکروا الله فاستغفروا لذنوبهم

🔷توصیف صرف

بعضی از توصیف ها فقط توصیف هستند مثل ایات و روایتی که بهشت و جهنم را توصیف می کنند:

🔸درَجَاتٌ مُتَفَاضِلاَتٌ، وَ مَنَازِلُ مُتَفَاوِتَاتٌ. لاَ یَنْقَطِعُ نَعِيمُهَا، وَ لاَ یَظْعَنُ مُقِيمُهَا، وَ لاَ یَهْرَمُ خَالِدُهَا، وَ لاَ یَبْأَسُ سَاكِنهَا.

🔸لا یَسْمَعُونَ فیها لَغْواً إِلاَّ سَلاماً وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فیها بُكْرَةً وَ عَشِیًّا

و…

🔷تجویز های که ازدلشان توصیف بیرون می آید:

علل الشرایع و فلسفه احکام تقریبا این دسته را پشتیبانی می کند یعنی شما یک حکم دارید والان از چرایی و فلسفه آن سوال دارید مثلا احکام قبله را می دانید ولی با توجه به فلسفه آن از دل این تجویز هزاران توصیف استخراج می کنید یا مثال حج که چرا باید سالیانه تمام مسلمانان که یک سری از شرایط را دارند به مکه بروند و آن اعمال را بجا بیاورند و غیره
تقریبا شبیه متنی که اقای انصاری از پیام قطعنامه و برداشت های اجتماعی که حضرت امام از حج داشتند.

🔷تجویز صرف
در شریعت بعضی از تجویز ها هستند که فقط تجویز هستند وچون از ناحیه شارع هست باید تعبد داشه باشیم و آن را قبول کنیم مثل اینکه نماز صبح را باید دو رکعت خواند باید جهر خواند و …

#طبقه_بندی_تجویز_توصیف

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان‌شناختی
#سید_مصطفی_مدرس
#یادداشت_1
#جلسه_101

بحار الأنوار : في حديثِ المِعراجِ : يا أحمدُ ، اجعَلْ هَمَّكَ هَمّا واحِدا ، فاجعَلْ لِسانَكَ لِسانا واحِدا ، و اجعَلْ بَدَنَكَ حَيّا ، لا تَغفُلْ عنّي ، من يَغفلْ عنّي لا اُبالِي بأيِّ وادٍ هَلَكَ .حديث
بحار الأنوار : در حديث معراج آمده است : اى احمد! اهتمامت را يكى كن و زبانت را يك زبان ساز و بدنت را زنده بدار و از من غافل مباش، هر كه از من غافل باشد، اهمّيتى ندهم كه در كدام وادى هلاك شود.

ربّ واحد مستلزم، هویتی متوحّد و موحّدانه است. انسانی که ارباب متفرق برای خود اختیار کرده اگر چه بر زبان قل هو الله احد هم زمزمه کند اگر چه بر زبان تهلیل بگوید و تکبیر زمزمه کند اما در ساحات مختلف زندگی اش ارباب متفرق باشند که برای حیات فردی و اجتماعی و تمدنی و تاریخی وی تصمیم بگیرند این حیات یک حیات مؤمنانه نخواهد بود.
ربّ واحد از آنجا که ربّ است و پروردگار و مربی انسان است برای انسان زیست جهانی متوحّد می پسندد نه آنکه آدمی زندگی اش سراسر تشتت و تفرق باشد.

توحید کلمه لازم بیّن کلمه توحید است.
زندگی توحیدی زندگی ای است که مالامال از همبستگی و هم بودگی و همگنی و همگونی و توحّد است. زندگی توحیدی زندگی ای است که تمام ساحات و شئون حیات بشری پاره های یک وجود هستند. زندگی توحیدی زیستی است که انسان را به وحدت میرساند انسانی که به وحدت نرسیده دریچه خویشتن خویش بر خود نخواهد گشود.

گسستگی پاره های وجودی حیات انسان به واسطه حکمرانی ارباب متفرق بر آن استراتژی پایه نظام سلطه و دستگاه استکبار
ابلیس از روز اول آفرینش سعی در گسسته ساختن پاره های وجودی حیات و زیست انسان داشته است. پروژه ابلیس و ولیده وی یعنی نظام سلطه و دستگاه استکبار غرقه ساختن انسان در کثرات است. تلاش وی برای این است که ارباب متفرق را بر حیات انسانی حاکم ساخته و زندگی بشریت را محفوف به کثرات کند، کثراتی که اضطراب آفرینند.
حیات در گروه متوحّدانه زیستن و موحّدانه زیستن است. ابلیس با معماری یک زیست پاره پاره ما را در ورطه اماته می اندازد. چیزی که ما در آن هستیم حیات نیست. موت و اماته است.

در این میان به حیات امروز بشر که نگاه میکنیم هر ساحتی با تعریفی تقلیل یافته و تحریف شده و تخفیف داده شده حیات بشریت را به شکلی تعریف کرده به گونه ای که انسان امروز متحیّر است که چرا نظم و نظامات خرد و کلان جهانی انسانیت من را به رسمیت نشناخته و با من همچو حیوانی متمدن برخورد می سازند. حقوق بشر می نویسند اما حقوق حیوان متمدن اراده می کنند. کرامت و منزلت انسانی را می سُرایند اما در عمل کرامت و منزلت انسانی را زیر سیاستهای کثیف استکباری و استعماری و فاشیستی خود خرد می کنند.

بشریت تشنه است. تشنه آرامش…

بشریت چشم انتظار است. چشم انتظار حیات و زیستی دیگر…

چشم جهانی نگران توست……….المستغاث بک یابن الحسن

يك‌شنبه 8 تير 99

#یادداشت / #پرسش
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسانشناختی
#حمزه_وطنفدا
#یادداشت_1
#جلسه_101

🔸آشفتگی ذهنی

❓مولف فضایی را تصویر میکند که عمل انسانی از ذهن انسانی فاصله میگیرد
یعنی یا عمل توحیدی است و فعل مشرکانه یا بالعکس
آیا از نظر فلسفی چنین چیزی ممکن است ، آیا میشود عملی جز از آبشخور یک برداشت و یک ذهنیت به تحقق برسد آیا ذهن مشرکانه میتواند عملی توحیدی یا ذهنی توحیدی عملی مشرکانه پدید آورد ؟
اگر ذهن مسیری برود و عین مسیری عملا حرکت عینی دارد با چه پشتوانه ای پیش میرود؟

به نظر ، این دوگانگی نمی‌تواند بین ذهن و عین باشد
بلکه دوگانگی در خود ذهن دارد اتفاق می افتد
یعنی با آشفتگی ذهنی ، با آشفتگی گفتمانی در فضای ذهن فرد یا جامعه رو به روییم.
یعنی جهتی از ذهن به سویی و جهتی به سوی دیگر است
چیزی شبیه کش مکش های غریزه و فطرت، نفس اماره و لوامه،

ذهن اوست که اسیر دو قطب شده است و حالا این کشاکش و آشفتگی ذهنی آشفتگی عملی و عینی را باعث میشود .

#یادداشت
#روح_توحید_نفی_عبودیت_غیر_خدا
#توحید_از_دیدگاه_انسان_شناختی
#سعید_خورشیدی
#یادداشت_1
#جلسه_101
اندیشه و عمل دو جهان مستقل از هم نیستند ، اگر چه از دو جنس اند اما فضای مشترکی دارند ، موطن ثابت و واحدی دارند، هر دو بخشی از حیات انسان اند .
به همین خاطر ممکن نیست هر یک بدون لحاظ دیگری به جهتی سیر کند و مشکلی برای انسان ایجاد نشود . قطعا این دو میل به همراهی و یکی شدن دارند . تصورش هم محال است ، کسی که در عالم ذهن رو به قبله بایستد و در واقعیت رو به طاغوت و بتواند در عین آرامش به حیات خودش ادامه دهد یا بالعکس ، در ذهن رو به طاغوت باشد و در واقعیت رو به قبله. چنین انسان هایی اذیت میشوند و روی آرامش نمیبینند، این اثر طبیعی و غریزی این حالت است نه عقاب خداوند ! این حالت تعارض همان درد است ، درد جسمانی علامت مشکل یا بیماری جسمانی استو چنین درد روحانی ( تعارض و دوگانگی و نا آرامی ) نشان از بیماری روحی شرک!
حال اگر داخل ولایت الهی آمد و ذهن و عینش را بر جهت قبله استوار کرد، به همان مقداری که در ساختن این توحید، موفق باشد ، آرام میگیرد، میجنگد ولی آرام است، فریاد میزند ولی آرام است ، میدود ولی آرام است .
انزل السکینه فی قلوب المومنین لتزدادو ایمانا مع ایمانهم
اگر هم هر دو ساحت حیات را بخواهد بر یک جهت واحد که خدایی نباشد، استوار کند هرگز نخواهد توانست، چون به هر سو رو کند چیزی را میبیند ، خویشاوندی و ووحدتی هم بین این همه کثرات فهم نمیکند ، پس هرچه بیشتر بگردد بیشتر در تعارضات فرو میرود و دیگر هرگز روی آرامش نمیبیند. لبخند میزند اما ناآرام است ، مهربان است اما ناآرام است ، ظاهرا طمانینه دارد اما ناآرام است.
انما نملی لهم لیزدادوا اثما و لهم عذاب مهین