#یادداشت_

10 #حسین_کلاتی

#مشخصات_اسلام

#جلسه_367

#دین_سیاست

# سیاست_فرهنگ رابطه تنگاتنگِ اندیشه دینی با قدرت سیاسی بسم الله
یکی از سوالات اساسی در حوزهِ اندیشه دینی رابطه آن با وضعیتِ جامعه از نظر سیاسی است. در متنی که استاد از رهبری معظم در ریشه های اسلامِ استعماری قرائت فرمودند آمده بود که این نگاه به اسلام و مفاهیم و ارزشهای اسلامی از همان اوائل اسلام در دوران خلفا و خصوصاً از ابتدای حکومت بنی امّیه بود، که نطفه اش بسته شد و ترویج شد و به ذهنیت عمومی بدل شد و البته این چنین نگاهی به اسلام همیشه مورد حمایت مستکبران و خصوصاً استعمار در دنیای معاصر نیز بوده است و بخشی از تئوری پردازی های جدید در تکمیلِ منظومه اسلامِ استعماری، حاصل نفوذ این جریان در حوزه های علمیه بوده است. (ر.ک. کتاب ولایت فقیه. امام خمینی (ره)
این تصویرِ سیاسی از انحرافاتِ فکری امّت اسلامی، این سوال را در ذهن می پروراند که آیا شکل گیری و گسترش اندیشه دینی نیز ناشی از نظامِ سیاسیِ اسلامی و استیلای قرائت صحیح بر اوضاع ممالک اسلامی بوده است یا خیر؟ به نظر می آید جوابِ این سوال نیز مثبت است یعنی اندیشه اسلامیِ ناب نیز حاصل حاکمیتِ اسلام ناب به معنای سیاسی خود است. تصویرِ رهبری معظّم از حرکتِ انسانِ 250 ساله که آن را انسانی تصویر می کنند که مدام به دنبالِ زمینه چینی برای حکومت اسلامی است مؤیّد همین نکته است. هم چنین تحلیلِ حضرت امام در رابطه با تاریخ صدر اسلام و خلفا گواه بر همین امر است :
«بالاترين مصيبتى كه بر اسلام وارد شد، همين مصيبت سلب حكومت از حضرت امير- سلام اللَّه عليه- بود؛ و عزاى او از عزاى كربلا بالاتر. مصيبت وارده بر امير المؤمنين و بر اسلام بالاتر است از آن مصيبتى كه بر سيد الشهداء- سلام اللَّه عليه- وارد شد. اعظمِ مصيبتها اين مصيبت است كه نگذاشتند مردم بفهمند اسلام يعنى چه. اسلام حالا هم به حال ابهام دارد زندگى مى‏ كند. الآن هم مبهم است. الآن هم نمى ‏دانند مردم كه معنى اسلام چيست، حكومت اسلامى چيست، اسلام چه مى ‏خواسته بكند، چه برنامه ‏اى اسلام داشته است در حكومتش. اين پنج سال حكومت، يا پنج- شش سال حكومت حضرت امير، اين با همه گرفتاريهايى كه بوده است و با همه زحمتهايى كه از براى حضرت امير فراهم شد، سلبش عزاى بزرگ است. و همين [دوره‏] پنج ساله و شش ساله، مسلمين تا به آخر بايد برايش جشن بگيرند…» (صحيفه امام، ج‏2، ص: 361)

نتیجه این که هر چند اندیشه انقلابی و ایمان به آن، اصلِ و اساسِ قدرت در اسلامِ انقلابی است امّا فرهنگ و ذهنیت عمومی جامعه اسلامی را تا به امروز حکومت ها ساخته اند. برای حکومتِ اندیشه اسلامی در اذهان عمومی، باید به حاکمیتِ آن اندیشه در ساحت سیاست اندیشید و ریشه های انحرافاتِ فکری و غلبه ی قرائت های استعماری را باید در قدرت سیاسی استعمار و غلبه استثمارگران بر مستضعفین جستجو کرد و البته در این بین دیالکتیکی و رفت و برگشتی دائمی است و اصلاحِ سیاسی و فرهنگی توأمان جلو می آیند که خود مقتضی تأمّلات و شرح و تفصیل های مجزاست.

بسم الله الرحمن الرحیم

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#میرزا_علی_کرانی
#یادداشت_81
#جلسه_367
#قالب ؟

عنوان : دو سوال و چند نمونه از اقدامات امام خمینی بر خلاف ظواهر مذهبی

پیرامون استثماری بودن یا نبودن پدیده های دینی و یا قرائت های دینی در جلسه ی امروز سخن به میان آمد.

اولا : با توجه به اینکه در جلسه متنی از حضرت آقا قرائت شد که در آن به قرائت های “استعماری” از مفاهیم دینی اشاره شده بود و مستندِ اصل وجود پدیده های ” استثماری ” معنوی قرار گرفت، بحثی قابل طرح است که آیا به لحاظ مفهوم شناسی میان استعماری بودن و استثماری بودن تفاوت هست یا نه ؟ ( که حداقل به لحاظ مفهومی به نظر میرسد هست ) و آیا به صورت تعین خارجی ممکن است از یکدیگر جدا باشند یا نه؟ ( که به نظر میرسد خیر ملازم یکدیگرند. و شاید وجه استناد به این متن برای آن مدعا همین بوده باشد )

این دو پرسش نیازمند بررسی هستند تا با روشن تر شدن این دو مساله و مدقانه تر شدن بررسی های پیرامونی شان، از خلط بحث ها و تشویش ذهنیت ها جلوگیری شود.

ثانیا : فارغ از بحث قبلی، مواردی از تقابل های حضرت امام خمینی (ره) به عنوان یک رهبر دینی ضد استعمار و استثمار با برخی مظاهر دینی قابل ذکر هستند که با بررسی آن ها می توان سرنخ هایی از چگونگی رسوخ استعمار یا استثمار در مظاهر دینی و معنوی را بدست آورد.

چند نمونه ذکر می شود:

1- تحریم جشن های نیمه شعبان در تیرماه سال 57

بخشی از متن بسیار خواندنی پیام ایشان:

« ملت ایران بداند که دست پلید دولت در فعالیت است که مسیر نهضت اصیل و شکل‌‎ ‌گرفته و عمومی ایران را تغییر دهد؛ و یکی از شاهکارها همین دامن زدن به لزوم جشن‌‎ ‌است که در پرتو آن خون پاک ملت اسلام را لوث کند و نهضت عظیم اسلامی را به‌ ‌سستی بکشد یا خدای نخواسته محو کند. ملت ایران بیدار است و راه خود را یافته و با‎ ‌هوشمندی می داند که هر نغمه با هر اسم، او را از مسیر خود که قیام ضد شاهی است‌‎ ‌منحرف کند شیطانی است، اگر چه با اسم قرآن مجید و یا ولی الله اعظم ـ عجل الله فرجه ـ‌‎ ‌باشد. ما روزی را عید می گیریم که بنیان ظلم و ظالم را منهدم کنیم و دست دودمان‌‎ ‌ستمکار پهلوی را از کشور قطع نماییم، و آن روز ان شاءالله تعالی نزدیک است و روز‎ ‌عید اسلامی است و عید ولی عصر ـ عجل الله فرجه.‌
اکنون لازم است در این اعیادی که در سلطنت این دودمان ستمگر برای ملت ما عزا‎ ‌شده است بدون هیچ گونه تشریفات که نشانگر عید و شادمانی باشد، در تمام ایران، در‎ ‌مراکز عمومی مثل مساجد بزرگ اجتماعات عظیم بپا کنند و گویندگان شجاع محترم،‌‎ ‌مصایب وارده بر ملت را به گوش شنوندگان برسانند، و هر چه بیشتر کارهای ضد اسلامی‌‎ ‌و قانونی رژیم را افشا کنند، و خوف را که از جنود ابلیس است از دل بیرون کنند، و در‎ ‌ادامۀ نهضت که موافق رضای خداوند تعالی و ولی عصر است کوشش کنند، و این چراغ‌‎ ‌فروزندۀ هدایت را روشن و روشن تر نگه دارند، و با اعتماد به خداوند تعالی مطمئن‌‎ ‌باشند که ملت پیروز است.‌ »

#یادداشت
#مشخصات_اسلام

#حامد_خواجه
#یادداشت_145
#جلسه_367

⭕️وظیفه فقه در برابر استثمار

وقتی با معنای استثمار روبه‌رو می‌شویم، ذهن به سوی برده‌داری و مباحث عبد و أمه کشیده می‌شود که این روز‌ها تقریبا این مباحث از فقه بیرون انداخته شده است.
بهتر بود به جای خارج کردن این مباحث، که اصل خود خارج کردن این قبیل مباحث هم کمی مشکوک است، ارتقا می‌یافت و از بردگی و برده‌داری نوین صحبت به میان می‌آمد. به خصوص در طراحی‌های کلانی که قرار است فقه برای زندگی داشته باشد. اگر در بابی از برده‌داری نوین و استثمار نو سخن به میان آمده بود، به هنگام حکم‌دادن‌های فقه، ملاحظات این باب هم مد نظر فقیه قرار می‌گرفت؛ به عنوان مثال شاید به راحتی اجازه‌ی هرگونه تبلیغی داده نمی‌شد و یا به کار گرفتن زنان در هر موقعیتی و …

همانگونه استثمار و بهره‌کشی در نظام‌های اجتماعی و سیاسی مختلف، انحاء متفاوتی داشته است، مباحث برده‌داری فقه هم که برای مبارزه با این استثمار به وجود آمده است و روح آن در سراسر فقه جاری بود، باید به انحاء مختلف در فقه وجود داشته باشد.
در این زمانه که نظام طاغوتی به نحو پنهانی به استثمار تمام جهان مشغول است، لازم است که مباحث برده‌داری نو در فقه مطرح شود و روح آن در سرتاسر فقه جریان یابد. و این نقطه‌ی کلیدی اسلام است که می‌تواند تمام جهانیان را از طریق آن به دین اسلام دعوت کرد؛ البته لازم است که همانند صدر اسلام، این استثمار نوین، و برده‌داری نوین واضح و آشکار شود و مردم به ستوه آیند و به عبارت دیگر متوجه بردگی‌مان برای نظام سلطه بشویم، تا آن‌گاه پذیرش دینی که به مبارزه با این استثمار آمده است، راحت باشد و فوج فوج بر پیروان این دین افزوده شود.

#یادداشت_82
#محمد_امامی
#مشخصات_اسلام
#جلسه_367
#استثمار_پنهان

📌تصویر های رسانه ای دنیای محدودی را به ما نشان می دهند،پدیده را فریز می کنند و به ما لب حقیقت را نمی رسانند. پدیده پیچیده انسانی و اجتماعی را به ساده سازی می کند،بیش از آن که موجب کنش اندیشه ها شود احساسات را بر می انگیزد.

📌تصویر ما از جامعه استثمار زده،جوان لاغر سیاه پوست آفریقایی با حداقل پوشش است که بیل به دست ثروت های جامعه خود را تقدیم کربات زده های غربی می کند..
تصویر ما از استثمار پادشاهی است که با با حمایت خدم و حشم در خیابان درحال کالسکه سواری است.

🔺تصویر ها پوششی برای کشف حقیقت شده اند، و و درک درستی از استثمار شدن خودمان و استثمار شدن جامعه مان نداريم. جامعه ای که کارگر سهمی در سود ندارد بلکه کار خود را می فروشد، کار گری که باید خود و کار خود را بفروشد تا حق الزحمه معین شده را بگیرد.
جامعه ای که تنها از سرمایه انباشت شده بتوان سود خالص گرفت و از تمامی قرض ها بهره گرفته می شود،هنوز استثمار زده است.

🔺آیندگان تصویر کلان دنیای امروز را بردگی تطور یافته می دانند که مردم یا اجیر دولت ها هستند یا سرمایه پرستان.

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#ازنظرایدئولوژی
#استثمار
#سیدمرتضی_شرافت
#جلسه_367
#یادداشت_75
#تطبیق

🔰استثمار جبهه انقلاب به نام کار جهادی

الفاظ و واژه ها در انتقال معنا اهمیت زیادی دارند. این واژه ها هستند که بر تفکر و امکان ثبت و انتقال علوم موثرند. و انسان با استعمال همین واژگان است که می تواند مرادش را بیان کند. اما گاهی واژه ای منقول می شود. یعنی از معنای اصلی خود خارج می شود و به معنای جدیدی به کار می رود. این تغییر معنایی منشاهای متفاوتی می تواند داشته باشد. مثلا اگر واژه ای در زمانه خاصی بسیار استعمال شده باشد، و پس از آن از رونق بیفتد، ممکن است از استعمالات تاثیر بپذیرد و حتی معنای اولیه واژه عوض شود.

استثمار هم واژه ای است که در برهه‌ای از ادبیات انقلاب، آن قدر به کار رفته که از معنای اولیه اش فاصله گرفته. شده است واژه ای هم ردیف استعمار، که به نظام سلطه و استکبار مربوط است. حالا ما از استثمار، چیزی نزدیک به استعمار نظام سلطه و بهره کشی آنها و بره داری هایشان می فهمیم.

اما اگر بخواهیم دقیق شویم، استثمار را باید به همان معنایی که شهید مطهری در «مشخصات اسلام» به کار برده اند، استعمال کنیم. استثمار به معنای بهره کشی بلاعوض است.
اگر چه نظام طاغوتی و غیر الهی و ولایت شیطان، اساسش بر استثمار است و باطنش استثماری است، اما نباید استثمار را تنها در نظام های طاغوتی منحصر کرد.
آن چه نیاز امروز جبهه انقلاب است -علاوه بر فهم عمق فسادانگیزی تمدن غرب- واکاوی مشکلات خودش است.
آیا استثمار در درون جبهه انقلاب و در درون نظام ولایی امکان دارد؟ اگر امکان بهره کشی بلاعوض در جبهه انقلاب وجود دارد، آیا به صورت عینی چنین وضعی وجود دارد؟

در ادبیات دینی و انقلابی، کلیدواژه های خوبی هست که راه را برای استثمار باز می کند. مثلا این که کار باید جهادی باشد. یا کار فی سبیل الله باشد. یا کار فقط برای خدا باشد.
چنین گزاره هایی اگرچه بسیار مقدس هستند، اما این تقدس تا زمانی است که از طرف مکلف چنین اعتقادی وجود داشته باشد. وقتی فردی نسبت به دیگری، توقع عمل این چنینی داشته باشد، این هم نوعی استثمار است. به خصوص اگر آن فرد متوقع، مسئولیت اجرایی داشته باشد.
وقتی با نیروهای جهادی و فرهنگی و انقلابی صحبت می کنیم، دلشان پر است از مسئولینی که از بیت المال حقوق می گیرند و از نیروهای انقلابی توقع کار جهادی دارند. خاصه اگر آن مسئول، ارادت خاصی هم به انقلاب نداشته باشد.

این جنس رفتار استثماری که در حوزه فرهنگ به وفور مشاهده می شود، یا به خاطر ناپختگی و کم فهمی و سادگی سازمانی ماست، که می توان آن را استثمار پنهان دانست. و یا به خاطر حیله گری و عدم تعهد به انقلاب و بهره های شخصی است، که استثمار آشکار است و متاسفانه هست!

#يادداشت
#مشخصات_اسلام
#عقيل_رضانسب
#يادداشت_284
#جلسه_367

💠 تفاوت استثمار با استخدام به عنوان یکی از قواعد شکل دهنده به حیات اجتماعی، در بیان علامه طباطبایی

مرحوم علامه طباطبایی در مقاله ششم کتاب شریف #اصول_فلسفه_و_روش_رئالیسم که به بحث نظریه خودشان در باب #اعتباریات می پردازند، یکی از اعتباریات قبل الاجتماع را #اعتبار_استخدام_و_اجتماع می دانند، نظر ایشان این است که ما همانطور که در تعامل با طبیعت و سایر جانداران برای حفظ بقای خود آن ها را مورد استفاده قرار می دهیم، وقتی با موجودی هم نوع خود برخورد می کنیم به فکر استفاده از وجود او و افعال او می افتیم. لذا این اصل استخدام است که باعث شکل گیری جامعه می شود، نه اینکه جامعه ای بر اساس تعاون شکل بگیرد و بعد تقسیم کار اجتماعی شکل بگیرد؛ به عبارتی اجتماع، فرع استخدام بوده و در اثر پيدايش توافق دو استخدام از دو طرف متقابل مى‏باشد نه اينكه طبيعت، انسان را مستقيماً به چنين انديشه‏اى رهبرى نمايد.
اما باید دانست که اصل استخدام نمی خواهد بگوید که انسان بالطبع دنبال استثمار دیگران است، همانطور که مدنی بالطبع بودن انسان به معنای ساخت جامعه بی طبقه کمونیستی نیست. بلکه منظور جناب علامه این است که «انسان با هدايت طبيعت و تكوين پيوسته از همه سود خود را مى‏خواهد (اعتبار استخدام) و براى سود خود سود همه را مى‏خواهد (اعتبار اجتماع) و براى سود همه عدل اجتماعى را مى‏خواهد (اعتبار حسن عدالت و قبح ظلم)»
لذا حضرت علامه به صراحت می فرمایند:
«نبايد از كلمه «استخدام» سوء استفاده كرد و تفسير ناروا نمود. ما نمى‏خواهيم بگوييم انسان بالطبع روش استثمار و اختصاص را دارد چنانكه يك ملتى در پس پرده آزادى بخشى و الغاى برده فروشى به نام «استعمار» و «استملاك» و «قيمومت» و «تحت‏الحمايه» و هزار نام ديگر، ديگران را زين به پشت و لگام به دهان زده و سوار شوند يا جنس دو پا را مانند چارپايان خريد و فروش بنمايند و معنى بردگى و بدبختى و پستى را با الفاظ شيرين «آزادى» و «خوشبختى» و «پيشرفت» تأديه كنند و به روى هر حقيقتى اسم «كهنه» و «پوسيده» گذاشته و به دور اندازند.»

برگرفته از مجموعه آثار شهيد مطهري (اصول فلسفه و روش رئاليسم(1 – 5))، ج‏6، ص: 437-433

بسم الله الرحمن الرحیم
#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#محمد_حسین_خانی
#یادداشت_130
#جلسه_366
#تجربه_نوردی
#زورخانه

خیلی وقت بود میخواستم این ورزش باستانی تجریه کنم
تقریبا از دبیرستان تا الان ولی تو نظام اولویت های زندگیم خیلی جاش تغییر کرده بود
تا اینکه امشب توفیق شد با آقا #سعید_خورشیدی رفتیم زورخانه شهید فهمیده اول بلوار امین
سانس ویژه طلاب
همین که وارد زورخونه شدیم سمت چپ مرشد نشسته بر کرسی گود و یک حال و احوال گرمی با ما کرد وقتی متوجه شد برای ثبت نام اومدیم گفت بفرماید بشنید تا استاد قنبری تشریف بیارن
چندنفری هم اطراف گود با لباس های مخصوص داشتن گرم می کردند
با تعجب داشتیم در و دیوار و آدما رو نگاه می کردیم کم کم جمع مستان رسید و مرشد بر طبل مستانه خود نواخت
با ذکر خداوند بزرگ و مدح امیر الامومنین
چون میدونستم این ورزش خیلی سنت و قانون داره با دقت دنبال کشف این قوانین بودم
برای ورود به گود همه (پله وردی گود رو به جایگاه مرشد است) ابتدا از مرشد اذن می گرفتن و اگر مرشد رخصت میداد وارد گود می شدن و با دستشان به زمین گود بوسه می زدند
همه که وارد شدن پیر گود که با سابقه ترین فرد جمع است ورهبری گود با اوست وسط گود آمد
کمی مدح مولا گفت و به یکی اشاره کرد و فرد مشارالیه با استفاده از وزنه چند حرکت میانه گود اجرا کرد
اولین قانون اجرا این هست که سمت فرد میان گود باید به روی مرشد باشد و تمام حرکات و فن ها رو با اجازه مرشد و طبق ضرب مرشد انجام دهد
بعد چند نفر دیگر هم با انتخاب پیر از خود حرکات نمایشی در کردند
در این میان اولویت با سادات بود در گود وبیرون گود سادات احترام ویژه ای دارند شروع حرکت را پیر از سادات شروع می کند حتی اگر ریش سفید هم در گود باشد
و به ورود یکی از سلاله بن الزهرا مرشد به زنگ می نواخت تا همه احترام کنند و این ویژه بودن و زنگ زدن خود نشانه احترام بو
هم زمان با شروع برنامه گود چند نفری هم با لباس غیر رسمی اطراف گود در حال تمرین بودند که دوره آموزش خود را طی می کردند 3ماهی باید خارج از گود تمرین کنیم بعد با تشخیص مربی (همان پیر گود) می توانیم وارد گود شویم
کسی حق ندارد بدون لباس مخصوص وارد گود شود
البته کنار افراد تازه کار که بیرون گود تمرین می کردند گاهی قدیمی های زورخانه هم می آمدن و با لباس شخصی چند حرکت از بیرون همراهی می کردند و می رفتند که مرشد با ورود این پیشکسوت ها هم یک زنگی به افتخارشان می زد و سلام و خداقوت می گفت
گفتگو های این ورزش علاوه بر صدای تنبک و زنگ و صدای مرشد.
دعا های مرشد بود که هرازچندگاهی همه را دعا می کرد
در آخر هم آخرین حرکت هم یک حرکت چرخشی بود
که طبق سنت زورخانه هرکسی آخرین نفر باشد حق دعای زمین هم با اوست امشب یکی از سادات جوان آخرین نفر حرکت پا را رفت و مرشد گفت دعا کنید شما دعا با پا زن آخر است
جوان سید هم با یک قانون دیگر که تا وقتی بزرگ تر هست دعای گود با ریش سفید است حق دعا را به پیر واگذار کرد اما استدلال نزد مرشد رد شد و گفت خیر حق دعا با آخرین پا زن است
در این حین پیر و جوان گفتگوی کوتاهی کردن و پیر با صدای بلند گفت حق با پا زن اخرست با اجازه مرشد
و شروع کرد به حرکت پا زدن و یک چرخ نمایشی هم زد و خودش مصداق پا زن آخر شد و همه را از آدم تا خاتم انقلاب وشهدا و مسئولین و ورزشکاران را دعا کرد
در آخر دعا مرشد نام حضرت ولی عصر (عج) را آورد همه رو به قبله زانو به زمین زدند و احترام کردند و با دعای فرج ورزش تمام شد موقع خروج هم ابتدا سادات با اجازه پیر گود و مرشد زمین را می بوسید و از گود خارج می شد

اما این آخر کار نبود بعد از ورزش رسمی مربی که همان پیر راه بود در گود می ماند و تازه وارد ها را آموزش می داد و از قواعد این ورزش می گفت.

روز اول تقریبا همین قدر کاسب بودم
خیلی تجربه عالی بود
چقدر این ورزش ویژه بود
وقتی این صحنه ها رو میدیدم مرتب تو ذهنم این ورزش و ثمرات تربیتش رو با کراسفیت و ورزش های که قبلا تجربه کرده بودم مقایسه می کردم

#مشخصات_اسلام
#سید_مصطفی_مدرس
#یادداشت_145
#جلسه_366
#عقل_عبدانی
#عقل_ربانی

🔰عباد العقل همان عباد الرحمن اند

در کافی روایتی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است:
أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اَلْجَبَّارِ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:

قُلْتُ لَهُ مَا اَلْعَقْلُ؟
قَالَ
مَا عُبِدَ بِهِ اَلرَّحْمَنُ
وَ اُكْتُسِبَ بِهِ اَلْجِنَانُ

قَالَ قُلْتُ فَالَّذِي كَانَ فِي مُعَاوِيَةَ؟
فَقَالَ
تِلْكَ اَلنَّكْرَاءُ تِلْكَ اَلشَّيْطَنَةُ
وَ هِيَ شَبِيهَةٌ بِالْعَقْلِ وَ لَيْسَتْ بِالْعَقْلِ .

در این حدیث حضرت عقل را با حقیقت هستی یعنی توحید معرفی میکنند. عقل همان ابزاریست که انسان را موحد سازد. عبد سازد. راه اکتساب جنان و عبودیت رحمان را بدو نشان دهد.

حال اگر با رویکردی اجتماعی بخواهیم این مسئله را بازخوانی کنیم باید بگوییم حکومت دینی موظف به پرورش قوه عاقله برای جامعه و امت اسلامی می باشد.
قوه عاقله را می بایست ما با تعریف عقل بشناسیم. برای تبیین بهتر به بیانی از رهبری رجوع میکنیم:
“قوّه‌ی عاقله چیست؟ عقل چیست؟ عقل در ادبیّات اسلامی فقط آن دستگاهی نیست که محاسبات مادّی میکند برای ما؛
نه، اَلعَقلُ‌ ما عُبِدَ بِهِ‌ الرَّحمٰنُ‌ وَ اکتُسِبَ بِهِ الجَنان؛ عقل این است.
اَلعَقلُ‌ یَهدی‌ وَ یُنجی؛عقل این است.
عقل باید بتواند انسانها را تعالی ببخشد.
عقل در یک سطح، آن عاملی است که انسان را به مقام قُرب میرساند، به مقام توحید میرساند؛
در یک سطح پایین‌تر، عقل آن چیزی است که انسان را به سبْک زندگی اسلامی میرساند؛
در یک سطح دیگر هم عقل آن چیزی است که ارتباطات مادّی زندگی دنیا را تنظیم میکند؛
همه‌ی اینها کار عقل است. عقل و قوّه‌ی عاقله آن قوّه‌ای است که بتواند همه‌ی اینها را دارا باشد”
۱۳۹۷/۰۳/۲۰-بیانات در دیدار جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها

اگر حکومت دینی در پرورش قوه عاقله خویش کاهلی کرد. سستی کرد. ضعف و کندی از خود نشان داد نمیتوان فردای روشنی برای آن جامعه متصور بود.
یا اگر حکومت دینی در پرورش قوه عاقله خویش فقط جنبه محاسبات مادی را پرورش داد آن دیگر عقل نیست به تعبیر حضرت نکراء هست و دیگر ما با جامعه ای مواجه هستیم که با نکراء و شیطنت اداره می گردد.

#یادداشت
#مشخصات_اسلام
#ازنظرایدئولوژی
#سیدمرتضی_شرافت
#جلسه_366
#یادداشت_74
#نقد

🔰انفکاک مقوله شغل و پیشه از کسب درآمد، خطایی راهبردی

گاهی نگاه های عمیق و ژرف گرایانه یک پدیده را ازمعنا تهی می کند. به نظر نگاه اندیشمندان اسلامی و علما در طول تاریخ نسبت به مسائل اقتصادی این چنین است.
وقتی به آثار کتبی و شفاهی علما مراجعه می کنیم، پر است از تقدیس کار و ضرورت برآوردن نیازهای دیگران و حتی واجب کفایی بودن مشاغل و… .
اما وقتی عملکرد علما و زهدی که معنا می کنند را می پوییم، برداشت متفاوتی وجود دارد.
در سیره رایج مقدسین، کار اگر برای پول در آوردن باشد، نه تنها مقدس نیست که مذموم نیز هست.
در سیره فعلی و حتی قولی علمای قرون اخیر مشهود است که خودشان فعالیتی برای کسب درآمد نداشته اند و طلاب را نیز از کسب درآمد نهی می کرده اند.
این تفکر امروز نیز جاری و ساری است.
یعنی اگر طلبه ای به فکر کسب معاش خود باشد، اولا طلبه فاضلی نیست. ثانیا به جایی نخواهد رسید. احتمالا توکلش هم مشکل دارد که نمی تواند به وعده های صادق اعتماد کند.
این رویکرد است که باعث می شود هر گونه تلاش مادی را ما سطح پایین تلقی کنیم.
یعنی یک ساحت مادی داریم که پست است و دون است و بی ارزش است. یک ساحت بالاتری هم داریم که ساحت ایثار است و گذشت. ساحت علم است و عقل. ساحت معنویت است و تقوا و عبادت.

اما می توان نگاه دیگری نیز به کسب سود و مادیات داشت. اسلام به همین ها توصیه می کند. و در حین توصیه به همین ورودهای اجتماعی و تجارت و معامله و کسب سود، می خواهد معنویت و رشد را تامین کند. می خواهد سایر ابعاد وجودی انسان را تامین کند.
این نگاه را خود اندیشمندان اسلامی در موقف نظر بسیار عالی تبیین کرده اند. همان طور که شهید مطهری می فرمایند کار، پرورش دهنده تمام ابعاد و کانون های وجود انسانی است.

اما وقتی به مقام عمل فردی و حتی توصیه های اجتماعی می رسیم، قضیه متفاوت می شود. ظاهرا در پس ذهن اندیشمندان اسلامی، نگاهی منفی به کار و کسب هست. و فرار از مادیات را به عنوان یک ترقی تلقی می کنند.

یک جنس زهد مذموم و رهبانیت پنهانی که در عمق اندیشه اسلامی ما ریشه دارد. ریشه ای عمیق که اثراتش را در امتدادها و ثمره ها نمایان می کند.
ادبیاتی که از قرآن و روایات فرسنگ ها فاصله دارد و به ذهن سنتی ما بسیار نزدیک است.

می خواهم بگویم، برای جامعه ای که زهد را غلط می فهمد، دنیا را بالکل مذموم می پندارد و از عقل معاش بهره پایینی دارد و برایش تلاشی هم نمی کند، جدایی بین معیشت و کسب درآمد نه تنها ارتقا نیست، که تنزل است.
سطح بالاتر نگاه به کار، آنجایی است که اصلا انسان باید به دنبال سودش باشد. و مومن کسی است که پردرآمد باشد و سرش کلاه نرود و ساده نباشد.
با فردی که می تواند سود کسب کند و پول در بیاورد، می توان از تجارتی بالاتر سخن گفت. چنین انسانی در موقف فهم معامله با خدا قرار دارد. وگرنه برای انسانی که سفیه است، معامله سودآور هم که باشد ارزش آن چنانی ای ندارد.

#یادداشت_مشخصات_اسلام
#محمد_صحرایی
#جلسه_366
#یادداشت_109
#اشاره_به_نقش_و_اهمیت_برخی_مشاغل
#شاه_آبادی

مرحوم شاه آبادی در کتاب شذرات المعارف در باب رفع حاجت اصولی 5گانه را بر میشمارند بعنوان اصول معاونات به این معنا که مشاغل و رفتارهایی که در رفع نیاز انسانها اصل اند به ترتیب اولویت 5 چیز هستند.
اصل اول: باب کشاورزی
ایشان ابتدا به کشاورزی با اصطلاح إعداد موادّ قابله اشاره می کنند و إقبال به آن را فطری و طبیعی بشر میدانند با این شاهد که وقتی طفل فی الجمله به شعور در می آید ملعبه اش آب و خاک است. پس باید با کشاورزی بین آب و خاک و انسان احداث ربط کرد.
در سایه کشاورزی میتوان تحصیل معاش حلال نمود و سپس مرفّه الحال به أمور راجع به معاد پرداخت.
اصل دوم: باب صناعت
این باب متاخر از باب اول است و در واقع إظهار کمال موجود است. طبیعتا با توسعه ی باب کشاورزی نیاز انسانها به مأکول و ملبوس رفع میشود و گرفتار اختلالگران معاش نمیگردند و آزادانه به صناعت می پردازند.
اصل سوم: باب تجارت
تجارت بعد از توسعه ی کشاورزی و صناعت است و مادامی که ایندو مازاد بر کفاف نباشند تجارت و احداث راه آهن مضر است و بیشتر سبب واردات است.
اصل چهارم: باب إدانه
إدانه یعنی وام دادن و وام گرفتن. که هر کسی در عالم أعم از فقیر و غنی محتاج آن میشود و باید مواظبت شود که صورت قرض الحسنه داشته باشد نه ربا.
اصل پنجم: باب اعانت
اعانت ضعفاء که علاوه بر حکم عقل و شریعت به حکم غیرت و رأفت که فطری بشر است نیز واجب می باشد.